Кенеттен пайда болатын секірмелі және индукциялық мутациялар. Нүктелік, хромосомалық, геномдық, ядролық және цитоплазмалық мутациялар. Биология, 10 сынып, сабақ жоспары.

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 10.3B Тұқымқуалаушылық пен өзгергіштіктің заңдылықтары

Мектеп:

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 10 (ЖМБ)

Сабақ тақырыбы

Кенеттен пайда болатын секірмелі және индукциялық мутациялар. Нүктелік, хромосомалық, геномдық, ядролық және цитоплазмалық мутациялар.

Оқушылар:

10.2.4.5 Хуго де Фриздің мутациялық теориясын, мутагенез себептері мен мутация типтерін оқу.

Оқушылар:

• Мутациялар мен мутагендерді жіктеу.

Оқушылар:

• Мутацияларды геномның өзгеру сипатына, пайда болу себептеріне қарай жіктеу.

Оқушылар мутагенезді түсіндіру үшін келесі терминологияны қолдана алады

Пәнгеқатысты лексика мен терминология:

Мутациялар (кенеттен пайда болатын секірмелі және индукциялық, гендік, хромосомалық, геномдық), мутагенез, мутагендер, мутациондық теория, мутон, генетикалықмозаика, делеция, инверсия, транслокация, дупликация, полиплоидия, анеуплоидия, гаплоидия.

Диалог құруға /жазылымға қажетті сөздер топтамасы:

Мутациялар … әсерінен пайда болады

ДНҚ зақымдалғанда …

Мутация жиілігін арттыратын факторлар …

Мутациялар келесідей болып бөлінеді …

Сабақта «Мәңгілік ел» патриоттық актісінің келесі принциптеріне көңіл бөлінеді: қоғамымыздағы ұлттық бірлік, бейбітшілік және татулық; еңбекқорлық, адалдық, оқыту пен білім алуға деген талпыну өркендеудің негізі болып табылатын жалпы еңбек қоғамы; тарихтың, мәдеиеттің және тілдің ортақтығы.

Экология, цитология, молекулярлық биология.

Интербелсенді тақтану қолдану.

Көбею 6, 7, 8 сыныптар;

Генетика негіздері 9 сынып.

Жоспар

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

(С) Ұйымдастыру кезеңі. Бар және жоқ оқушыларды мұғалім тексереді.

(С) Ой қозғау. Бүгін сабақта не өтеміз деп ойлайсыңдар? Неге осы суреттер көрсетілген? Сабақтың мақсатын айқындау және тақтада жазу. Бағалау критерийлері талқыланады.

(М) Мутациялардың жіктелуі бойынша схема

(Т) «Джигсо» әдісі. «Геномның өзгеру сипаты бойынша жіктелуі» материалын оқу үшін оқушыларды 4 топқа бөлінеді: 1 – топ (қызыл стикер) «Гендік мутациялар» материалын оқиды, 2 – топ (сары стикер) «Хромосомдық мутациялар» материалын оқиды, 3 – топ (көк стикер) «Геномдық мутациялар» материалын оқиды, 4 – топ (жасыл стикер) «Цитоплазмалық мутациялар» материалын оқиды. Әр топ топ ішінде өздерінің тақырыптарын талқыға салады, топтың әр мүшесі өз тақырыбын басқа топқа түсіндіру үшін дәптерге графиккалық түрде салады.

(Т) Топ ішінді талқылаудан кейін, оқушылар сағат тілі бойынша бір топтан екінші топқа өтеді. Өзінің тақырыбын түсіндіргеннен кейін оқушы сол командаға өзінің тобына тән стикерді партаға жабыстырып кетеді. Осылай, топта қанша тақырып қарастырылғаны белгілі болады. Талқылау әр партада 4 түсті стикер пайда болғанша дейін жалғасады.

(С) Осы материалды мұғаліммен талқылау, білімді бекіту мен толықтыру.

(Ө, Ж) Оқушыларға мутациялардың жіктелуі бойынша материал беріледі. Оқушылар осы материалды оқып, Венн кестесін толтыру керек.

(ҚБ) Оқушыларға мутация түрлері мен мысалдары арасындағы сәйкестікті көрсету тапсырмасы беріледі.

Үйге: тақырып бойынша материалды оқып келу.

Мұғалім сабақтың қорытындысын жасайды, тапсырмаларды үздік орындай алған оқушыларға назар аударады.

Оқушылар өздерінің сәтсіздіктеріне коментарийлер айтады. Сыныптан шыққанда оқушылар мұғалімнің үстеліне келесі сөйлемді аяқтаған стикерлерді жабыстырып кетеді.

Енді мен түсінемін …

Маған түсінуге әлі қиын …

Ешқашан түсінбейтін шығармын …

Қосымша ақпарат

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Саралау –оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Саралау – оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Кейбір оқушылар басқа оқушыларға қарағанда тапсырманы орындаған кезде қиналмауы кейбіреулері қиналуы мүмкін; жұппен жұмыс оқушыларға көмек болады. Қабілеті жоғары оқушылар қарастырылып жатқан құбылыстарды ағылшын тілінде қарастыруы мүмкін.

Оқушылардың алған білімдері сабақтың басында, ортасындағ соңында сұрақтарға жауап беру арқылы бағаланады. Бұл сұрақтар сабақ барысында оқушыларды бағалауға көмектеседі

Қауіпсіздік техникасы ережесін сақтау

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба? Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақты жақсартуға не ықпал ете алады (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақ барысында сынып туралы немесе жекелеген оқушылардың жетістік/қиындықтары туралы нені білдім, келесі сабақтарда неге көңіл бөлу қажет?