Бөлім: «Ақын өлеңдері жинағы»

Өлең – шағын көлемді поэзиялық шығарма. Ырғағы мен ұйқасы қалыпқа түскен, шумағы мен бунағы белгілі тәртіпке бағынған нақысты сөздер тізбегі. Өлеңнің түрлері мен жанрлары әр алуан: ода, элегия, баллада, сонет, т.б. Кең мағынасында өлең қысқа көлемді поэзиялық туындылардың жалпы атауы болса, тар мағынада музыка өнер мен сөз өнеріне ортақ туынды, яғни ән өлеңі. Қазақ ауыз әдебиетіндегі халық өлеңдері еңбек-кәсіпке орай (аңшылық, төрт түлік, наурыз өлеңдері), ескілікті наным-сенімге байланысты (бақсы сарыны, арбау), әдет-ғұрып негізіндегі (салт, үйлену, мұң-шер өлеңдері), қара өлең, тарихи өлең, айтыс өлеңдері болып бөлінді. Өлең сөздердің болмысы, жаратылысы аса күрделі, оған ишара, меңзеу, салыстыру, жұмбақтау, астарлау, бейнелеу, теңеу, ұқсату, т.б. тән. Өлең лирика жанрында кең тарады, тақырыбы жағынан саяси, көңіл күйі, табиғат, махаббат және философия түрлерге жіктеледі.
Ау қызғыш құс, қызғыш құс
Көк аспанды шарлаған ау қызғыш құс, Биіктерге мені өзіңмен алып ұш! Самғайыншы менде аспанда нұрлана, Қанатыңмен берші маған жігер, күш! Армандарым..
©  Жібек Ысқақова
Мақтанамыз сіздермен
Ардагерлер ауғандық, Мақтанамыз сіздермен! Жанды бере щайқастың, Жалынды от іздермен! Ардагерлер ауғандық, Дейміз сізге жарайсыз! Көңілдерге нұр..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Есімізде мәңгіге
Есімізде мәңгіге, Ауғандағы соғыс бұл. Ардагері ауғанның, Жүректері соғып тұр. Шейіт болып кетсе де, Есімізде мәңгіге. Еске алып соғысты, Бас иеміз..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Соғысты ауған жерінде
Біздің батыл ағалар, Соғысты ауған жерінде. Бірі өтіп өмірден, Бірі оралды жеріне. Бірі кетсе хабарсыз, Бірі кемтар боп қалды. Ардагерлер батыл жан..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Бұл жанымыз неліктен ауырмайды
Бұл жанымыз неліктен ауырмайды, Көрген кезде ауғандық ардагерді. Ауған үшін жандарын тәлкек еткен, Неге айтпаймыз жарақат алған ерді. Елімізден..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Қаншама адам жол тартты бұл соғысқа
Қаншама адам жол тартты бұл соғысқа, Жиырма екі мың адам елімізден. Жиырма екі мың отбасы алаңдады, Жақыны үшін қайғырып жерімізден. Қаза тапқан жеті..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Ауғандық ол ардагер
Ауғандық ол ардагер, құрметтейік, Құрметтейік, көңілін кірлетпейік. Соғысты олар ауғанның жерінде бұл, Ал бүгінде көңілдің төрінде тұр. Жауларынан..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Парыз бізге құрметтеу
Барған ауған соғысқа, Ардагердер қаншама. Парыз бізге құрметтеу, Өтсе де жыл қаншама. Жанын беріп аямай, Қаншама жан соғысты. Бірі қайтпай еліне..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Қаншама жыл өтсе де
Есте Ауған соғысы, Қаншама жыл өтсе де. Ай артынан ай өтіп, Жылдар жылжып, көшсе де. Барған қазақ жерінен, Ардагердер ауғандық. Еліміздің батыры..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Ауғанстан соғысында
Ауығаныстан соғысында, Ерлеп ерлік көрсеткен. Қазақстандық ардагер, Көңілдерін кеңде еткен. Ауғаныстан соғысы, Болса-дағы қашпады. Көрші ел үшін жан..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Ауғаныстан қасыреті
Ауғаныстан қасыреті есте әлі, Соғыс десе алаңдар адам жаны. Кетті елден қаншама азаматтар, Бұл соғысқа атойлап бірге бәрі. Бірі қайтты соғыстан..
©  Кеңес әскерінің Ауғанстан жерінен шығарылған күні
Мейірім
Менде мейірім көп!Қанша керек? Алыңдар!Қатып қалған жүректерге...Уыстап кеп салыңдар!Қастасқандар достасқанша...Ал туыстар ұғысқанша...Қызғаныштар..
©  Гүлмекен Қасенбай
Әпкең барда
ӘпкелерімеӘпке - деген қандай жақсы,Соңынан бір қалмайсың.Киімін киіп,​ затын алып,"Тез келем" - деп алдайсың.Әпкең барда еркелеумен,Көп жұмыстан..
©  Гүлмекен Қасенбай
Жар іздеген жігітке
Ару емес,​ ақша іздеген жігіт көп,Үйленуге қолайлы.Ақылың мен абыройың тиын көк,Жағдайыңа қарайды.Қызы болсаң бай адамның күні-түн,Телефонға тыным..
©  Гүлмекен Қасенбай
Жақсы адамдар
Жақсы адамды көре қалсам тілеймін,Ұзақ өмір сүргей-деп.Жақсы адамдар -​ нұрдан тамған тамшылар,Жан дүниесі тым бөлек.Жақсы адамдар қарапайым..
©  Гүлмекен Қасенбай
Жігіттерге
Жігітті айтса, жымимайтын қыз бар ма?Ер-азамат керек мынау жалғанда...!Айдай ару болсаң-дағы жаныңда,Бір азамат жүрмесе егер не пайда?!Жұмысшы ма,​..
©  Гүлмекен Қасенбай
Қызыма кеңес
Енең - анаң емес,Бірақ сен қорқатындай адам емес!Ол сенің ақ тілеушің, жанашырың,Ендірме жүрегіне күдікті егес!Шын сүй де, өз анаңдай риясыз..
©  Гүлмекен Қасенбай
Мен - қазақпын!
Мен - қазақпын!Тәуелсізбін,​ Азатпын!Туды міне - көптен күткен ғажап күн!Орта Азия құрлығына ғажайып​ -Қала салып,​ дамып жатыр алашым!Мен ..
©  Гүлмекен Қасенбай
Ата-анаға арнау
Мейрімі күндей Анашым,Жыр жазады балашың.Өзіңе айтам мың алғыс -Қатайды міне қанатым!Біз үшін мехнат шектіңіз,Біз үшін терді төктіңіз.Біздерді ойлап​..
©  Гүлмекен Қасенбай
Орамал
Хауа анамнан мұра болған орамал,Аруларға пана болған орамал.Періштедей пәк қыздардың басында,Тазалыққа күә болған орамал.Сұлуларға қорған болған..
©  Гүлмекен Қасенбай
Туған жер
Әлі есімде,​алғаш табан тиген бел,Жығылғанда маңдайымнан сүйген жер!Бұйра жондар тосып томпақ арқасын,Самай шашпен ойнаушы еді ерке жел!Ағаштардың​ ​..
©  Гүлмекен Қасенбай
Әке
Әке, Қасыке, шатақ шал кеттің қайда?Орның қалды ойсырап... төрде мына..."Аға"-деуші-ек,Әжеге табиғи боп...Сол ағадан айрылдық...Шара бар..
©  Гүлмекен Қасенбай
Қуан
Балаң құтырса қуан -Қозғала​ алғаны үшін.Дабырлап шуласа қуан -Сөйлейтін болғаны үшін.Жүгірсе, секірсе қуан -Дені сау өскені үшін.Тамағын өзі ішсе..
©  Гүлмекен Қасенбай
Мен кіммін?
Таудай болып көрінсе де талабым,Құстай жүйрік болса-дағы қаламым.Мен жәй ғана көлеңкесі​ - жарымның,Балаларға мейірімді анамын.Жаннат бағы табанымда..
©  Гүлмекен Қасенбай
Келін болу
Келін болу - мүлдем басқа күйге ену,Танымайтын, жаңа ортаға үйрену.Еркелікті, тік мінезді сындырып,Үлкендерге қызмет ету, имену.Келін болу ..
©  Гүлмекен Қасенбай