Бөлім: «Әңгімелер жинағы»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
Әрқашан күн сөнбесін
Басында төбесі шошақ буденовка, жеңінде шекарашының жасылбелгісі, қолында ойыншық автомат. Шекарашы офицердің ұлы ШәмілМұстафин поселке көшесін..
© Марат Нұрқалиев
Жоғалып табылған қыз
— Нұрила, а, Нұрила!, — деп қонақ бөлмеден шақырған ақсақалының дауысынан асханада кесе-шәйнегін жинастырып жүрген кейуана селк ете түсті. Қолындағы..
© Сәуле Досжанова
Есіл өткен өмір
Бұтында алабажақ көнетоз дамбал. Кеудеде әбден кірсіңді болған майка. Бәшпайға жұлығы шыққан шүберек шәркей іліпті. Төбесінен өткен күннің ыстығы..
© Сәуле Досжанова
Анасын іздеген ұл
— Менің анамды көрдіңіз бе? Ол қорғансыз болатын. Одан әкем мені тартып алып, қаңғытып жіберіпті, Қазақстанда деп естіп іздеп келемін, — деді..
© Сәуле Досжанова
КІТАПТЫҢ СОҢҒЫ СӨЗІ
Ей, перзент, бұл тарауда сен сұраған мәселе- лер хақында сөз қозғамадым, себебі амалды іс- ке асыруды өз міндетім деп білгейсің. Ал мені жақсы..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ПЕНДЕШІЛІК ЖОЛЫ
Ей, перзент, пендешілік жолынан оның мән-ма- ғынасы жайында сұраған екенсің жауап берейін. Пендешілік үш негізгі мәселеден тұрады: Бірін шісі –..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
БАҒЗЫ БІР ПАРЫЗ МӘСЕЛЕЛЕРІ
Ей, перзент, жазған хатыңда кейбір мәселелерді сұрапсың. Бірақ оларды жазып, не айтумен түгел сипаттап беруге болмайды. Оның мән-мағынасы мен..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ҒИБАДАТТЫҢ МҰРАТ-МАҚСАТЫ
Ей, перзент, ілім алудың басты мұраты – тағат- ғибадаттың түпкі мақсатына жетуі болар. Біліп алғын, тағат-ғибадат жақсы және жаман, әдемі, сұлу да..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ҒИБАДАТ
Аңызнама. Бір жамағат сахабалар Расулланың қатысуымен Абдулла ибн Омарды естеріне алды. Сонда Расулла айтқан екен: «Абдулла, әлбетте жақсы кісіден..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ІЛІМ ЖӘНЕ ОНЫ ІСКЕ ҚОСУ
Ей, перзент, сақ болғын, Расулилланың үмбет- теріне айтқан ақылдарының бірінде: «Алла таға- ла пендесін өз кеңдігінен жырақ ұстауының се- бебі – ол..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ДЕНЕ ЖӘНЕ РУХ
Жолдары белгілі бұл мәндегі діл ілімділері- нің арасында адамның өлімімен бірге, рухы да жоқ болады дегендер табылар. Тек одан кейін қайтадан денеге..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
РУХТЫҢ МӘҢГІ-БАҚИЛЫҒЫ
Шындығына келгенде, адами-рух – қалыпсыз, өз затында – мәңгі-бақилық. Өз затының жөн- жоба, діл сипаттарының қалыбын айту қажетсіз. Өлім – ақиқат..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
АДАМИ РУХТЫҢ АҚИҚАТЫ
Осы кезден біліп алғын, хайуани-рух – бұл ға- ламдық төменгі дәрежедегі тән түзілісі болар. Шығыт тастындылары төртке бөлінеді: олар – су, от..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
АҚЫРЕТ АҚИҚАТЫН ТАНУ
Біліп алғын, ақыреттің ақиқатын ешкім де тани алмас. Қашан өлім ақиқатын танығанша, өлімнің ақиқатын білмес. Қашан тірлік ақиқатын танығанша, тірлік..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ДҮНИЕНІҢ АДАЛ ИГІЛІКТЕРІ
Нақақтан жамандауға әдеттенген өсекшілер – дүние шарабынан жаратылғандардан. Дүниедегі бар нәрсенің бәрі түптеп келгенде, жаман болып шығатынына..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ДҮНИЕГЕ БЕРІЛМЕКТІҢ ЗИЯНЫ
Уақытымен дүниенің жай жапсарына назар аударсаң үш нәрседен ғибраттануға болар. Бі- ріншісі – жердің бетінде жаратылғандардың есепсіз көптігі...
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ДҮНИЕНІҢ АҚИҚАТЫН ТАНУ
Дүние – мезгіл сипаты. Адамдар – жолға шы- ғулар, олардың жолдары Алла тағаланың кеңдігіне аттанады. Дүние базары – кең-байтақ, дала сахара..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
АҚЫЛ ЕРКІНДІГІНІҢ ҚАТЕЛІКТЕРІ
Бүл ақыл еркіндігіне қол қою өз алдына бір мәселе. Хақ тағаланың әрбір жарлығынан шыға- тындардан екен. Ал бұл мәселенің қате болмағы білімсіздіктен..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
АДАМНЫҢ БАҚЫТЫ – ПЕНДЕЛІКТІ ӨТЕУІНДЕ
Әзіреті Хақ нұрлы Алла тағала ілім-білімін талдай берсек, өте ұзақ, бұл кітапқа сыймас. Мұншалықты талдаудың өзі жеткілікті болар, егер талапкерге..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
«СУБХАНАЛЛАҺ УАЛХАМДУ ЛИЛЛАХ» МАҒЫНАСЫН БІЛУ»
Сүбханаллаһи уалхамду лиллахи уа лә иләһә илаллаһу уаллаһу әкбар! Мағынасын білгейсін, бұл сөз талдаудың қысқаша жинағы. Хақ таға- ланың пәктігін..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ҒАЛАМНЫҢ ТҮЗІЛІСІ
Жұлдыздар мен табиғат және аспан күмбезіндегі жұлдыздар, күннін жылдық қимыл және әрекет жолын бойлап жайласқаны он екі екен. Ғарыш бұлардан өз алдын..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ТАБИҒАТТАНУШЫ- МАТЕРИАЛИСТЕР ОСАЛДЫҒЫ
Халық арасында бұл мәселеден толығырақ түсініп берілсе, бәрі де шындық деп айтар еді. Бірақ бағзылары көрмесе де көріп-білгендердің дауын айтар...
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ЖАРАТУШЫ ҒАЛАМНЫҢ ПЕРІШТЕЛЕРІ
Сонымен, адам баласының падишалығы және жаратушы ғалам падишалығын танымақты Ұлы мәртебелі Алла екі ілім жолымен тануды иша- рат етіпті: әуелгі ілім..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
ХАҚ НҰРЛЫ АЛЛА ТАҒАЛА – БҮКІЛ ҒАЛАМ ПАДИШАСЫ
Сонымен, Хақ тағаланың сипатын танымақ – әрбір адамның міндетті парызы. Оның сипаты ежелден белгілі мекенсіздігі және тұлғасыз екен- дігі...
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали
СИПАТТАРЫН ТАНУ
Сонымен, өз затыңды танымақпын, Хақ нұрлы тағаланың тұр-тұлғасын таныдың. Өзіңнің куә- ландыруыңмен Хақ Нұрлы Алла тағаланың пәк- тігі мен ғазиздігін..
© Әбу-Хамид Әл-Ғазали