Бөлім: «Ақын өлеңдері жинағы»

Өлең – шағын көлемді поэзиялық шығарма. Ырғағы мен ұйқасы қалыпқа түскен, шумағы мен бунағы белгілі тәртіпке бағынған нақысты сөздер тізбегі. Өлеңнің түрлері мен жанрлары әр алуан: ода, элегия, баллада, сонет, т.б. Кең мағынасында өлең қысқа көлемді поэзиялық туындылардың жалпы атауы болса, тар мағынада музыка өнер мен сөз өнеріне ортақ туынды, яғни ән өлеңі. Қазақ ауыз әдебиетіндегі халық өлеңдері еңбек-кәсіпке орай (аңшылық, төрт түлік, наурыз өлеңдері), ескілікті наным-сенімге байланысты (бақсы сарыны, арбау), әдет-ғұрып негізіндегі (салт, үйлену, мұң-шер өлеңдері), қара өлең, тарихи өлең, айтыс өлеңдері болып бөлінді. Өлең сөздердің болмысы, жаратылысы аса күрделі, оған ишара, меңзеу, салыстыру, жұмбақтау, астарлау, бейнелеу, теңеу, ұқсату, т.б. тән. Өлең лирика жанрында кең тарады, тақырыбы жағынан саяси, көңіл күйі, табиғат, махаббат және философия түрлерге жіктеледі.
Бозбаланың сөзі
Арланға түсер қыранмын,Айқассам жеңер ұланмын.Дұшпанның құтын қашырар,Алаш - деп айтқан ұраным!Тектілігіммен биікпін,Ақ берен сауыт киіппін.Ер..
©  Гүлмекен Қасенбай
Ұлыма
Ұлым менің!Сен менің сәуле шашқан күнім бе едің.?!Сен маған "Анашым"- деп,​ күлімдедің,Мен саған бақыт тілеп, күбірледім.Жаным менің!Өзіңді Аллаһ..
©  Гүлмекен Қасенбай
Ақша
(Ақшаны жек көремін деушілер - не өтірікші, не жынды! Суфиян әс-Саури.)О ақша, сен не деген кереметсің?​ ​ ​ Ұқсамайсың басқаға...​ ​ ​ Сен​ ..
©  Гүлмекен Қасенбай
Тіл - апат
Адам болып басқаннан соң жер бетін,Ешкім сірә "періштемін" демесін.Күнаһармыз барлығымыз,​ әлсізбіз -Рахман Өзі кешірмесе пендесін!Бос жатсын ба..
©  Гүлмекен Қасенбай
Ғаламтордан оқимыз
Қане, оқи ғой, балақай,Білім алу өте оңай!Ғаламторда пайдалы,Кеңес берер көп апай.Есептеуді үйретер,Жазуыңды реттер.Қажет десең әлемнің,Барлық биін..
©  Гүлмекен Қасенбай
Ұстаз деген..
Ұстаз деген - ұлағатты адамдар,​ ​ ​ ​ Ұстаздарсыз қайдан шықсын даналар?!​ ​ ​ ​ Ұстазыңды құрметте де, білім ал -​ ​ ​ ​ Ұлы жолды жалғайтұғын..
©  Гүлмекен Қасенбай
Ұлыма
Енді сен емессің жас бала,Қыздардың қолынан ұстама.Ол саған сыныптас болғанмен,Жар болар адам ғой басқаға..Қалжыңдап тиісе бермегін,Абайлап, ойланып..
©  Гүлмекен Қасенбай
Мен оқушы боламын
Түгендеп қағаз, қаламды,Білімге бұрып санамды.Басамын бүгін қуанаМектепке алғаш қадамды!Қолыма алдым бір шоқ гүл,Сыйласам деймін ұстазға.Қалмасам..
©  Гүлмекен Қасенбай
Қазақты сүю
Мен​ - қазақпын,Жаратқан қазақ қылды.Қазағымды тəуелсіз азат қылды.Адаспасқа Исламды негіз етіп,Жоғалмасқа дəстүрді қазық қылды.Мен ..
©  Гүлмекен Қасенбай
Қыз деген кім?
Ботам,​ сені​ "қыз" дейді,Қыздар қысқа кимейді.Арсыз болсаң, ұятың аз,Халық сөзбен тілдейді.Жаным,​ сені​ "қыз" дейді,Үлбіреген гүл дейді.Бейәдеп сөз..
©  Гүлмекен Қасенбай
Бақыт деген
Бақыт жайлы таусылмайды әңгіме,Бақыт жайлы толастамас талас еш.Біреу — "бақыт ішкі үйлесім,​ сезім"- дер,Біреу үшін бақыт деген тәтті елес!Біреулерге..
©  Гүлмекен Қасенбай
Ел іші
Айтамыз анау деп, мынау деп,Кей кезде қазақты менсінбей.Қазақтай жомарт ел менше​ - жоқ,Демейтін туысын қол үзбей.Басыңда жоқ болса баспана,Халқың..
©  Гүлмекен Қасенбай
Жалған дүние
Қызыл түлкі секілді əттең дүние,Салып қойдың пендеңді нендей күйге?Саған қолы жеткендер - кердең қағып,Айналаға қарауда мұрын шүйіре...Расында..
©  Гүлмекен Қасенбай
Қазақ қызы
Қазақ қызы,Пəк едің бұрындары..Арың сенің ақ еді сүттен-дағы.Еш жамандық жаныңды былғамаған,Судан тұнық, таза едің, мөлдір лағыл.Кім кірлетті..
©  Гүлмекен Қасенбай
Өсиет
Ата-бабам жатқан жер,Отанды сүйем өлшеусіз.Алғаш анам қатқан үн,Тілімді сүйем мен шексіз.Əжемнен алып өнеге,Ибамен өстім білсеңіз.Бақыттың жолы..
©  Гүлмекен Қасенбай
Жігерлендіру
Аспанда​ күн, айнала​ нұр жарқырап,Ел аманда неге кеттік қамығып...Жаңбыр жаумай су боп жүрміз шылқылдап,Санамызды тұрмыс билеп, жалығып.Ақшада ма..
©  Гүлмекен Қасенбай
Менің әкем
Менің әкем қарапайым жақсы жан,Ақшасы жоқ оның асып-тасыған.Баспанасы қарапайым қара орда,Азын-аулақ мал-жаны бар бұйыртқан.Қарны да жоқ, жіңішкелеу..
©  Гүлмекен Қасенбай
Бастауышпен қоштасу (Слайдқа арналған)
Алтыда едік ол кезде,Хабарсыз мүлде ғылымнан.Анамен келдік мектепке,Арқалап​ үлкен ақ арман!Қарсы алды бізді ең алғыр,Ұстаздың бірі білікті.Даусында..
©  Гүлмекен Қасенбай
Соңғы қоңырау (ән мәтіні)
Қоңырау соғылды соңғы рет,Ұстаздар қоштасты мөлдіреп.Біз үшін ең қымбат жандармен,Қоштастық, ет жүрек елжіреп.Қ-сы:Аяулы мектебім сен менің,Өзіңнен..
©  Гүлмекен Қасенбай
Жабығу
Дым бітірмей астық-ау қырықтан да,Көрсететін түгім жоқ, қызыққанға.Бес-алты өлең жазыппын шалажансар,Жүз шақтысы әзірге суық қолда.Не үйім жоқ, ел..
©  Гүлмекен Қасенбай
Қатты сағындым
Адамдарды қатты сағындым,Қауіп емес,​ бақыт сыйлайтын.Шыншылдарды қатты сағындым,Бас кетсе де айыл жимайтын.Батырларды қатты сағындым,Көзсіз ерлік..
©  Гүлмекен Қасенбай
Жас жұбайларға тілек
Сендер бүгін серт бердіңдер айнымас,Жас жұбайлар тәтті өмірге қадам бас.Ойларыңа орнатсаңдар сүзгіні,Некелерің тас қамалдай болар рас!Азғырушы..
©  Гүлмекен Қасенбай
Отаным
Отаным, кең далам орманды,Орманың оталып,​ тоналды.Байлығың басқаға бұйырып,Қазағым қарызбен оралды.Мұнайың,​ алтының,​ күмісің,Қайда екен жер асты..
©  Гүлмекен Қасенбай
Қазақстан
(Армандар орындалады)Екі мың, жиырма екінші жыл екен,Қазақстан ең алпауыт ел екен.Ұлы Жібек жолы арқылы тасымал,Тоқтамастан сауда жасап тұр..
©  Гүлмекен Қасенбай
Бай деген кім?
Байлар деген — несібелі адамдар,Байлар деген — қиялға бай жарандар.Байлар деген — істің тауып тетітігін,Кедейлерге жұмыс берген бағландар.Нағыз..
©  Гүлмекен Қасенбай