Хайуанаттар, жануарлар

Бір жылға қоян терісі де шыдаған.

Қоян көлеңкесінен қорқады.

Қоянның қарасын көріп, қалжасынан түңіл.

Қашқан қоян жатқан қоянды ала кетеді.

Көкпар тартқандікі, қоян қаққандікі.
Мақал-мәтелдер
Толық

Жоқшылық, кедейлік

Кедейді тер қысса,
Керегесін арқалап тауға шығады.

Жеті кедей жиналғанмен,
Ортасынан бір бай шықпас.

Лашығы жоқ орданы аңсайды,
Желері жоқ жорғаны аңсайды.

Байдың қорасынан,
Жарлының жалғызы жоғалады.
Мақал-мәтелдер
Толық

Жетімдік

Жетім көрсең, жебей жүр,
Жесір көрсең, демей жүр.

Жетім баланың еншісі - қотыр тай.
Жетім баланың еншісі - жоғалған тай.

Жерде жетім жыласа, әуеде періште тітіркенеді.

Жетім бала өз кіндігінен өседі.

Жетімді желе, жесірді еле.
Мақал-мәтелдер
Толық

Сақтық

Сақтықта қорлық жоқ.

Сақтансаң сақтаймын деген.

Сақтықты сұңқардан үйрен.
Мақал-мәтелдер
Толық

Арыстан

Арыстан Айға шауып мерт болған.

Арыстанның ойынынан түлкінің мойыны үзіледі.

Қасқырдан сая іздегенше, арыстаннан пана ізде.
Мақал-мәтелдер
Толық

Азамат

Ер-азамат белгісі:
түзде - мырза, үйде - құл.

Арғымақ аттың құйрығы -
әрі жібек, әрі қыл.
Ер жігіттің белгісі -
әрі мырза, әрі құл.

Ер жігіт сегіз қырлы, бір сырлы болсын.
Мақал-мәтелдер
Толық

Жылан

Жылан иреңдеп жүреді, сүйреңдеп күледі.

Жыланның сырты жылтыр, іші у.

Жылан иір-иір жүрсе де,
Ініне түзу кіреді.
Мақал-мәтелдер
Толық