06.09.2022
  111


Автор: Зейнолла Тілеужанұлы

АНА ТУРАЛЫ БАЛЛАДА

Қазақтың:
Жорығы мен асы жайлы,
Дау жайлы, жесір жайлы –
Басы байлы...
Кеу-кеулеп қариялар әңгіме айтса,
Қонышқа қағып қойып насыбайды!
Емізіп жалғыз сыйыр – татар ағын,
Ұмытып зілсіз шеше шапалағын,
Біздің шаң бетіміздей шайылмаған,
Сырларын тыңдағанда Сахараның...
Сол мезет қиялымда...
Қара түнді,
Қақ жарып,
Қаһарлы жау шабатын-ды!
Ақ сүтін көкке сауып,
Ана азынап,
Бесікте сәби жетім қалатын-ды!
Не түрлі от ауызды шешендерді,
Сенделткен –
Бір дау бопты осы елдерде...
Екі Ана – бір балаға даулы бопты,
Ешкім шықпай сол дауды «шешем!» деуге...
Ақ үйге өктем кіріп –
Жан ықтаған:
Жыртық жең қойшы бала –
Жарық табан,
Ортаға жүгініпті билік сұрап,
Таңдантып!
Тарыландарды шалып қалған...
«Тойынып қазанымның қаспағына,
Жарлының есірді-ау деп, баспағы да!»
Кәрі бай төрден күліп қарқылдады,
Іргеге шырт түкіріп тастады да.
«Кеней дер – қолға жақса,
Сақаны да!
Ұл тумас – жақсы атаның атағына!
Үш жүз жасап,
Құзғын да құнсыз өтер,
Кәрі деп қонбайды ақыл сақалдыға!»
Дегенде:
«Жөн айтты!», –деп,
Бала, тіпті»,
Сасан би жұртты аузына қаратыпты.
Ұзамай жар шақыртып шар тарапқа,
Төбеге би шығатын –
Бала шықты.
Екі ана –
Екі жақта аласұрды!..
Билік күтіп,
Қақ жарған қара қылды.
Боқаң би1
құндағымен қолына алды,
Жөргегінде талпынтып талас ұлды.
«Қайтеді ей! – Мына бала, жармес пе еді?»
Қалт етпей қол көтерді наркескенді!..
Ұрандап сан кеудеде күдік шапты...
Қақ бөліп...
Тастар кезде нәрестені!
Сыңсыды сай саланың бұлақтары...
Көл өксіп, көк құрағы құлап қалды!
Қар бұлт –
Қабағында от тұтанып,
Бір сәтке жасын төгіп,
Жылап та алды...
Жалт еткен ажал сұсы көзін қарып,
Қолымен бетін басты –
Тобыр халық!
Семсердің өзегінен қан дірдектеп,
Қара жер...
Жұтып жатты обырланып!
«Бас кетіп,
Тар кеудеден –
Қан атылды!..»,
Деген ой тек бір сәтте таратылды!
Қан ұйып...
Тілімденген саусағына,
Серт ұстап!..
Семсер жүзін –Ана тұрды!!!
Шешіліп,
Дау түйіні аса қатты,
Сол қойшы:
«Балаби» – деп атақ апты!
Төбеде күліп тұрып,
Айтқан дейді...
Семсермен –
Жекпе-жек қып махаббатты:
«Халайық! Риза бол төреме сен!
Тумаған Ана жайы –
Бөлек екен!..
Өзекті жарып шыққан баласы үшін,
Өзектегі сол жүрек өледі екен!»





Пікір жазу