Бөлім: «Ертегілер жинағы»
Ертегі – фольклордың негізгі жанрларының бірі. Ертегі жанры – халық прозасының дамыған, көркемделген түрі, яғни фольклорлық көркем проза.
Құстардың бағалауы
Ерте, ерте, ертеде құс патшасы құстардың тәртібін, берекесін, тазалығын тексеру жарысын оздырады.Жарысқа мың бұралған тоты құс, аппақ болып..
© Жәди Шәкенұлы
Құмырысқалардың еңбегі
Өмірге жаңадан келіп, аяғын енді-енді басқан кішкентай құмырысқа өзінен әлдле қайда үлкен шырпыны көтермекші болады. Бірақ, қанша тырбынса да..
© Жәди Шәкенұлы
Ақылды қарлығаш
Үйдің дөдегесіне балшықтан ұя жасап жатқан қарлығашқа суық торғай:– Сонша әуреленіп балшық тасығанша біз сияқты қораның қуысына неге..
© Жәди Шәкенұлы
Еріншек мысық
Бұрынғы заманда бір еріншек мысық болыпты. Ол күн бойы ұйықтап, ұйқысы әбден қанғанда далаға шығады екен. Бір күні оны есік алдында жолдықтырған..
© Жәди Шәкенұлы
Бал арасы мен қара қоңыз
Ұшып бара жатқан бал арасы малдың жас тезегін домалатып бара жатқан бір топ қара қоңыздың:“Дайын тамақ табамыз,Үйімізге барамыз” – деген әнін естіп..
© Жәди Шәкенұлы
Қара нар мен ақ ешкі
Ерте, ерте, ертеде қара нар мен ақ ешкі дос болыпты.Қара нар болса қашанда жүктің ауырын таңдап көтеріп, ешкі досына көмектесуден жалықпайды екен...
© Жәди Шәкенұлы
Шырақ пен балауыз шам
Асылып тұрған шырақ терезе жақтауындағы балауыз шамды қағытып:– Балауыз шам – ау, мен тұрғанда босағадан сығалап неғып жүрсің?! – деп мырс етті...
© Жәди Шәкенұлы
Тауықтардың саудасы
Бір аулада бес мекиен мен бір әтеш бар еді де, олар шарбақ торда қамалып ұсталатын.Күндердің бірінде сары мойын мекиен ауыр күрсініп:– Біз..
© Жәди Шәкенұлы
Күн мен бұлт
Жер бетіне мейірлене шуақ төгіп тұрған күннің бетін бір мезет бұлт бүркеп алып:– Күн қанша шуақты болғанмен табақтай ғана, менің туырлықтай..
© Жәди Шәкенұлы
Доптың тағдыры
Әлемдік деңгейдегі аяқ доп бәсекелеріне қатынасқан ала доп қатты мақтаншақ болыпты. Ол сайыскерлер жағынан тебіліп, әуелегенде немесе қарсы жақтың..
© Жәди Шәкенұлы
Есек пен жираф
Ерте, ерте ертеде есек пен жираф дос болыпты. Ол кезде екеуінің бойы да бірдей екен. Таңертең екеуі екі бағытпен кетіп, тағам тауып келіп, кеште..
© Жәди Шәкенұлы
Тоқылдақтың тәубасы
Тоқылдақ бала күнінен өте тентек болған екен. Ағаштан ағашқа ұшып, ағаштың діңін тесіп, тоғайды шулатып маза бермеген соң, Сүлеймен патша оған:–..
© Жәди Шәкенұлы
Бұлақ пен теңіз
Тау қойнауынан секеңдеп шоршыған бұлақ: Менің атым ақ бұлақАға берем шапқылап. Мөлдір маржан шашамын,Жағалауға атқылап,–деп өзің әлемдегі теңдесі..
© Жәди Шәкенұлы
Құмырсқаның өнері
Бірнеше құмырысқаның жабылып өздерінен үлкен бір шырпыны сүйреп бара жатқанын көрген қарға олардан:– Ой, шүкімайттар, сендер мына шырпыны сүйреп..
© Жәди Шәкенұлы
Алма ағашы мен шынар
Бір аулада алма ағашы мен шынар қатар өсіп тұрыпты. Шынар сымбатты бойын мақтан етіп әр күні:– Бойым түзу шынармын,Биік көкке шығармын, – деп ән..
© Жәди Шәкенұлы
Жалқау күшік
Бұрын бір ақ күшік болыпты. Ол сондай жалқау екен. Қыл аяғы біреу-міреу келе жатса, мыңқ етіп те үріп қоймайды екен.Бір күні иесі көшіп бір жерге..
© Жәди Шәкенұлы
Дуал мен жапырақ
Көктем келіп, бар дала гүлдей бастапты. Қоршалған дуал ішіндегі теректер де әдемі жасыл жапырақ жайыпты. Күнге күйіп, жел мүжіген ескі дуалдың..
© Жәди Шәкенұлы
Құлын мен күшік
Еркештің үйінің ала биесі бір әдемі ала құлын туды. Сол күні ақ төс қара қаншықтың күшіктері де бауырын көтеріп, көзін ашқан еді.Ақтөстен туған..
© Жәди Шәкенұлы
Құмырсқаның суға ағуы
Көктемде су тасып, құмырысқаның илеуін бұзып кетеді. Суға аққан құмырысқаралдың біреуі ағашқа жармасып, біреуі шөпке жармасып аман қалады. Бірақ..
© Жәди Шәкенұлы
Қаз бен қарға
Жұрттың бәрі қазды мақтап:– Қаз аспанда да ұшады, жерде де жүре алады, суда да жүзеді, – дейді. Мұны естіген қара қарға:– Ғақ, ғақ, оның несі..
© Жәди Шәкенұлы
Сауысқанның қызғанышы
Қырғауылдың әдемі қауырсындарын көрген сауысқан:– Шіркін, менің қанат құйрығым қырғауылдікіндей болса ғой, – деп үнемі армандайды екен. Ол кезде..
© Жәди Шәкенұлы
Қасқа сиыр мен ақ ит
Күндердің күнінде қасқа сиыр арт жағына келген ақ иттің күшігін теуіп жібереді. Ауыз мұрны қан болған күшік енесіне жылап келеді. Енесі оған:–..
© Жәди Шәкенұлы
Балапан қарға
Қарғаның балапаны жазғытұрым дүниеге келгендіктен, күн ысып шілде болғанда, жүні әбден жетіліпті. Күннің ыстығына шыдамаған ол үнемі:Өзі қарай, өзі..
© Жәди Шәкенұлы
ШЫБЫН МЕН КӨБЕЛЕК
Терезенің алдында отырған Шыбын үйдің іргесіндегі гүлге кеп қонған Көбелекті көріп қалды да, айқай салды.– Ыз-ыз! Көбелек, мұнда не істеп..
© Сейітқұл Оспанов
КІЛТ ПЕН ҚҰЛЫП
Бір күні Кілт құлыпқа былай деп мақтанды:– Менің өмірім рақат, күндіз иемнің қалтасында жүремін. Түнде жып-жылы бөлмеде шегеде ілулі тұрамын.Ал сен..
© Сейітқұл Оспанов