Бөлім: «Әңгімелер жинағы»
Әңгіме, әдебиетте — оқиғаны қара сөзбен баяндайтын шағын көркем шығарма жанры.
Әңгіменің жанрлық ерекшеліктері оқиғаны баяндау тәсілі, композициялық, сюжеттік құрылысы, көркемдік жүйесі арқылы айқындалады. Әңгіменің көлемі шағын, кейіпкерлер саны аз, сюжет ұйытқысын құрайтын оқиғаның басталуы, шарықтау шегі мен шешімі болады. Онда адам, оның өмірі мен тағдыры, аса маңызды деген оқиға жинақы беріледі. Мұнда бір айтылған жайларға қайта оралуға, тәптіштеп баяндауға, ұзақ суреттеуге орын жоқ. Әңгіме жанры аз сурет арқылы көп жайды аңғарта білетін айрықша көркемдік шеберлікті талап етеді.
Құс қуған бала
Сәтжанның ителгісі үйрек алғаннан бері, өзіне де бұрынғысынан өзгеше тәрізді. Ерекше тұлғалы қыран бейнесіне ұқсағандай. Тұғырда отырса, құм қайрақ..
© Сапарғали Бегалин
Түркия-Кеңес достығы
(Уәли Нұралдин бектің мақалаларына орай)
Ыстамбұлда шығатын «Хабар» атты газетінің (14 және 15 і желтоқсанда шыққан) екі санында Уәли..
© Мұстафа Шоқай
Ыстамбұлда шығатын «Хабар» атты газетінің (14 және 15 і желтоқсанда шыққан) екі санында Уәли..
Лұқман Хакім
(фантастикалық әңгіме)
I. ЖҰМБАҚ ХАТ
Менің бұл жолға сапар шегуіме себепкер болған түсініксіз бір хат еді. Көк, сарғыш, ақшыл конвертті хаттардың..
© Талап Сұлтанбеков
I. ЖҰМБАҚ ХАТ
Менің бұл жолға сапар шегуіме себепкер болған түсініксіз бір хат еді. Көк, сарғыш, ақшыл конвертті хаттардың..
Сасырдың сүті
(фантастикалық әңгіме)
Бұл менің бала кезімде болған оқиға. Анда-санда есіме түссе болды, көңіліме бір ыстық сезім үйіріліп, көз алдыма өмір бойы..
© Талап Сұлтанбеков
Бұл менің бала кезімде болған оқиға. Анда-санда есіме түссе болды, көңіліме бір ыстық сезім үйіріліп, көз алдыма өмір бойы..
ҚАРА МУЗЫКА
(ғылыми-фантастикалық әңгіме)
Көшеде мылтық атылды. Тағы атылды. Бір кезде үлкен сары үйдің қалқасынан жан ұшыра жүгіріп әлдеқандай адам шыға келді...
© Талап Сұлтанбеков
Көшеде мылтық атылды. Тағы атылды. Бір кезде үлкен сары үйдің қалқасынан жан ұшыра жүгіріп әлдеқандай адам шыға келді...
Жүрек тулайды
...Профессор Садықов лабораторияға қабағы түксие кірді. Бұрын жұртпен жайдары сәлемдесетін ол бүгін тек басын изеп, үстіндегі болонья плащын..
© Талап Сұлтанбеков
Ғажайып планета
(фантастикалық әңгіме)
— Биолог Туранов, сіз өз пікіріңізді кесіп айтсаңызшы, қараптан қарап отырып дағдарып қалдық қой. Осылай отыра береміз..
© Талап Сұлтанбеков
— Биолог Туранов, сіз өз пікіріңізді кесіп айтсаңызшы, қараптан қарап отырып дағдарып қалдық қой. Осылай отыра береміз..
ТЖ-лар немесе жағымпаздықтың ұжымдық өрісі
Жер жер боп жаралғалы жағымпаздық та Адам а та — Хауа ана ұрпағының, яғни оның ішкі есебінің жасырын құралы ретінде ғұмыр кешіп келді. Өткен..
© Мұхтар Шаханов
Наурыздың оралуы немесе үш анықтамаға байланған өлең
1988-жыл мен үшін рухани жеңіс жьлы. Республикамыздың жаңа басшысы Г.В.Колбинмен және бір топ өз ұлтымыздың нигилистерімен өткен мылтықсыз шайқаста..
© Мұхтар Шаханов
СӘБЕҢ ЖАРЫҚТЫҚ
─ Сәбең (Сәбит Мұқанов) жарықтық мені жақсы түсінетін. Не айтсам да, көтеруші еді. Бірде көңіліне тиіп қалғаным. Сасып, сұп-сұр болған кезде бетінің..
© Бауыржан Момышұлы
Шеше мен бала
Шешесі қыз баласынан сұрады:
—Берген ақшамды қайда қойдың?
Бала:
—Біреуге бердім.
Шешесі:
— Кімге?
Бала:
—Бір тентек..
© Ыбырай Алтынсарин
—Берген ақшамды қайда қойдың?
Бала:
—Біреуге бердім.
Шешесі:
— Кімге?
Бала:
—Бір тентек..
Үш ұры
Бip сарт қалаға бір есек, бір ешкі сатуға алып келеді. Ешкінің мойнында қоңырауы бар екен. Мұны үш ұры көріп, біреуі айтты:
— Мен осы сарттың..
© Ыбырай Алтынсарин
— Мен осы сарттың..
Үнді
Үнді жұртының бір адамы бір жақтан үйіне қайтып келсе, үйдің қасындағы ағаштың басына кептіруге іліп қойған еті жоқ. Ағаштың айналасын әбден жүріп..
© Ыбырай Алтынсарин
Тышқанның өсиеті
Тышқан баласына оңашада үйретіпті: Адам деген мықты жауымыз бар, ағаштан қақпан құрып, үстіне ғана май байлап қояды, соны жеймін деп барсаң, қақпан..
© Ыбырай Алтынсарин
Тәкаппарлық
Вениямин Франклин деген даңқты білім иесі, Америка жұртының кісісі, он сегіздегі жас күнінде, Медера деген қаланың бір қарт адамына қонақ болып..
© Ыбырай Алтынсарин
Талаптың пайдасы
Петр Великий деген осы күнгі ақ патшамыздың бабасы бір күні шіркеуде тұрғанда көп адамның артқы жағында үңіліп патшаға қарап, бөркімен қалқалап қана..
© Ыбырай Алтынсарин
Тазша бала
Ертеде бір шал мен кемпір болыпты. Олардың үш баласы, бес ешкісі бар екен. Бір күні үлкен баласы басқа жерден пайда кәсіп қылуға талап етіп, өзіне..
© Ыбырай Алтынсарин
Таза бұлақ
Үш жолаушы бір бұлақтың басында бір-біріне кез болыпты. Бұлақ бір тастақ жерден шыққан, айналасы қалың біткен ағаш жапырақтары бұлақтың үстіне..
© Ыбырай Алтынсарин
Силинші деген ханым
Қытай жұртының патшасының ханымы Силинші жібек құрттарын абайлап қарап жүрсе, бұл құрттар өлерінде өзінің өрмегіне кіріп өледі екен. Ханым сол..
© Ыбырай Алтынсарин
Сәтемір хан
Сәтемір жеті жасар күнінде атасынан жетім қалыпты. Күндерде бір күн Сәтемір далада ойнап жүріп, бір ескі тамның түбінде шаршаған соң сүйеніп..
© Ыбырай Алтынсарин
Сараңдық пен жинақтылық
Бірнеше тәуір кісілер бір жетім-жесір қалған үй ішін жылу жиямыз деп, әр үйге қыдырып барып жүріп, бір байдың үйіне келсе, бай жұмыскеріне бір..
© Ыбырай Алтынсарин
Салақтық
Кәрім деген мешер өзі жұмысқа тәуір жігіт те болса, жуынып, кірсіз көйлек киіп, таза жүрумен ісі жоқ еді. Әркім айтушы еді:
— Саған не болды..
© Ыбырай Алтынсарин
— Саған не болды..
Сақып
Сақып деген бір жақсы кісі мал жинамай жүріп, ақырында әл кеткенде қатты кедейшілік тартып, бір күні етігі болмаған соң жалаңаяқ далада жүргенінде..
© Ыбырай Алтынсарин
Полкан деген ит
Біз оқып жүрген шағымызда, ұстазымыздың қорасында бір Полкан деген зор ит бар еді. Терезеден қарап тұрғанымызда, әлгі Полканға бір кішкентай қанден..
© Ыбырай Алтынсарин
Петр патшаның тергелгені
Рига деген қаланы жаулап алғанның соңында, Петр патша Меньшиков деген князьға және Шереметьев деген графқа наград есебінде жаулап алған жерлерден жер..
© Ыбырай Алтынсарин