Бөлім: «Әңгімелер жинағы»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
Шалдың үш баласы
Күндерде бір күн ертеде бір шал болыпты. Шалдың үш ұлы бар екен. Бір күні шал үш баласын қасына алып отырып сұрапты: «Қорамда сан жетпейтін малым..
© Міржақып Дулатұлы
Сол қыздың атын ұмыттым
Мен 1921 жылы Семей уезінде тергеуші болып қызмет еттім. Күз уақыты еді. Өзіме қараған аудандағы елдерді аралап жүріп, Қызыл Адырға келсем, аудан биі..
© Міржақып Дулатұлы
Оқу
Жүніс сегіз жаста еді. Ол оқи да, жаза да білмеуші еді. «Мені мектепке жібер» деп мазасын ала берген соң әкесі бір күні мектепке алып
барады...
© Міржақып Дулатұлы
барады...
Нұрмаш пен Дүйсен
Нұрмаш айтады:
«Дүйсен, біздің үйге бала бол, сонда біздің үйдің кісілері сіздікінен екі рет артық болады». Дүйсен ойлап тұрды да: «Жоқ, Нұрмаш. Сен..
© Міржақып Дулатұлы
«Дүйсен, біздің үйге бала бол, сонда біздің үйдің кісілері сіздікінен екі рет артық болады». Дүйсен ойлап тұрды да: «Жоқ, Нұрмаш. Сен..
Қыс
Декабрь жұлдызы. Қар көптен жауып, нағыз қыс болды. Күн әбден қысқарған. Күннің көзі көрінсе де жылынбайды. Өзенді, көлді мұз қаптап, жұрт үстімен..
© Міржақып Дулатұлы
Күлмеңіздер кәріге
Бір кісінің екі баласы болыпты. Бір мезгілде көршілері оған айтады: «Сенің балаларың бір кемпірді мазақ қылды, балаларыңды тыйып қой!» - деп...
© Міржақып Дулатұлы
Кит
Бір түрлі жәндіктер бар, өзі балық секілді су ішінде тұрып, тірі бала тауып, емшегін емізіп өсіретін, сондай жәндіктердің ең үлкені - кит.
Оның ұзын..
© Міржақып Дулатұлы
Оның ұзын..
Ішік хайырлы болсын!
Хажы-еке, ішік хайырлы болсын!
- Айтсын.
- Қаншаға алдыңыз?
- Күйіп тұр екен ғой, 350 сом...Ұмсындыққа киім-кешек алайын деп едім, оны..
© Міржақып Дулатұлы
- Айтсын.
- Қаншаға алдыңыз?
- Күйіп тұр екен ғой, 350 сом...Ұмсындыққа киім-кешек алайын деп едім, оны..
Жаз
Жаз болудың алдында күн ұзарып, ақырында қар да ери бастайды. Жолдарда, жырақаналарда су жүгіріп, көлге, өзенге құяды. Өзенде мұз жарылып, су..
© Міржақып Дулатұлы
Дүмпілдек
Дүмпілдек - балалардың ойыны, 7-8 жасынан тартып 20 жасқа келгенше ойнайды. Еркек балалармен қыздар араласып ойнай береді. Көбінше
түн ішінде ай..
© Міржақып Дулатұлы
түн ішінде ай..
Бұғы
Петербордан жоғары Архангельский деген губерне бар. Соның көп жері сазды болып, шөп шықпайды, мүк шығады. Онда самоиед деген жұрттың күн көретіні..
© Міржақып Дулатұлы
Ұстазға хат!
Құрметті ұстаз, жақсы хабарды Ғалиядан естіп қуанып жатырмын. Алла тағала деніңізге дерт бермесін. Жаратқанның берері көп болып, ұзақ ғұмыр..
© Әліпов Айтбек Рымбекұлы
Ақиқатты іздеу
Оның осынау бір тып-тыныш, жапан елдегі сапары тәмамдалды. Ескі үйдің есік алдында от жағып Шындық отыр. Ол өмірінде мұнан асқан кәрі әрі ұсқынсыз..
Тағдыр тәлкегі
Оянғанымда тұла бойым тұтастай ауырып тұрғанын сездім. Көзімді ашқанда, мейірбикені көрдім.
– Фуджима мырза, сіздің жолыңыз болды. Хиросимадағы..
– Фуджима мырза, сіздің жолыңыз болды. Хиросимадағы..
Спарталықтардың тапқырлығы
Македония патшасы Филипп ІІ грек қаласының тұрғындарына хат жазады:
«Бірден бағынуларыңа кеңес беремін. Егер әскерім сендердің жерлеріңе кіретін..
«Бірден бағынуларыңа кеңес беремін. Егер әскерім сендердің жерлеріңе кіретін..
Шалкиіз Жырау
Қазақ жыраулық поэзиясының атасы Шалкиіз Тіленшіұлы Жайықтың шығыс бетінде дүниеге келген. Жыраудың әкесі, сірә, сахара ақсүйектерінің бірі болса..
© Доспамбет жырау
Су астындағы 80000 километр сапар
БІРІНШІ БӨЛІМ
Бірінші тарау
КӨШПЕЛІ РИФ
1866 жыл, таңғажайып оқиғалар болып өткен жыл болды, бұл оқиғалар, сірә, күні бүгінге дейін де көп..
© Жюль Верн
Бірінші тарау
КӨШПЕЛІ РИФ
1866 жыл, таңғажайып оқиғалар болып өткен жыл болды, бұл оқиғалар, сірә, күні бүгінге дейін де көп..
Он бес жасар капитан
БІРІНШІ БӨЛІМ
Бірінші тарау
«ПИЛИГРИМ» АТТЫ ШКУНА-БРИГ
1873 жылы 2 февральда «Пилигрим» атты шкуна-бриг Гринвичтен 43°75 оңтүстік ендік пен..
© Жюль Верн
Бірінші тарау
«ПИЛИГРИМ» АТТЫ ШКУНА-БРИГ
1873 жылы 2 февральда «Пилигрим» атты шкуна-бриг Гринвичтен 43°75 оңтүстік ендік пен..
Теңіз жағалай жүгірген тарғыл төбет
Охот жағалауын тұтас тұтып жатқан тастан қараңғы суық түнде құрлық пен сулықтың ұзына бойына жайлаған екі зұлмат дүниенің дамылсыз мәңгі-бақи шайқасы..
© Шыңғыс Айтматов
Сыпайшы
Талас алқабын жайлаған қырғыздар арасында бір аңыз бар. Шілденің сарша тамыз ыстық кезі. Бір жігіт Талас өзенін кешіп өтпек болады. Өзеннің арғы..
© Шыңғыс Айтматов
Шортанбай айтқан екен...
Қатынын мақтар хас жаман,
Баласын мақтар нас жаман.
Алыстағы дұшпаннан
Андып жүрген дос жаман.
Құдыққа еңкейгенде басындағы топысы суға түсін..
© Шортанбай Қанайұлы
Баласын мақтар нас жаман.
Алыстағы дұшпаннан
Андып жүрген дос жаман.
Құдыққа еңкейгенде басындағы топысы суға түсін..
Оливер Твистің басынан кешкендері
I ТАРАУ
Оливер Твистің дүниеге келген жepi мен оның тууына қатысты жағдайды әңгімелейді
Толып жатқан себептерге байланысты атын атамай-ақ..
© Чарльз Диккенс
Оливер Твистің дүниеге келген жepi мен оның тууына қатысты жағдайды әңгімелейді
Толып жатқан себептерге байланысты атын атамай-ақ..
Уолт Уитмен
"Уитмен — классик. Алайда аспандағы күнді де аңғармайтындай, оның классик екенін байқағысы келмейтін жалғыз ел Америка болуы ғажайып-ақ", — депті..
© Мұқағали Мақатаев
Уильям Шекспир
Ағылшынның данышпан драматургі Уильям Шекспир 1564-жылы дүниеге келген. «Отелло», «Гамлет» сияқты өлмес мұралардың авторы.
Шекспир драмаларынан..
© Мұқағали Мақатаев
Шекспир драмаларынан..