ЕШқашан КЕШ ЕМЕС (Ештен кеш жақсы)
«Асарымды асадым, жасарымды жасадым» немесе «елуді еңсергенде маған кәсіп ашу қайда?» демеңіз. Иә, қазіргі таңда барлық елде жас кәсіпкерлерге ерекше назар аударады, сондай- ақ олардың жетістіктері бұқаралық ақпарат құралдарында кеңінен жарияланады. Мысалы, Марк Цукерберг (Facebook), Мэт Мулленвег (WordPress) және Пит Кэшмор секілді миллионерлер жиырма жасында жетістікке жетті.
Жалпы алғанда жеке кәсібін бастаймын деген адамның жасының кішірек болуы бизнесінің дөңгелеп кетуінің негізгі кілті болып табылмайды. Әлемдік бизнес сахнасында 40 жастан асқанда көрініс тапқан кәсіпкерлер аз емес. Шын мәнінде, статистика кәсібін 40-50 жастан бастап қолға алған кәсіпкерлерде мүмкіндік көп екенін алға тартады. Егер 55 жастан асқан кәсіпкер болсаңыз, сіз бәсекелес, 35 жасқа толмаған кәсіпкерлермен салыстырғанда екі есе көп пайда таба алады екенсіз. Мұндай стататистикалық мәліметтерге сүйене отырып, бизнесті бастау ешқашан кеш емес екенін нақты көрсететін бірнеше себепті келтіре аламыз:
- Сізде өмірлік тәжірибе бар. Бизнесті бастаудың кеш еместігінің айқын және талас- сыз дәлелдерінің бірі. Кәмелетке толған кез- ден бастап қазіргі жасыңызға дейін жиналған өмірлік тәжірибеңіз бар. Бұл орасан зор тәжірибе өз бизнесіңізді бастаған кезде сөзсіз көмектеседі.
- Сіздің бойыңыздан шыдамдылық, сабырлылық сынды қасиеттер табылады. Сол себепті сіз өзіңіздің бизнесіңізді құрудың барлық қадамдарын ойластыра аласыз; бизнестің жағымды және жағымсыз жақтарын мұқият өлшей аласыз. Бұл жетістікке жету мүмкіндігін айтарлықтай арттырады. Осы қадамдардың әрқайсысын жүзеге асыруда аса көп тәжірибеңіз болмаса да, сіз бизнес-жоспар құру, егжей-тегжейлі қаржылық жоспар құру және нарықты мұқият зерттеу сияқты нәрселердің маңыздылығын түсіне аласыз. Сонымен қатар, белгілі бір мәселелерді шешуде сізге қандай мамандар көмектесе алатынын нақты білесіз.
- Сіздің достарыңыз көп (олардың да сәйкесінше өз достары бар). Сіздің жасыңызда сізде сөзсіз көп таныс, достар, әріптестер болады. Бизнесті бастаудың алғашқы сатыларында әртүрлі саладағы, көптеген мамандарға деген қажеттілікке, сіздің байланыстарыңыз арқылы жауап беруге болады. Сол таныстарыңыз сіздің бизнесіңізге өз кеңестерімен, заңгерлік, бухгалтерлік, маркетингтік, қаржылық, мердігерлік,
дизайнерлік және тіпті әлеуметтік желіде блогерлік тұрғысынан көмек көрсете алады. Қарым-қатынастыңмұндайкеңаспектісіәдетте бірнеше ондаған жылдар бойы қалыптасады, сондықтан сіздің жасыңыз бұл жағдайда үлкен артықшылық болып табылады. Бизнес саласында тәжірибе жинай отырып, сіз мұндай байланыстардың маңыздылығын түсінесіз. Осылайша, өзіңіздің жеке бизнесіңізді бастай отырып, оны дамытуға сенімді және білімді адамдар қатысатынына көз жеткізесіз.
Мақсат қоюды және оған қол жеткізуді білесіз. Мақсат қоя білу өнері кез келген бизнестің ажырамас бөлігі болып табылады. Ересек, тәжірибелі адамдардан жастардың бірден бір айырмашылығы – дұрыс, нақты мақсат қоя алмайды. Сондықтан, сіз бірнеше мақсатқақол жеткізгенадамретінде, өзіңізгене керегін білесіз. Өмірлік тәжірибенің арқасында мақсатыңызға ең тиімді жолды таңдап, бизнесіңізді үнемді және нәтижелі түрде дамыта аласыз. Сізге инвестиция тарту оңай болады. Инвесторлар көбінесе зерттеулерге сәйкес, нарықтың қалай жұмыс істейтіндігін жақсы білетін, тәжірибелі кәсіпкерлерді іздейді. Сонымен қатар, өз қателіктерінен сабақ алған тәжірибелі кәсіпкерлердің жобаларына қаржы бөліп, олар өздерінің тәуекелдерін азайтады екен. Сіз не істегіңіз келетінін нақты білесіз.