16.05.2022
  93


Автор: Замирбек Иманалиев

Каңгы дайра

Кайсы кылым, кайсы заман бүдөмүк,
Мезгил жууган унуткарып жашырып,
Ошол элди “аруулар” деп аташкан
Ошол элдин башкалардан аты улук.
Алып келген ошол элди бул жакка
Каргашалуу кырсык айдап, качырып.
Түкшөмөлдүү түркүн жомок айтылат
Чын төгүнүн айтыш кыйын батынып.
Эски журтун эстеш кыйын ал элдин
Түп орду жок кеткен дешет чачылып
Жер тагдыры элдикинен кем эмес
Үрөй учкан аламаатка катылып.
Көмүлгөн дейт суу түбүнө дайынсыз
Көктөн түшкөн “табышмактуу таш” уруп.
Көмүскөдө жашырынган көп сыр бар


Көчүү болгон ага дейре шашылып.
Кандай айтып, кандай болгон күндө да,
Катылган сыр калган чыкпай түйүндөн.
Көчкөн дешет алар качып журтунан
Көктөн түшөр “кырсык” эрте билинген.
Кайдан билмек каргашанын келерин
Калк болгондо кабары жок илимден.
Көптү билген “көзү ачыгың” айтпаса
Көчө качуу болмок кайда “үйүңдөн”.
Кыярбаган даанышман ой, акыл-эс
Кыйгап өтпөй кылымдарды тизилген.
Түшүп токтоп, түптүү кылган бул элди
Түртүп чыгып түркөйлүгүн ийинден.
Аккан дүйнө - дүйнөтааным мурасы
Аруу элден жемиш болуп күбүлгөн.
“Аруу” дештин түз мааниси ушудур
Акыл, ойду агыза алсаң дилиңден.
Качып көчкөн ошол элдин шору бар.
Көчкөн алар айлап, жылдап, кылымдап.
Каракталган камчы түшүп Кан Жолдо
Качкан элге кайдан болот сый, урмат.
Күн күйгүзгөн чөлдү басып өтүшкөн
Кумдуу бороон буюктуруп, куюндап.
Кургак бүтүп, деңиз кечип өтүшкөн
Көчкөн элдин күлү жерге жыйылбайт.
Багыт албай көчкөн алар чачырап,
Батыш, чыгыш башы ооганга туюлбайт.
Башка багыт өзөн, сайда аккандар
Баары келип бир деңизге куюлбайт.
Баштан өткөн даалай азап, тозоктор
Башка жайда ыйың, муңуң угулбайт.
Бак, таалайдан кол үзүшүп кеткен соң
Башка жайда оңой менен буюрбайт.
Жолго берип далай өмүр, куракты,
Жолдо жүрүп жол азабын көрүшкөн.
Жолбун жашоо жору, кушка жем таштап
Жоон тобу жолдо калып, өлүшкөн.
Жору, кузгун жебесин деп тытмалап
Жол боюнда далай жанды көмүшкөн.
Жолбун жашоо кете берген уланып
Жол боюнда калып далай көрүстөн.
Адашканды азап, тосуп алдынан,
Арман бүтпөй андан бетер арбыган.
Ажал, кырсык алып турган жакадан
Арачалап куткарышкан жанды улам.
Ташкын жүрүп, талаа түздү сел алып
Түндөр өткөн тура качып, дарбыган
От менен суу экөө болуп тилсиз жоо


Онтоттуруп оодарышкан шайды улам.
Тааныш эмес жапан өрөөн, жапан жер.
Тандаттырып кете берген жайды улам.
Көчүп конуп чоң дайраны жээктеп
Жолбун жашоо жолбун иттей каңгыган.
Куюлушуп куймалардан арбыган,
Ошол дайра жакын болуп жанга улам.
Жээги болуп жаңы конуш, жаңы журт
Жай табылган алыстатар кайгыдан.
Качкан элге тагдыры бир аккан суу,
Ал да билбейт кай тарапка агарын.
Баш оодарып кете берет тынымсыз
Сезүү болбойт кайда жетип каларын.
Агат, кетет, кээде токтоп тозулат,
Ага дагы “каңгыгандар” кошулат.
Агын күчөп дайра болуп акыры
Сай кеңейип, жээк желип, жошулат.
Ошол эл да аккан суудай каңгыган,
Ар тараптан келе берип арбыган.
Көчүп келип чоң дайраны жээктеп
Көбөйтүшкөн мезгил өтсө санды улам.
Кубалашып жылдар жылга таш алып,
Жылдар өтүп кылымдарга такалып.
Кетти арадан канча заман, канча доор,
Кеткендердин кейишинен жаш агып.
Эскиргенди мезгил жүрөт жаңылап
Келет заман, келет баары жашарып.
Дилиң эмес тилиң кетет оошуп
Эскиргени эстен чыгат кашайып.
Ошол дайра-каңгыгандар мекени
Калган өңдүү Каңгы бойдон аталып!





Пікір жазу