Мал туралы ырымдар

Малдың мезгілсіз қашқаннан кейін туған төлін қазақта малдың иесі малданбайды, басқа бір күйі нашар кісіге садақа ретінде береді.

ᐈ Толық

Малдың жетім бауыр аталатын бауыры да болады. Оны балаларға жегізбейді. Егер жеп қойса—жетім қалады деп жориды.

ᐈ Толық

Малдың бірінші сауымынан алынған майды қазақтар асқа қолданбайды—онымен жақтау, табалдырықтың жоғары бөлігінің, киіз үйдің сол жағын жауып тұрған..

ᐈ Толық

Малдың басын үйіткенде алдымен бауыздау жағынан бастап үйітеді. Бұл—пышақтың жүзіндегі қылау өртенсін дегені.

ᐈ Толық

Малдың алдынан бос ыдыспен шықса, сүті азаяды деседі.

ᐈ Толық

Малды сатқанда оның ноқтасын, бас жібін алып қалады.

ᐈ Толық

Малды қу шыбықпен, көсеумен айдаса, сүті күйіп кетеді деп, жас шыбықпен айдайды.

ᐈ Толық

Малды бауыздар алдында басын құбылаға қаратып тұрып, бата жасайды. «Бұйыртып жегіз» деп тілек айтады. Онысы—малдың еті дәмді, адал болсын дегені.

ᐈ Толық

Малға ұсталатын құралдарды (құрық, бұғалық, көген т.б.) аттамайды. Бәрінің киесі бар деп сенеді.

ᐈ Толық

Малға оба тисе, қасиетті саналған адамдардың моласынан топырақ әкеліп, малды ұшықтайды. Себебі оба да бір қасиеттің белгісі. Оның да күшті қорғаушысы..

ᐈ Толық

Малға бас киімді лақтырса, сүті азаяды деседі.

ᐈ Толық

Мал төлдеп жатқанда, балалардың асық ойнауына тыйым салынады. Өйткені асық ойнағанда сақа мен кенейлерді соғыстырып, шықылдаған дыбыс шығарады. Міне..

ᐈ Толық

Мал төлдеп жатқанда кереге басына, бақанға, қойдың құйрығына қызыл шүберек байлап іліп қояды. Оны елдің көзі төлге түспей, құйрыққа түссін дегені.

ᐈ Толық

Мал төлдеп жатқанда басқа біреуге мал сыйламайды. Төлді біреуге атамайды және сатпайды. Бұлай істесе, Шопан ата шамданады, шамырқанады. Жаңа туған..

ᐈ Толық

Мал төлдеп жатқан кезде сақал, мұрт, шаш алуға тыйым салынады. Өйткені төл шала туады, дертке шалдығады деп жорылады.

ᐈ Толық

Мал сойған кезде төс шеміршегін кесіп алып, жарға не босағаға лақтырғанда жабысып қалса, ол үйдің аты бәйгеден бірінші болып келеді.

ᐈ Толық

Мал өріске кеткен соң мал қораның есігін ашық тастамайды. Жын-шайтан кіріп кетеді деп ырымдайды.

ᐈ Толық

Мал қораға дәретке отырса, малдың желіні іседі, сүті азаяды деседі.

ᐈ Толық

Мал етін бұзғанда балта, шот қолданылмайды. Сүйектерді жүйесін тауып пышақпен ғана ажыратады. Балталаса, берекесі кетеді деп ырымдайды.

ᐈ Толық

Мал баққан адам құр қол жүрмейді, қынды пышақ алып жүреді.

ᐈ Толық

Мал әбзелдерін лас жерге, аяқ астына тастамайды.Оларды арнайы таза орынға іліп қояды. Әйтпесе, мал иесі өкпелейді.

ᐈ Толық

Қысты күні қарғалар ағаш басына шығып қарқылдап, үстерін шұқып тазалана бастаса, көп ұзамай—ақ қар жауады.

ᐈ Толық

Мал туралы ырымдар туралы ✍️