Бөлім: «Ертегілер жинағы»
Ертегі – фольклордың негізгі жанрларының бірі. Ертегі жанры – халық прозасының дамыған, көркемделген түрі, яғни фольклорлық көркем проза.
Аю апанында
КөшкінАлатаудың аясыСалқын өмір саясы.Аңшылар да өрмелеп,Тірелді бір өрге кеп.Сол шамада бір киік,Екі ұрты бұртиып,Өте берді елеңдеп,Ойлады ма өлем..
© Абдрахман Асылбек
Қорқыт күйі
Дастан емес, жыр емес,Аспан емес, күн емесСөз етпегім сіздерге.Табылар деп бір белгі,Өтіп кеткен ілгергіКөп үңілдім іздерге.Апыл-ғұпыл..
© Абдрахман Асылбек
Олақ пен салақ
«Ерте, ерте, ерте екен,Ешкі жүні бөрте екен»,Деп бастаса ағалар,Құлақ түрер балалар.Бірақ, менің ертегім,Емес тіпті ерте күн.Көзім көрген әлгідеОсы..
© Абдрахман Асылбек
Шал, бала және есек
Еңбегімен күн кешіп,Шал мен бала мінгесіп,Жүрген еді есекпен,Жұрт қарады кім десіп.– Жарандар-ау, жарандар,Тамашаға қараңдар.Мінгесіпті есекке, –Деп..
© Абдрахман Асылбек
Қиял қиясында
Өмірде сірә бар ма екенКөңілден жүйрік, көңілден?Бар дүние, бар мекенҚиялға бірден көрінген.Бақытқа бөлеп бір қанша,Жетектеп алып дәмеңді,Көзіңді..
© Абдрахман Асылбек
Майтан
Әулиеата жеріндеҚаратаудың беліндеЖаңа туған қала бар, –Сол Шолақтау қасындаБір төбенің басындаМайтан деген бала бар.Атса арайлы ашық таң,Күмбезіне..
© Абдрахман Асылбек
Жыл туралы аңыз
Ерте, ерте замандаКөрінбепті Жыл деген.Жан-жануар тағы аң даУақытты білмеген.Қой дейтұғын қожа жоқ, –Қақпайлайтын бетінен.Әй дейтұғын әже жоқ, –Ерке..
© Абдрахман Асылбек
Қарлығаш туралы аңыз
Әжем кейде отырып,Көп әңгіме шертетін.Жүрегіңе от үріп,Тұла бойды ерітетін.Содан бері жадымдаЖүрген еді сақталып.Жаздың жарқын таңындаАйтайын бір..
© Абдрахман Асылбек
Алтын дән
Ерте, ерте, ерте екен,Ешкі жүні бөрте екен.Ен жайлаған сансыз малЕл мен жердің көркі екен.Малдың жүні – киімі,Терісі де – бұйымы.Ет пен сүтін..
© Абдрахман Асылбек
Қырық қарлығаш
Баяғы өткен замандаЖұт болды бір алапат.Мал түгілі адамғаӘкелді ол зар, апат.Қара басын қорғалап,Байлар қаша жөнелді.Болды-дағы сорға тап,Кедей..
© Абдрахман Асылбек
Ойыншықтар ойраны
1Ерте, ерте, ертедеСоғыс деген болмапты.Барлық байтақ өлкедеБейбіт өмір орнапты.Бала біткен бірігіп,Тату-тәтті ойнапты.Етек-жеңін түрініп,Ойынға бір..
© Абдрахман Асылбек
Малшы Мардан
Ертеде,Тым әрідеШал мен кемпір болыпты.Азын-аулақ малыменӨз күндерін көріпті.Маржан қызы тоғайдаЖидек терсе жан бағып,Мардан ұлы маңайдаЖүреді екен..
© Абдрахман Асылбек
Мысық пен бүрге
Ерте, ерте, ертеде,Әйтеуір, бір өлкеде,Жүні жібек үлпілдек,Бүйірі тоқ бүлкілдек,Құлақтары құрақтай,Көздері шам-шырақтай,Тырнақтары қылыштай,Тістері..
© Абдрахман Асылбек
Қарынбай
Ерте, ерте, ертеде,Бай бопты бір өлкеде.Мал бітіпті мыңғырғанАқыл-ойы келтеге.Екі жүз мың түйесі,Одан да көп биесі.Қойларында есеп жоқ –Бір-ақ өзі..
© Абдрахман Асылбек
Балықшы
Ерте, ерте, ертеде,Оңтүстік бай өлкеде,Ойдым-ойдым ойында,Бал бұлақтың бойындаБір шал өмір сүріпті,Балық аулап жүріпті.Кешке дейін сарылып,Тәңіріне..
© Абдрахман Асылбек
Қуандық пен жуантық
Заманада ықылым,Жүні жоқта үкініңБолған екен бір бала,Май қаптаған мықынын.Екі беті табақтай,Қарны үрген қабақтай.Екі қазан көженіІшеді екен таң..
© Абдрахман Асылбек
Ана махаббаты
1Бал бөбегін ән еткен,Болды ана Дәметкен.Жалғыз ұлы СағаттыңӨмірін гүл, таң еткен.Бары да сол, нары да,Абыройы, ары да.Кеткен жарын соғысқаКүтіп..
© Абдрахман Асылбек
Бала бүркіт
Көктемнің бір күні еді,Айнала әсем гүл еді.Қолға түсті кішкентайТүздің тағы түлегі.Қанаттары қатпаған,Қомдап әлі қақпаған.Балақ жүні бозаңдау,Сары..
© Абдрахман Асылбек
Аңқау арыстан, қу түлкі
Арыстандар бар аңғаПатша болған замандаБұғы мүйіз адамғаШақша болған заманда.Арыстанға қартайғанБір қу Түлкі келіпті.Патшамыз деп марқайған,Сылдыр..
© Абдрахман Асылбек
Мысық пен күшік
Бір үйдің бір МысығыБолды және Күшігі.Көршіліктен жоқ белгі:Бірін-бірі жек көрді.Бұл істері оңбайды,Кім демекпіз ондайды?Бірде екеуі жанасты,Ала..
© Абдрахман Асылбек
Малыбай
Арқа таңы арайлы,Ағартты бар маңайды.Алты күндей көшкен елАлға үмітпен қарайды.Байтақ дала керілген,Еш нәрсе жоқ көрінген.Әрең жүріп келеді,Кердең..
© Абдрахман Асылбек
Ай туралы аңыз
Ерте кезде алтын АйКөкте күміс КүнмененҚатар қалқып жарқырай,Қайғы-мұңды білмеген.Ай – сұлу қыз,Күн – жігіт,Көзін тіккен бар аспан.Бірге тұрып, бір..
© Абдрахман Асылбек
Балшық бала
Жеті жасар ӨнербекЖаралыпты шебер боп.Түрлі мүсін жасауғаКүш-жігерін бөлер көп.Аюды да, пілді де,Бүркітті де. шілді деСаз балшықтан жасайды,Тыс..
© Абдрахман Асылбек
Жалқау жан
Адамнан тілегенніңЕкі көзі шығады.Алладан тілегенніңЕкі бүйірі шығады.(Халық даналығы)Ерте, ерте, ертеде,Ешкі жүні бөртеде.Қояндардың..
© Абдрахман Асылбек
Тілін ұмытқан тауық
Заманда бір ертелеуТауық бопты еркелеу.Өзгелерден шамалыАқыл-ойы келтелеу.Көкке ұшырып көңілін,Менсінбепті тобырын.Ұмытыпты өзініңШыққан ата-тегі..
© Абдрахман Асылбек