10.05.2022
  146


Автор: Жүрсін Ерман

Абайға мұң шағу

Жүз елуге Сіз беттеп,
Біз – елуге.
Жал құйрығы жалғанның күзелуде.
Зәрін шашқан замана бұл қазаққа
Мұрша берер түрі жоқ түзелуге.
Батырар деп белшеден кімді ұйыққа,
Тіксінеміз үңіліп тұңғиыққа.
Атан түйе тарта алмас қасіретің,
Абай аға,
Алаңсыз мінді иыққа.
Күн өтпейді тіл тістеп, тіс қажалмай,
Аяр заман алқымнан қысты ажалдай.
«Ұстарасыз аузына мұрты түскен»
еліңді ойлап, қайнайды іш қазандай!
Алдымыздан ақ боран жолықпай қыс,
өтіп жатқан және жоқ қамықпай тұс.
Жалықпаймыз қашанғы жұртты алдаудан
алданудан жалықты халық байғұс.
Шортанбай шал болжаған заманақыр,
Жетті ме екен: әйел би, бала
– батыр.
Ақылымның азабын тартып жүрсем,
Үйретеді үйде олар маған ақыл.
Ағайын да қатыбас
– сол қалпында
Азамат жоқ алашқа болған тұлға.
Ешкі емердей еліңді теспей сорған
Алаяқтың қалтасы толды алтынға.
Ит құтырар
-тезегін дәрі десең,
Бәрі
-әулие қазақтың, бәрі
-көсем
Шортан іздеп шалшыққа қармақ салған
Жарымес ем не деген, жарымес ем?..
Сезінбеспіз сордың да өлмей дәмін,
Бұл қазақты жөндеуге келмейді әлім.
Ер соңынан ермесе
– елдің соры,
Қайда барып оңамыз ол беймәлім.
Ғаріптейміз ғайыпқа болған алаң,
Жаратқанға жалынар жолдағы адам.
Ақыл алтау, ой жетеу, тәңірі
– өзің.
Жан алқымға тірелді, қолда, бабам!
ІІ
Бұршағындай көгеннің
Наламыз бен назамыз.
Өзің жазған өлеңнің
Жалғасын біз жазамыз.
Қайдан болсын жыр өзге
Қазағың сол баяғы.
Біреуі
– қырт, бірі езбе,
Сөзінің жоқ баяны.
Қайтсін жұрттың мазағын,
Өз дегені болмаса
Мәз болады қазағың
Бірін бірі алдаса.
Бәле қуған бозөкпе
Қағып тұрып арқаңнан.
Жарай ма деп қажетке,
Пұл іздейді қалтаңнан.
Қам жеген боп ел үшін,
Қақтығып жүр қанша сұм.
Шекпен үшін, шен үшін
Сатуға әзір баршасын.
Ердің басын кесіп ал
Елең етіп не қылыр:
Ауылдаста өші бар,
Ағайында кегі бар.
Сәлемін де патшадан,
Бере қоймас басқаға.
Ауыл оған ат
-шапан,
Арақ оған астана.
Жоқ қылаудай бойда мін,
Тәуелсіздік ұраны.
Иісін сезсе пайданың
Шөкесінен тұрады.
Таусылады амалың,
Ойлап сор мен азабың:
Өзгергенмен заманың
Өзгерген жоқ қазағың!





Пікір жазу