Информатика | КӨП АЙНЫМАЛЫ ФУНКЦИЯЛАР ЖӘНЕ ОЛАРМЕН ЖҰМЫС

Мазмұны

І КІРІСПЕ. 3

І ТАРАУ. 3
1.Mathcad программалау ортасы 3

2. КӨП АЙНЫМАЛЫ ФУНКЦИЯЛАР ЖӘНЕ ОЛАРМЕН ЖҰМЫС ІСТЕУ ҮШІН КОМПЬЮТЕРДІ ҚОЛДАНУ 14
2.1. Анықтамалар, ұғымдар 14
2.3. Туындылар және оларды компьютерде есептеу 17

ҚОРЫТЫНДЫ

ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ

1.Mathcad программалау ортасы

Компьютерлік математика – ғылымы мен техникадағы жаңа бағыт .Ол кластикалық математика мен информатиканың тиісумен туындайды.Компьютерлік математиканың маңыздылығы оның прогрммалық жүйемен қамтамасыз етілуінде және кез-келген математикалық есептерді шешу қабілетінде .Компьютерлік математика жүйесі батыстың mathsost,Mathwors,Maple,Wolsrom сукілді фирмаларда жасалған.Mathcad ғылыммен білімніңң және техниканың әр түрлі аймақтарын автоматтандыру үшін математикалық есептеулеге арналған.Жүйенің аталуы екі сөзден құралған,яғни MATHematica ( математика) және САД (Computer Aided Desing –автоматты жобалау жүйесі немесе АЖЖ ).Сондықтан MATHCAD-ты математикалық автоматты жобалау жүйесі деп аталады.
2.MATHCAD-тың көмегімен кітап ,диссертация,ғылыми есеп дипломдық және курстық жобаларды тек әртүрлі үлгідегі сапалы мәтін мен ғана емес,ең күрделі математикалық формула жиынтығымен,есептеулермен,графиктік көрністермен дайындауға болады.MATHCAD программаның мұндай мүмкіндіктері электрондық сабақтар,лекциялар курсы,электронды кітаптар жазуда маңызы жабдыққа айналып отыр.сонымен бірге компьютерлік математика жүйесі көркем өнер, графика, линвистика саласында кеңінен қолданыс табылды.MATHCAD-тың жаңа нұсқасында құжаттардың көркем түсті эффектілі құрылғы және графикті аниммациялану,дыбысты қосып шығару мүмкінділігі қосылған.Осы артықшылықтарына байланысты мәтіндік,формулалық және графиктік редакторлар қуатты есептеуіш потенциялды орта жүйесімен беріледі.Өте күрделі тапсырмаларды шешу үшін математикалық және графикалық жүйелер және олардың біргуі қарастырылатын.Бұл жүйе әртүрлі математикалық,графикалық және офистік жүйе қатарымен кеңитетін интегралды қамтамасыз етеді.MATHCAD-ты тек қана математикалық есептерде үшін емес басқада қуатты инженерлік автоматтандырылатын жобалау жүйесін дайындаумен бірге,графиктерді
MATHCAD жүйесінің файлдары .mcd кеңейтілуіне ие болады. Мұндай файлдар текстік форматта болады, сондықтан оларды кез келген текстік редакторда оқуға болады. MATHCAD файлдарының құжатында программаның толық тексті болады.
File менюінің ішкі менюі.
New – жаңа құжат құру.
Open – дайын құжатты ашу.
Close – құжатты жабу.
Save – құжатты сақтау.
Save as… - жаңа атпен сақтау.
Colloborabory – жүйені құрушы фирмамен байланыс орнату.
Internet Setup – Internet –пен модем арқылы байланыс.
Send… - электрондық почтамен немесе Internet-пен құжатты жіберу.
Page Setup… - бетте оң және сол шегіністерді орнату.
Print Preview – баспаға шығарда алдын –ала қарау.
Print – құжатты шығару.
Exit – жүйеден шығу.
MATHCAD жүйесінің жаңа версиясында мүмкіндік ол - телекоммуникация құрылғыларымен тығыз байланысты. Осылайша қиын документтермен , проектілермен организациялар үшін бірігіп жұмыс істеу мүмкіндіктері пайда болды. Мұндай байланысты орнату үшін File менюіндегі Collaborato-ry… командасын пайдаланамыз. Құжатты баспаға шығару – жүйесінің басты мүмкіндігі .
Page Setup… командасы баспаға шығатын беттердің параметрлерін орнатады.
Print… командасы құжатты баспаға шығарады. Бұл команданы орындағанда экранда диалогтық терезе пайда болады.
Баспаға шығару терезесі арқылы принтер параметрлерін орната аламыз. Windows операциялық жүйесі бірнеше типтегі принтерлер арқылы баспаға шығаруды ұсынады. Диалогтық терезеде құжат беттерінің диапазоны көрсетіледі.
MATHCAD жүйесінің құжаттары екі еселік ұзындықта және ендікте. Алдымен сол бөліктің баспасы шығады, содан соң оң жақтың баспасы шығады. Екеуін клейлеп құжаттың толық мазмұнын алады.
Редакциялау процесінің үлкен бөлігі объектілер бейнеленген ағымдық терезеде орындалады. Редакциялауды ағымдық терезеге бір немесе бірқатар шаблондар объектісін ендірген соң бастай аламыз. Объектілерді ендіру жолдары әр түрлі. Мысалы х=1 айнымалысына мән беріп sin(x) мәнін есептеу үшін клавиатурадан ендіруді қолдануға болады.
Х айнымалы атын ендіру.
Х:= меншіктеу символын ендіру.
Х:=1 1 сандық константасын ендіру.
Enter
Sin sin функциясын ендіру.
Sin ( сол жақ жақшаны ендіру.
Sin (x х айнымалы атын ендіру.
Sin (x) оң жақ жақшаны ендіру.
= теңдік белгісін ендіру.
Enter sin (x) = sin (1) мәнін есептеу.
0,841
Формулалық редакторды қосу үшін редакциялау процесінің кез келген аймағында тышқанның сол жақ бөлігін басу керек. Кішкене қызыл кресть түрінде визир пайда болады. Оны курсормен ары – бері жылжытуға болады. Вирзерді тышқан курсорымен шатастырмау керек. Визер формулаларды теруді қайданбастаау керектігін көрсетеді. Жүйенің негізгі менюқұрамы:
File ( файл ) – файлдармен жұмыс.
Edit ( правка ) – құжаттарды редакциялау
Viev ( обзор) – шолу құрылымын өзгерту.
Inseret ( вставка) – обьектілермен шаблондарды қою
Format ( формат) – обьектілер форматынт өзгерту
Math ( математика) – есептеу процесін басқару
Graphics (графика) – графикалық редактормен жұмыс
Symbolic ( символика) – символдық процессордың операцияларын таңдау
Window ( Окно ) - жүйенің терезелерін басқару
Books (книги) – электронды кітаптармен жұмыс
Help ( ?) – жүйе туралы анықтамалықпен жұмыс

Есептеу операторлары

Оператор Пернетақта Айтылуы

+ Анықталған интеграл

+ Анықталмаған интеграл

Дифференциалдау

+ Туынды

++ Қосынды

+ Шекті қосынды

++ Туынды

+ Шекті туынды

+ Шек

+ Оң жақтағы шек

+ Сол жақ шек


Math CAD бағдарламасының көмегімен аналитикалық есептеу негіздерін, туынды, интеграл және де алгебралық теңдеулерді шешу мүмкіндігін қарастырады. Осы операцияларды орныдау Symbolics (Символика) менюінде орындалады. Ол Variable (Переменная) менюнде орналасқан.

Есептеу операторы
Есептеу операторы құрал саймандар тақтасындағы Calculus (Вычисления) командасымен орындалады. Кез келген пернені басқанда математикалық нәтиже шықатын символ тізбегі шығады.


Сур. 3.7. Қосынды операторының жазылуы
Негізігі есептеу операторын және оларға қарапайым мысалдар келтірейік:

- дифференциалдау және интегралдау;
туынды (листинг 3.20);
N-ші туынды (листинг 3.20);
анықталған интеграл (листинг 3.21);
анықталмаған интеграл (листинг 3.21).
- қосынды және туындыны есептеу ;
қосынды (листинг 3.22);
туынды (листинг 3.22);
ранжілі қосындының шегі (листинг 3.23);
ранжілі туындының шегі (листинг 3.23).
- шек (листинг 3.24);
екіжақта ;
сол;
оң.
Листинг 3.20. Туындыны есептеу операторы

Листинг 3.21. Интегралдық оператор

Листинг 3.22. Туындыны және қосындыны есептеу операторы

Листинг 3.23. Ранжлі шекті қосындыны және туындыны есептеу операторы


Листинг 3.24. Шекті символды есептеу операторы

Дифференциалдау. (Differentiate)
Аналитикалық дифференциалды теңдеуді шешу үшін келесі команда орныдалады:
Symbolics / Variable /Differentiate (Символика/Переменная/Дифференцировать)

Рис. 5.13. Дифференцирование по переменной
Интегралдау (Integrate)
Анықталмаған интегралды есептеу үшін қандай да бір Symbolics / Variable / Integrate (Символика / Переменная / Интегрировать) командасын орындау қажет.
Аналитикалық анықталмаған интегралды есептеу кейіннен пайда болады. Осының нәтижесінде MathCAD – да функция пайда болады.
Рис. 5.14. Интегрирование по переменной
MathCAD – интегралдау түрі есептеу операторымен жүзеге асады.
Допускается вычислять интегралы от скалярных функций в пределах интегрирования, которые также должны быть скалярами. Несмотря на то, что пределы интегрирования обязаны быть действительными, подынтегральная функция может иметь и комплексные значения, поэтому и значение интеграла может быть комплексным. Если пределы интегрирования имеют размерность (см. разд. "Размерные переменные" гл. 4), то она должна быть одной и той же для обоих пределов.
Интегралдау операторы.
MathCAD – та интгралдау, дифференциалдаудың математикалық нәтижесі қалаай жазылса, солай орындалады. Анықталған интгерлды есептеу үшін Calculus (Вычисления) командасын немесе + пернесі арқылы орындалады, ("&" символы арқылы) .
Толтырылатын ұяшықтар бойынша интеграл символы пайда болады.

Можно вычислять интегралы с одним или обоими бесконечными пределами. Ол үшін орнына шектің символын қоямыз, мысалы, Calculus (Вычисления......