Бөлім: «Әңгімелер жинағы»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
Дала бораны
Күн батты. Жаңа ымырт жабылып бара жатқан кезі. Шығыс тұстан ақша бұлт кенет көтеріліп өсе берді. Бір кезде қар бұлты көк жартысын түнеріп, құрсап..
© Сергей Аксаков
Қарлығаш қайтса деп...
Жылан жылы туғандардың шаңырағына қарлығаш ұя салмайды екен дейтін. Өзі өмірінде қызылшақа балапанын да көрмепті. Сонау бала шағында қасиет аңқыған..
© Айдана Қайсарбекқызы
Алла разы болсын!
Сүйінбай көшесінің кеңісіне байырқалаған мына базардың аты «Жаппар». Иесі түркімен жігіті деседі. Ішіне сыймаған бейберекет саудасы ауызынан..
© Айдана Қайсарбекқызы
Тарақандар
Бұрынғы дыр-дуы мол, көңілді ортадан бір жола бас тартып, базар маңындағы ескі жатақханалардың біріне көшіп келдім. Осы күнге дейінгі жинаған..
© Есбол Нұрахмет
Табақ бет, таңқы танау
Жиырма алты жасқа толған күні таңертең дел-сал күйде шаршап ояндым. Оянсам, үй ішіне мол жарық тарап, ауа сәл салқын тартыпты. Маңдай алдымда тұрған..
© Есбол Нұрахмет
Сәукеле
— Ұстай тұршы мынаны, — ол кестелі сәукелені қолыма ұстатты, — недеген ауыр еді, мойным талып кетті ғой, — ол күлді, — шашымды жөндеп алайыншы. Сосын..
© Есбол Нұрахмет
Неке
Қанат қалыңдығының қатерлі ісікке шалдыққанын естігенде қатты қобалжып, көңілі құлазыды. Танысқанына жарты жылдай болған, мінезі, қылығы ұнап, енді..
© Есбол Нұрахмет
Ит
Немере ағам тұқымына қызығып, қаңғып келген екі итті асырап алды. Ит болғанда 3-4 ай болған күшік. Екі құлағы тіп-тік, тықыр жүнді, сүйрік денелі..
© Есбол Нұрахмет
Журналист, молда, киллер және жезөкше
Түнгі он екілер шамасы. Журналист қала маңындағы жұпынылау жалдамалы пәтерде әлде бір құжаттар мен фотосуреттерді ақтарыстырып, әлденені жазып-сызып..
© Есбол Нұрахмет
Жар басындағы алтын тақ
Нұрлыбектің қалыңдығы түс көріпті. Түсінде Нұрлыбек биік жар басындағы алтын тақта отыр екен. Таңертең түсін анасына айтқан, бірақ Нұрлыбек деп..
© Есбол Нұрахмет
Жаңа жыл түні
Үстел шырақтың астына ғана түсіп, айналасына тараған қызғылт-сары түсті электр жарығы шағын бөлменің ішіне романтикалық әр беріп тұр. Аппақ..
© Есбол Нұрахмет
Әтір иісі
Жаңбырдан кейінгі күзгі дымқыл топырақтың иісі ауаға тарап, үй іші салқын тарта бастапты. Денесі тоңазығанын сезіп, тітіркеніп кетті де, жеңіл..
© Есбол Нұрахмет
Өрімші
ПовестьБірінші өрімБіздің ауыл Қаратаудың теріскейін, Аққолтық деген жерді мекендейді. Совхозымыздың қазіргі аты «Жарты тебе». Дуалы ауызды..
© Сәуірбек Бақбергенов
Қарға тамған қан
РоманХрабрец или сидит в седле,Иль тихо спит в сырой земле.Расул Гамзатов.1— Гвардия лейтенанты Досов! — деген дауысқа отырған жерімнен лып етіп..
© Сәуірбек Бақбергенов
Кентау
РоманIБұл 1945 жылдың көктемі. Совет Армиясы бар майданда жеңіске жетіп жатқан шақ. Жеңістің алтын күрегі соғуға жақын. Мұнымен бірге осы шақтың елге..
© Сәуірбек Бақбергенов
Жанғожин
ПовестьI1942 жыл. Февральдің тоғызы. Қар қалың. Сықырлаған аяз. Дала да, орман да ақ шаңдақ ұлпа қар жамылып, мүлгіп қалыпты. Осыдан бір-ақ күн бұрын..
© Сәуірбек Бақбергенов
Белгісіз солдат
ПовестьIГенерал И. В. Панфилов атындағы Сегізінші гвардиялық атқыштар дивизиясы Ұлы Отан соғысында өзін тамаша даңққа бөлеген, сөйтіп Ұлы Отан соғысы..
© Сәуірбек Бақбергенов
Барлаушылар
ПовестьБұл араға ол таң қараңғысында келді. Алғы шептегі окопта ояу жатқандар, түнгі күзетте тұрғандар болмаса оның мұнда келгенін ешкім сезген жоқ...
© Сәуірбек Бақбергенов
Алтын күрек
РоманНеприятна вам кровь на бумаге?А в жизни приятно, изранив,Мучить долго и больно,Не зная при этом стыда?Почему вы хотите вычеркивать кровьиз..
© Сәуірбек Бақбергенов
Адам және көлеңке
РоманБІРІНШІ ТАРАУIКөктем шыққалы әлдеқашан. Оның ең соңғы айы — майдың өзі зырлап барады. Ауылдың тау жағы көз нұрын толтырғандай боп, кілем..
© Сәуірбек Бақбергенов
Қызыл арай
БІРІНШІ БӨЛІМӨЗЕН БҰЛАҚТАН ТАРАЙДЫАлпыс сегізінші жылғы он жетінші июль күні екі жолаушы Целиноград қаласынан таң желімен жарыса аттанған. Оның..
© Сейітжан Омаров
Қайырлы жаз
ПОВЕСТЬБір жапырақ сенім қағазды қайта-қайта оқимын. Жазу машинкасының тасқа басқан таңбадай айқын түсірген әрбір әрпі өткен аз ғана өмірімнің..
© Сейітжан Омаров
Жасөркен
(повесть)Мәдениет үйіне жаңа басқарушы келіпті... Осы бір тосын жаңалық ақар-шақар «Жасөркен» колхозының о шеті мен бұ шетіне найзағайдай зымырап тез..
© Сейітжан Омаров
Бір кесе мұң
Тау етегінде қоныс тепкен жалғыз үйдің тірлік белгісін айқындап, терезесінен шам жарығы байқалады. Қора маңындағы төбеттерден үн жоқ. Әредік..
© Қуат Айтқали
Француздар
— Өй, әкеңнің аузы.. МТЗ — 80 нің астынан ұшып шыққан 19 гайкалық кілт есік іргесінде қалғып жатқан қоңыр күшікті қаңқ еткізді. Қораға қарай қаша..
© Қуат Айтқали