Қазақтың ескі мақалы туралы Мақал-мәтелдер жинағы ✍️


Мақал-мәтелдер жинағы: 70

Өлі тілін – тірі алмасКүні өтті ғапілдікпен пенде білмей,Не білейін мұңдық жайын, басқа келмей."Өлі тілін – тірі алмас," - деген сөз бар,Сақтанбас..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Жақсыға төр алдынан орын бар ғой, Жаманға қайда жүрсе, дүние тар ғойЖақсыға төр алдынан орын бар ғой,Жаманға қайда жүрсе, дүние тар ғой."Мың өліден..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Аз сөз – алтын, көп сөз-темірӨзіңе берсін Алла ұзын өмір,Көнгіш бол қорғасындай, болма темір.Разымын өзіңе де, сөзіңе де,Мақал бар: "Аз сөз – алтын..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Ертең-тұяқ, қылыштан-қитяқОйласам өткен күнді, болдым құса,Кебім көп бір басымда үлкен қыса (қисса)."Ерден-тұяқ, қылыштан-қияқ", - деген,Ұл тусаң..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Мың өліден бір тірі артық"Мың өліден бір тірі артық, "- деген,Бұрыннан айтылған сөз, мақал бар ғой.(Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы "Жүсіпбек Аймауытұлына").
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Кірсіз-Ай, мінсіз-ҚұдайІРСІЗ-АЙ, МІНСІЗ-ҚҰДАЙ. Тіл қисайса, түзетер ақыл тез бар, Мағқұлатны сезуге көңіл көз бар. Сөзімнің міні болса, сөкпе..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Жігіт өлсе, қиямет қайымІГІТ ӨЛСЕ, ҚИЯМЕТ ҚАЙЫМ. Кәрі өлсе, айтып тойды жарастықты, "Жігіт өлсе, қиямет қайым!" – деген.(Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Бір өлім туған жанға дайынІР ӨЛІМ ТУҒАН ЖАНҒА ДАЙЫН. Қайғы ойлап, жарамайды уайым жеген, "Бір өлім туған жанға дайын", - деген.(Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Жігіт өлсе, асқар тау құлағанымен бірдейКәрі өлсе, жылағанның шықсын көзі,Өлмейтін - патша Құдай жалғыз өзі."Жігіт өлсе, асқар тау құлағанымен..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Бүгін көрген – таңда жоқБіз келдік аман-есен бес жыл жүріп,Өткізіп әр нәубетті қолдан беріп."Бүгін көрген – таңда жоқ," - деген заман,Жолықтық..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Әулие өлік емес, тірік"Әулие өлік емес, тірік," - деген,Қолдай гөр біздей кәріп бейшараны!Шам сөніп, болды дүние - қараңғы үйдей,Кеттің ғой бір..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Аққа пәле жуымасЖуымас аққа пәле деген сөз бар,Қалас боп құтыларсың бір күн ақыр...(Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы "Мәшһүр Жүсіптің Мәдиге сәлемі").
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Ерден иман құтылмас"Ерден иман құтылмас, "- деген сөз бар,Дүниені шашып-төгіп Мекке барған.(Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы "Ізбас қажы").
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Бір тойған - шала байлықНе болар жеген тамақ арын сатып,Тұрған жоқ еріп іші, сені ұнатып!"Бір тойған - шала байлық," - деген қазақҚызығып тойғандыққа..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Ойын[да] [озған]шында озарДүние тап, еңбекқыл да өнерменен,Мақал бар: "Ойын[да] [озған]шында озар!"- деген.(Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы "Ағашсыз жапырақ").
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Еккен орар, - деген сөз, - берген алар"Еккен орар, - деген сөз, - берген алар", -Көрдің бе бәйге алғанды қарап тұрып?!(Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы "Қолыма..
©  Мәшһүр Жүсіп Көпейұлы
Әйелге сенбе – діні жоқ,Суға сенбе – түбі жоқ"Әйелге сенбе – діні жоқ,Суға сенбе – түбі жоқ",Бекер сөзге мас болып,Далада жатып не етелік!
Теңі келсе, тегін берТөлеген ерді көрейін,Мен де жорға мінейін,"Теңі келсе, тегін бер",Жақтырса сені берейін.("Қыз Жібек (Мұсабай жырау нұсқасы)"...
Ат қазықтан кетпейдіАттан түсе қалып жерді сипап қарады, қазықты тартып қолға алды, отыра алмай долданды. "Ат қазықтан кетпейді" деген сөз осыдан..
Айласыз ер тез өледі"Айласыз ер тез өледі"Деген сөзді қарашы."Айласыздан Аршылан Қолға түсті" деген сөз бар,Осыны байқап қарашы.("Нәрік". Бабалар..
Көп сөйлеген көп қате жібереді"Көп сөйлеген көп қате жібереді" деген сөз бар. Қожа, намаз оқыған кезде қате жібересің бе?- дейді.("Қожанасыр мен Жұқа..
Көп сөз – күміс, үндемеу – алтынАл сендер, құдайға шүкір, ересек адамсыңдар, көп сөз – күміс, үндемеу – алтын екенін білулерің керек қой, - деген..
Піскен астың күйігі жаман. Таңертеңгі ас – тәңірденӘрі ойлап, бері ойлап: "Піскен астың күйігі жаман", "таңертеңгі ас – тәңірден" деген..
Алапесті үйге кіргізбе, құйрығын жерге тигізбе"Алапесті үйге кіргізбе, құйрығын жерге тигізбе" дейді. Алапес, қазақ ұғымында, ем қонбайтын дерт...
Баталы құл арымас, батасыз құл жарымас"Баталы құл арымас, батасыз құл жарымас" делінген сөз осындайдан айтылған. Естіген сөзімнен сөз қалмасын..