14 сабақ Бейнематериал бойынша мазмұндама жазу (Қысқа ғана тарихи сәулет туындысын алуға болады Мысалы Арыстан баб кесенесі) (3 сынып, II тоқсан )

Пән: Қазақ тілі
Бөлімі: Сәулет өнері
Сабақ тақырыбы: 14 сабақ. Бейнематериал бойынша мазмұндама жазу (Қысқа ғана тарихи сәулет туындысын алуға болады. Мысалы, Арыстан баб кесенесі)
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары: (оқу бағдарламасына сілтеме) 3.1.5.1 аудио-бейнежазба мазмұны бойынша айтылған өзгенің пікіріне (келісу/келіспеу себебін ) өз көзқарасын білдіру
3.1.3.1 түрлі жағдаяттағы (қоғамдық ортада) қатысымдық әрекеттерде өз сөзін жүйелі түрде жоспарлап, сөйлеу мәдениетін сақтап диалогке қатысу
Сабақтың мақсаты:
Оқушылардың барлығы:
• аудио-бейнежазба мазмұны бойынша айтылған өзгенің пікіріне (келісу/келіспеу себебін ) өз көзқарасын білдіреді
• сұхбаттасының айтқанын тыңдап, сөйлеу мәдениетін сақтап, диалогке қатысады;
• қызығушылықпен тыңдап, сөзін жүйелі түрде жоспарлап, сөйлеу мәдениетін сақтап сөйлейді;
• сұхбаттасын тыңдап, оның айтқанын түсінеді
• көпшілік алдында сөйлеуге қойылатын талаптарды біледі
Оқушылардың көпшілігі:
• бейнематериал бойынша мәтін мазмұнын болжайды, мазмұндама жаза алады
• қызығушылықпен және комментарий айта отырып тыңдайды, түрлі жағдаяттарда жүйелі, сөйлеу мәдениетін сақтап сөйлейді;
• диалогке белсенді қатысады;
• көпшілік алдында сөйлеуге қойылатын талаптарды анықтайды
Оқушылардың кейбірі:
• бейнематериал бойынша оқушылар бір-біріне сұрақтар қояды, ой қорытындысын жасайды
• диалогте рөлдерді (тыңдаушы, сөйлеуші) еркін алмастыра алады
• көпшілік алдында сөйлеуге қойылатын талаптарды ұсынады.
Сабақ барысы: Ұйымдастыру кезеңі. Психологиялық ахуал.
Біздер тату баламыз,
Өсіп алға барамыз.
Әріптерді үйреніп,
Білімді шәкірт боламыз.
Үй тапсырмасын тексеру.
Мәтінді көшіріп жаз. Туынды сөздердің астын сыз. Кітапханаға барғаның жайлы әңгімеле.
Алматыдағы ең үлкен кітапхана – Ұлттық кітапхана. Кітапхананың залдары кең, жарық. Кітапханаға оқушылар, студенттер, ғалымдар, жұмысшылар келеді. Мұнда керек кітаптың бәрі бар. Кітапханада мейірімді жандар жұмыс істейді.
Оқушыларға сұрақтар қойылады.
Сәулет өнері туралы не білесіңдер?
Сәулет өнері – адамдардың жайлы және сәнді өмір сүруі үшін әртүрлі нысандар мен үй-жайларды салу өнері.
Сәулет өнерінің қандай туындыларымен таныстық?
Архитектура мен құрылыстың айырмашылығы неде?
Архитектура – құpылыс салу, жобалау, сәулет өнеpi. Ал құрылыс дегеніміз – жобасы күрделі, биік, әсем етіп салынған архитектуралық ғимарат.
3.1.5.1 аудио-бейнежазба мазмұны бойынша айтылған өзгенің пікіріне (келісу/келіспеу себебін ) өз көзқарасын білдіру
Арыстан баб кесенесі
Арыстан баб кесенесі - көне Отырар жеріндегі сәулет өнері ескерткіші. Бұл кесене 11 ғасырда өмір сүрген діни көріпкел Арыстан баб мазарының үстіне салынған. Кесененің бірінші құрылысы 14-15 ғасырға жатады.
Қазіргі кезде Арыстан баб мазары үстінде 30х13 метр аумағы бар кесене тұр. Кесене дәлізхана, мешіт, құжырахана, азан шақыратын мұнара сияқты жеке бөлмелерден құралған. Кешеннің ең көне бөлігі қабірхана болуы тиіс. Қазір де оның едені басқа бөлмелермен салыстырғанда едәуір биік.
Тарихи деректер бойынша 12-18 ғасырларда кесене бірнеше рет қайта салынып, қайта жаңартылған. Қазіргі кезде бұл кесене Орталық Азиядағы қажылық міндетті өтейтін мұсылман киелі жерлерінің бірі болып саналады.
Аңыз бойынша Арыстан баб Мұхаммед пайғамбардың елшісі болған. Бір күні Мұхаммед пайғамбар өзінің шәкірттерімен құрма жеп отырған еді. Бір құрма қайта-қайта ыдыстан құлай беріп, пайғамбар ішкі дауысты естіді: « Бұл құрма Сізден кейін 400 жыл алдағы уақытта туылатын мұсылман бала Ахметке арналған». Сонда пайғамбар шәкірттері ішінен бұл құрманы кім иесіне жеткізетінін сұрайды. Ешкім сұранған жоқ. Пайғамбар сұрақты қайта қойғаннан кейін, Арыстан баб былай деді: «Егер Сіз Алла Тағаладан 400 жыл сұрап берсеңіз мен бұл құрманы иесіне жеткіземін». Халық аңыздарынан және жазба деректеріне қарағанда Арыстан баб Ахмет Яссауидің ұстазы болып құрманы жеткізеді.
Қожа Ахмет Яссауи ұлы әулие мен діни көріпкел 1103 жылы туылып 1166 жылы қайтыс болған. Мұсылмандар ішінде Қожа Ахмет Яссауи Мұхаммед пайғамбардан соң екінші болып саналады.
Арыстан баб кесенесі - Қожа Ахмет Яссауидің ұстазы жерленген орны болып келеді. Аңыз бойынша, о дүниеге кетер алдында Мұхаммед пайғамбар Арыстан бабқа аманат тасбиғын берді, ал ол 11 жастағы бала Қожа Ахмет Яссауиге ұсынды. Арыстан баб кесенесі жанында емдеу қасиеттері бар өте тұзды сулы құдық бар.
(Ж) Жұпта тыңдаған немесе оқыған мәтіні бойынша бір-біріне сұрақ қою, жауап алу.
Сұрақтар:
1. Арыстан баб кесенесі қай жерде орналасқан?
2. Арыстан баб кімнің ұстазы?
3. Кесененің бірінші құрылысы қай ғасырға жатады?
4. Кесене қандай бөлмелерден тұрады?
5.Арыстан баб туралы қандай аңыздар бар?
(Ө) Тыңдаған немесе оқыған мәтінінің ең қызықты тұстарын белгілеп алу. Жоспар арқылы мазмұндама жазу. ....