Бөлім: «Әңгімелер жинағы»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
БӨРІ СОҚПАҚ
– Жазушы боламыз.– Ақын боламыз.– «Боламызың» не? Болып қойғанбыз.– Мен – жазушымын. Қазақтың қасқа маңдайына біткен жазушымын.– Ал, мен – ақынмын...
© Дәурен Қуат
Мүйіз тарақ
Алдымен айнала, алқа қотан отыруға ыңғайлы дөңгелек үстелдің бетіндегі дастарханның шетін қайырып, алақанын жайды: «Асқа адалдық, басқа амандық бере..
© Дәурен Қуат
Тас монша
IҚаламыздың тау бөктеріне жетіп жығылған тұсында буы бұрқырап тұратын бір монша бар еді. Көпшілікке арналған кең құшақ монша. Сенбі, жексенбі күндері..
© Дәурен Қуат
Бір ділді Алаш фэнтезиі ешқашан тілге бөлініп алаланбайды
"Қазақ прозасында фэнтези жанры қалыптасқан ба?" деген сұрақпен белгілі әдебиеттанушы Әбіл-Серік Әбілқасымұлы Әліәкбар ағамызға хабарласқан едік...
© Әбіл-Серік Әліәкбар
Думан Рамазан және постмодернизм
Біз бұл жолғы әңгімемізде қазіргі қазақ прозасындағы әдеби феномен - Думан Рамазанның (суретте) жаңа әдеби бағыттағы ізденістері мен жетістіктері..
© Әбіл-Серік Әліәкбар
Алдамшы өмір
Бір күн… шіркін-ай, тым болмаса бір күнге сауығып, екі аяғымды тік басып жүріп кетер ме едім?!Сырқаты әбден меңдеп, жаны да, тәні де қиналып жатқан..
© Жабал Ерғалиев
У дүние
Астының суы қысы-жазы бір құрғап көрмеген жатақхананың төменгі қабатындағы сыз бөлменің қолқаны атар борсыған исінен тынысы тарылып, түн баласы..
© Жабал Ерғалиев
Үмітімді үзбей өтем
Тіршілік атты телегей теңіздің арнасымен сырғып өткен өмірінің сексен жылға тақау кезеңінде бұл тап қазіргідей бейнет пен жан азабын тарта қойған жоқ..
© Жабал Ерғалиев
Сыр
Алатау көрінісі ғажап-ақ. Тау бөктерін қиялай, биік шыңға қарай таласа өскен шыршалардың қойнауына орналасқан аққудың еркесіндей ақ шаңқан еңселі..
© Жабал Ерғалиев
Өттің, жалған
–Ойпырма-ай, жүрегім, жүрегім-ай!Тапал тамның сықырлауық есігін ентіге ашып, кемпірінің ішке әлде неден шошына сөйлене кіргенін төсегінде ояу жатқан..
© Жабал Ерғалиев
Сөне көрме, жұлдыздар!..
Бір бала, шіркін-ай, бір бала! Бір балаға зар қылып қойғанын қайтерсің?!. Бір бала, шіркін-ай, бір бала!..Нәзия көкірегіне келіп қонақтай бастаған..
© Жабал Ерғалиев
Құмарлан
Күшігінен асыраған ит бір түнде жоқ болып кетті. Бір үйдегі кемпір мен шал бұған әуелде мән де бере қоймады.Күндегі дағдысымен Әбдірахман қарт..
© Жабал Ерғалиев
Жетімдік
–Асель! Аселька! Қайдасың, ботам-ау?!Үйге аптыға кірген әкесінің жан шуағына толы осы бір сөзі ас бөлмеде жүрген он жасар Әселдің сәби көңілінің..
© Жабал Ерғалиев
Дариға, дүние-ай!
Жан сырын ұғар кім қалды?! Сері көңілін аялар тағы кімі бар мұның?!Беу, дүние-ай! Жұдырықтай ет жүрегіне мынау тылсым әлемнің барлық ақ сәулесін..
© Жабал Ерғалиев
Алтыншы бала
Кімнің аузына қақпақ боларсың! Айтқандары айта берсін, бәрі де рас, баласы да көп, шешесі де орыс мұның. Отыздың бесеуіне жаңа келген Кәрімнің әйелі..
© Жабал Ерғалиев
Зарығу
Шоғы сөніп, қызуы қайтып бара жатқан өмірінің осы бір соңғы сәттері қарт ана Жүрсиланың жүрегін сығымдай езіп, қинап-ақ жатқаны. Қанша жыл төсек..
© Жабал Ерғалиев
Күн батқан шақта
Көріп, естіп отырған құқайы жалғыз дейсің бе?! Алсын малын, алам десе! Артық мал дейтін мұнда корасына сыймай тұрған малы және жоқ. Бір биесі, бір..
© Жабал Ерғалиев
Қош бол, құлыным
–Е, балам, жоғары шық! Кемпір, әй, кемпір, шәй әкел мына балаға!Сералы қарт үйіне келген шаруашылықтың жас басшысы Еркінді осылай қарсы алды. Сәлем..
© Жабал Ерғалиев
Тұтқын
Бұл өмір абақты ғой саналыға…Мағжан. Тағдырының өз табасына салып, талай бір қуырған ғұмырының тағы бір көрер таңын көзін ілмей күтіп жатыр. Е..
© Жабал Ерғалиев
Жаңбыр жаумаған жаз
Үрпиген дүниенің үрейін ала биылғы үркер тасқа түсті...Әуелден күн райының құпиясы мен құбылысының жеті амалын жете білетін жетелі үлкендер жағы мына..
© Жабал Ерғалиев
Соңғы тұяқ
Біраздан бері ат ізін салмай кеткен туған ауылынан хат алған күні Тельман Ерденовичтің қуанышында шек болмады. Оқушының торкөз дәптерінің бір..
© Жабал Ерғалиев
Ескі арба
Талқаны таусылуға таялған тағдырының тәлтіректеген тал таяғына таянып тұрып тың тыңдады.Талықсыған тылсым тіршіліктің таңғы тынысын тіліп түсіп..
© Жабал Ерғалиев
ХАН КӨТЕРГЕН ЕЛ ЕДIК ЕР ҰЛАНЫН
2005 жылдың 4 желтоқсанында өткен президенттік сайлауда айқын басымдықпен жеңіске жетіп, қайрадан Президент болып сайланған Нұрсұлтан Назарбаевты..
© Жабал Ерғалиев
ҰЛЫҚТАУ
Қазақ елі үшін жаңа дәуір 1999 жылдың 20-шы қаңтар күні басталып кеткендей... Нұрсұлтан Назарбаевтың ақ жолмен жаңа мыңжылдыққа қадам басқан тарихи..
© Жабал Ерғалиев
ҚАРАСАЙ БАТЫР ЖӘНЕ БҮГІНГІ ДӘУІР
Қазақтың Қарасай батырының туғанына 400 жыл толуына орай Алматы қаласында 1998 жылдың 31 шілдесінде Қазақстан Республикасы ..
© Жабал Ерғалиев