Бөлім: «Ақын өлеңдері жинағы»
Өлең – шағын көлемді поэзиялық шығарма. Ырғағы мен ұйқасы қалыпқа түскен, шумағы мен бунағы белгілі тәртіпке бағынған нақысты сөздер тізбегі. Өлеңнің түрлері мен жанрлары әр алуан: ода, элегия, баллада, сонет, т.б. Кең мағынасында өлең қысқа көлемді поэзиялық туындылардың жалпы атауы болса, тар мағынада музыка өнер мен сөз өнеріне ортақ туынды, яғни ән өлеңі. Қазақ ауыз әдебиетіндегі халық өлеңдері еңбек-кәсіпке орай (аңшылық, төрт түлік, наурыз өлеңдері), ескілікті наным-сенімге байланысты (бақсы сарыны, арбау), әдет-ғұрып негізіндегі (салт, үйлену, мұң-шер өлеңдері), қара өлең, тарихи өлең, айтыс өлеңдері болып бөлінді. Өлең сөздердің болмысы, жаратылысы аса күрделі, оған ишара, меңзеу, салыстыру, жұмбақтау, астарлау, бейнелеу, теңеу, ұқсату, т.б. тән. Өлең лирика жанрында кең тарады, тақырыбы жағынан саяси, көңіл күйі, табиғат, махаббат және философия түрлерге жіктеледі.
Досыма
Тұма жырға тұрып қалған тұнықсың,Бірде көлсің, бірде аспансың, қызықсың.Парақша да жып-жинақы жігітсің,«Елім» десең, дауға көнбес «бұзықсың».Сол..
© Мехнат Теміртасқызы
Болса да тезге салып сынамағы…
Болса да тезге салып сынамағы,Алланың құлы емес пе ек, шыда кəні!Бастауы бұлқынғанмен өр өзенде,Теңізге құйып барып тынады əлі.Қолыңда жоқ нəрсеге..
© Мехнат Теміртасқызы
Адам бір қонақ қауқарсыз
Адам бір қонақ қауқарсыз, Алланың ісі-құдірет. Кеудеңді сүйрер кеткенше, Тірлікке құмар жұмыр ет! Саялар өткен жолаушы, Жолыңа жүрген шыбық ек. Атқан..
© Мехнат Теміртасқызы
Ауылға кеткім келеді
Қойнауы құтты, киелі,Нарша бір шөккен — ауылым!Таулары биік, еңселі...Аршаға бөккен — ауылым!Бар ма екен жердің бетінде,Өзіңдей мекен —..
© Мехнат Теміртасқызы
Алматының кеші еді, күн тұнық…
Алматының кеші еді, күн тұнық,Осы кеште жатыр қанша сыр тұнып.Кештеу қайтқан кезім еді, жұмыстан,Ағылысқан автобусқа ұмтылып. Тарихынан тағы бір күн..
© Мехнат Теміртасқызы
Жігіттердің сырттаны
Сыйлаймын деп əуре болма күн-айды,Шайырыңда керек емес, шырайлы.Көшедегі «көп аттының бірі емес»,Жайнамазда жатқан жігіт ұнайды! Сəлем жолдап..
© Мехнат Теміртасқызы
Сырыңды айтпа
Сырыңды айтпа, болсын мейлі епті жер,Аңдаусыз сөз, өзіңе азап шектірер.Отыз тістің арасында тұрмаса,Жарты әлемге соққан желде жеткізер. Десең дағы, —..
© Мехнат Теміртасқызы
Сырым бұл
Жасырамын сырымды қайтіп ішкі,Арман-сақа алшы емес, тәйкі түсті.Хан талапай өмірден қажыған да,Қалай сізді күтпеймін айтыңызшы?! Білесіз ғой..
© Мехнат Теміртасқызы
Бір ағаның реніші, һәм сағыныш
Мм… Жігіттер жүйрікті жалды деме,Шалқайғанның барлығын малды деме.Бір астаудан ас ішкен бейкүнә шақ,Тіршіліктің қомында қалды неге,Сыйластықтың..
© Мехнат Теміртасқызы
Біз кездескен жер осы
Біз кездескен жер осы Есіл ме еді.Есіл суға шақырдың несін мені?!Есіл сыйып кеткенмен жанарыма,Сен сыймадың қымбаттым, кешір мені! Біз кездескен жер..
© Мехнат Теміртасқызы
Өкпем жоқ менің
Кей-кезде көңіл,Алайда-түлей,Бет қаратпайтын дауылдай.Кей-кезде аптап,Жер төсін баптап,Шілде де құйған жауындай.«Мұныңыз не» деп,Сөге көрмеші,Негізі..
© Мехнат Теміртасқызы
Сырластық...
Сырластық....Сізді мен,Досымдай сезінем,Түндерде...Талықсып,Қия алмай көз ілем.Білмедім, кімге мұңКім үшін қуаныш,Ұнатып қалғаннанСаумын ба... тегі..
© Мехнат Теміртасқызы
Сезімің қайда
Қабағыңа қарадым...Күлімдемейсің!Жым-жырт үнсіз,Тілсіз-ақ жырымды егейсің.Жарқ етпейсің, жасыным —Жақындап келіп,Баяғынша сыбырлап «гүлім»..
© Мехнат Теміртасқызы
Суық қандай, тоңдырады қара күз…
Суық қандай, тоңдырады қара күз,Жылытпайды жылы сөздер, дала сыз.Аспандағы ала бұлттар қатулы,Көңілімнің жағалауы ғана мұз.Сары жапырақ, сағынышым..
© Мехнат Теміртасқызы
Қазақты мойындасын
(Олимпиадаға қатысушыларға...) Ерлерім, тақым қысып ел сеңгенім,Тағы да көтерілсін еңсем менің.Бөрілі байрағыңды көкке көтер,Көрмейік,Шарасыздан..
© Мехнат Теміртасқызы
Сыңар күн, сыр
Сізді ойласам мендік шыдам шеңберінен шығатын,Жүрегімнің қоңырауы, сыңғыр-сыңғыр ұратын.Кірпіктерің айқасқанда айдың нұрын жамылып,Ұрланып кеп..
© Мехнат Теміртасқызы
Өзек құрт
Мына заман,— дей аламба зор заман.Қыран қайда,Көкке қанат қомдаған.Шүрегейдей шөптің түбін паналар,Кей жандардың қылығынан қорланам.Ақ сауыты ай..
© Мехнат Теміртасқызы
Бүгін жұма
Бүгін Жұма,Бір тілегім бар еді! Егер, біреуден ауыр сөз естігенімде,Жақсылығын досымның кеш білгенім де. Көңіл бөлмей жақынды алыстатып..
© Мехнат Теміртасқызы
Ақын сезімі
Дүлділісің өзің сүйген ортаның,Жасамайын жабыққандай жорта мұң.Жан-жағыңнан қаумалаған əлемің,Жұтып сені кете ме деп қорқамын! Ақынысың өзгелерден..
© Мехнат Теміртасқызы
Жүрегің жыламасын
Дегеніне ақылдың көнбегенбіз,Өзгешелеу өмірге өң береміз.Қия алмаймыз, қимаймыз, ең қиыны,Бірімізді-біріміз көрмегенбіз. Армандардың қуалап ақ..
© Мехнат Теміртасқызы
Желтоқсанның жарасы
Мына көше,Мына алаң,Мына жер,Ширек ғасыр бұрын болған қырғынға.Өшпейтұғын куəгер.Бүтін елдің бірлігі үшін,Өз Отан, өз түңлігі үшін,Тура мінез..
© Мехнат Теміртасқызы
Саф асыл
Сөзіңді сөздеріме тең көремін,Сондықтан сырлы ойыңды жөн көремін.Дүдәмал дүниеден аулақ кетіп,Иісті Иран бақта тербелемін.Бір мысқал берсе маған..
© Мехнат Теміртасқызы
Сіздің жүрек
Сіздің жүрек ерекше таза екен,Мен ендеше, сол жерді мазалы етем.Есігіңді айқара ашар болсаң,Бақытыңды еселеп, базарлы етем.Сынық мінез танытып сыр..
© Мехнат Теміртасқызы
Тылсым сағыныш
Үндемеймін...Жолдаған ұнауда хатың,Жоқта шығар, сен жайлы сұрауға хақым.Сəл ұмтылсам, сезімің құлауға жақын,Сəл шегінсем, жүрегім жылауға..
© Мехнат Теміртасқызы
Жүрегімнің төресі
Жаным, менің жырларымды дəлдеп ұқ. Жүрек осы,Құям десең сəуле-құт!Тағы сезім, шалғайыңа жабысты, Бұл не деген — əурелік! Келеме деп, Күтуменен..
© Мехнат Теміртасқызы