Демонстрация. «Тұз ерітінділерінен металды ығыстырып шығару» (Химия, 8 сынып, I тоқсан)

Пән: Химия
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Металдардың химиялық белсенділігі
Сабақ тақырыбы: Демонстрация. «Тұз ерітінділерінен металды ығыстырып шығару»
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: 8.2.4.6 -металдардың тұз ерітінділерімен әрекеттесуінің жоспарын жасау және жүргізу;
Сабақ мақсаты: -металдардың тұз ерітінділерімен реакциясын жасау, реакция теңдеулерін жаза білу, зерттеу жоспарын жасау;

Ой қозғау
«Қышқылдар мен металдар» ойыны. Өткен сабақты қайталау үшін және оқушылардың ықыласын аудару үшін осы тапсырма орындалады. Ол үшін металдар мен қшқыладыр арасындағы реакциялардың қиындылары беріледі. Оқушылар оларды жұпта дүрыс анықтайды. Сосын әркеттесу қарқындылығына қарай дұрыс орналастырады. Мысалы:
Zn + HCl → ZnCl2 + H2

Сабақ тақырыбы және мақсаты таныстырылады.
- Кілт сөздер енгізіліп, аудармасын жазады.
-
Демонстрация «Тұз ерітінділерінен металды ығыстырып шығару». Демонстрация барысында оқушылар реакциялардың жүруін бақылайды.
Үш таза сынауыққа темір сульфатының және күміс нитратының ерітіндісінен 2 мл құйылады.
1-сынауыққа магний ұнтақтарынан қалақшаның ¼ бөлігіндей етіп, 2-сынауыққа қалайының бір түйіршігі, 3-сынауыққа мырыштың бір түйіршігі салынады.
Оқушыларға «Не байқадыңдар?» деген сұрақ қойылады. Оқушылар не байқағанын айтады.
Орынбасу реакциясына мысалдар келтіріліп, анықтамасы жазылады.
Белсенді металл белсенділігі төмен металды оның тұзынан ығыстырып шығара алады. Бұл орынбасу реакция ретінде кеңінен танымал. Біз реакциялар сериясының жүру мүмкіндігін болжап, қандай өнімдер түзе алатындығын айта аламыз. Бақыланған металдардың ішінен белсенділік қатарын құрады.

Топтық жұмыс
Оқушылар реакция теңдеулерін аяқтайды және теңестіреді.
1) Мыс сульфаты +? = ............ сульфаты + .......... ?
2) Қорғасын нитраты + күміс =
3) Күміс нитраты + қалайы =
4) Мырыш хлориді + ? = магний ....... + мырыш
5) Натрий фосфаты + калий = ..............+...................
6) Калий нитраты + темір =......