Металл катиондарына сапалық реакциялар (Химия, 9 сынып, I тоқсан)

Пән: Химия
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Бейорганикалық қосылыстардың сапалық талдауы
Сабақ тақырыбы: Металл катиондарына сапалық реакциялар
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): - металдарды анықтау үшін жалын түсін өзгертетін реакцияларын білу және қолдану;
Сабақ мақсаттары: 9.4.1.8 Li+, Na+, K+, Ca2+, Sr2+, Ba2+, Cu2+ металл катиондарын анықтау үшін жалын түсінің боялу реакциясын жүргізу және сипаттау;
9.4.1.9 Fe2+, Fe3+, Cu2+ катиондарын анықтау үшін сапалық реакция жүргізу.

Ұйымдастыру кезеңі.
Оқушылармен сәлемдесу. Оқушыларды түгелдеу және сыныптың сабаққа дайындығы тексеріледі.
Оқушылардың көңіл-күйлерін анықтау мақсатында олардан «бас бармақ» арқылы сұралады.

Жұпта орындайды
1-жұп: Сутегі.
2-жұп:отттегі.
3-жұп:Көмірқышқыл газы
4-жұп:Су
5-жұп:Қышқылға
жүргізілетін сынақты еске түсіру
Мальтадағы жаңа жыл мерекесіндегі от шашу:
https://www.youtube.com/watch?v=zGm7jIGE3LU
Миға шабуыл.
«Қалай ойлайсыңдар? Неліктен от шашуда жалынның түсі неге түрлі түсті боып келеді?»

Сабақтың мақсаты және бағалау критерийлерімен таныстыру

(W, D) Видео- Метал катиондарын жалынның түсімен анықтау.

(E) (мүмкіндік болған жағдайда)
Зертханалық жұмыс №1. Металл катиондарын жалын түсін бойынша анықтау.
Оқушыларға бірнеше металл тұздарын (қатты күйінде) беріп қайсысының жалынға түс беретінін анықтау үшін тестілеуге рұқсат беріңіз (литий, натрий, калий, рубидий, кальций, стронций, барий және мыс, жақсы нәтижелерге қол жеткізу мүмкіндігі бар).
Нихромды сым болмаған жағдайда зерттелетін тұзға этил спирті ерітіндісін /құрғақ спиртті де қолдануға болады.Ол үшін зерттелетін құрғақ тұзға бірнеше тамшы(7-10 тамшы)/ құрғақ спирт ұнтақтап қоссаңыз болады. Спирт жанған кезде жалынның түсі боялады.
(I,f) Жалын түстеріне қорытынды жасайтын кесте құрауды сұраңыз.

(W) Жалын түсінің өзгеруін талқылау
Жалынның түсін өзгертпейтін металдар мысалы темір өзі ақ жарық шығарып жанады, ал темір және мыс иондарын Fe2+, Fe3+, Cu2+ қалай анықтауға болатындығына талқылау жүргізіңіз.
(W, D) Bilim Land саитынан катиондарға сапалық реакция бөлімінен видеоларды көрсетсеңіз болады.

( D) (мүмкіндік болған жағдайда)
Зертханалық жұмыс №1. Металл катиондарын Fe2+, Fe3+, Cu2+ сілті ерітіндісімен анықтауды көрсетіңіз.
(I,f) нөмірленген үш сынауыққа темір (2+/3+) және мыс иондарының ерітіндісін құйып алған білімдерін пайдалана отырып оқушылар қай сынауықта қай заттың бар екендігін зерттеуге мүмкіндік беріңіз.
(W) оқушылардан жұмыс барысын қалай жазатындығын сұраңыз.
жұмыс барысын қалай жазу үшін теориялық және практикалық матрица ұғымын енгізсеңіз болады.
Мысалы
Теориялық матрица
Fe2+ Fe3+ Cu2+
NaOH Ашық жасыл тұнба Қызыл қоңыр
тұнба Көк қоймал-
жың тұнба.....