НАВИГАЦИЯ навигация navigation əуе ~-сы / воздушная ~ air navigation теңіз ~-сы / морская ~ sea navigation

НАЖАҒАЙДАН ҚОРҒАУ грозозащита lightning protection НАҚТЫЛЫ (КӨРСЕТІЛГЕН) номинальный basic, nominal, rated НАҚЫШТАУ (ШЕКІМЕ, БЕЗЕУ) чеканка caulking, embossing құбырларды ~ / ~ труб beading

сұйыққойма жиегін ~ / ~ кромок резервуара tank rim [tank overhead] caulking

тігісті ~ / ~ шва seam caulking

НАРКОЗ наркоз narcosis

азотты (сүңгуірдің мелшиіп қалу қалпы) ~ азотный ~ (состояние оцепене- ния водолаза) nitrogen narcosis

НАТР натр soda

күйдіргіш ~ едкий ~ caustic soda, sodium hydroxide

НАТРИЙ ДИХРОМАТЫ дихромат натрия sodium dichromate

НАТРИЙ        МЕТАФОСФАТЫ        метафосфат        натрия        sodium methaphosphate

НАТРИЙ натрий sodium

көмір қышқыл ~ углекислый ~ soda

НАТРИЙ ХРОМАТЫ хромат натрия sodium chromate

НАУА желоб canal; channel; chute; flume; slot; launder; trough; (оқпанның қуысында – в стенке ствола) keyseat

бұрғылау ерітіндісіне арналған ~ / ~ для бурового раствора drilling mud channel, drilling mud flow ditch

бұрғылау ерітіндісінен шыққан құмды шөктіруге арналған қалқалары бар

~ / ~ с перегородками для осаждения песка из бурового раствора sand box

жүк артылатын ~ загрузочный ~ charging chute, charging trough

көтерілетін ~ выкидной ~ для бурового раствора drilling mud circulation ditch

сүзуден қалатын қалдық төгілетін ~ шламовый ~ cutting ditch сүзуден қалатын қалдыққа арналған ~ / ~ для шлама cutting ditch тарататын ~ распределительный ~ distribution chute

төгетін ~ сливной ~ discharge channel [trough], overflow launder тұндырғыш жүйенің ~-сы / ~ отстойной системы mud launder түсіретін ~ спускной ~ sink

НАУА (ОР, СУАҒАР) сток discharge, drain(age)

НАУА ТƏРІЗДІ желобчатый channeled; fluted; scored; grooved НАУАША желобок fillet; flute; notch; race; groove бағыттаушы ~ направляющий ~ guiding groove

бұрғы тісі немесе кеңіткіштің үстіңгі жақ бүйіріндегі ~ / ~ на боковой по- верхности буровой коронки или расширителя flute

жуып тұратын ~ промывочный ~ washing chute кілтекке арналған ~ / ~ для шпонки key seat, key groove тегершіктің ~-сы / ~ шкива sheave [pulley] groove толтырмаға арналған ~ / ~ для набивки packing groove

үшбұрышты кесікті ~ / ~ треугольного сечения V-groove, chamfered groove

шығырдың ~-сы / ~ блока pulley groove

НАФТА нафта naphtha НАФТАЛИН нафталин naphthalene НАФТЕНДЕР нафтены naphthenes

НƏТИЖЕ (ҚОРЫТЫНДЫ) результат:

қысымның ~-сі / ~ давления pressure effect

сынақ ~-і / ~ы испытаний test data

теңгермелі күйге қатысты ~-лер / ~ы, относящиеся к равновесному состоя- нию equilibrium data

НЕГІЗ основа:

бұрғылау ерітіндісінің ~-і / ~ бурового раствора base of drilling mud геодезиялық ~ геодезическая ~ geodetic base, geodetic datum матрицаның ~-і / ~ матрицы matrix base

мойынтірек ішпегінің ~-і / ~ вкладыша подшипника backing, supporting shell

мұнайдың ~-і / ~ нефти base of petroleum

НЕОГЕН (жүйе, кезең) неоген (система, период) Neogene (period)

НИВЕЛИР нивелир

НИВЕЛИРЛЕУ нивелировать run a level, do level(ing)

НИППЕЛЬ ниппель nipple, pin

аударылатын ~ переводной ~ bushing

бұрандалы ~ резьбовой ~ threaded nipple

бұрғылау бекітпесінің ~-і / бурильного замка pin [male half] of tool joint, tool joint pin

біріктіруші ~ соединительный ~ joining nipple

жаппай кесігі бар ~ / ~ со сплошной нарезкой close nipple

жаппай кесігі бар қысқа ~ / ~ короткий ~ со сплошной нарезкой close nipple

жоғары қысымды ~ / ~ высокого давления high-pressure nipple

кері қақпағы бар (сорғы-ауа сығымдағыш бағанасы) ~ / ~ с       обратным клапаном (насосно-компрессорной колонны) no-go nipple

кіру тесігі тас болып бекітілген ~ / ~ с заглушённым входным отвер- стием close nipple

қашаудың ~-і / ~ долота drilling bit snack

қондырылатын ~ посадочный ~ landing nipple

қоңырау тəрізді сырт қабы бар ~ / ~ с колоколообразным корпусом bell nipple

қосарлы ~ двойной ~ double nipple

қысқа біріктіруші ~ / ~ короткий соединительный ~ union nipple, connector

майлауға арналған ~ / ~ для смазки grease nipple өтпелі ~ переходный ~ reducing nipple, rod adapter редукциялы ~ редукционный ~ reducing nipple

сорғы-ауа сығымдағыш бағанасының асқышына арналған ~ / ~ для подве- ски насосно-компрессорной колонны tubing hanger nipple

суды бөлетін бағананы біріктіруші ~ / ~ соединения         водоотделяющей колонны marine riser lock pin

тар түтікті (тереңдік манометрі) ~ капиллярный ~ (глубинного манометра)

capillary nipple

төмен қысымды ~ / ~ низкого давления low-pressure nipple

турбобұрғы ~-і / ~ турбобура turbodrill nipple

түйістіруші ~ стыковочный ~ bullnose

пакердің тығыздағыш ~-і / уплотнительный ~ пакера packer seal nipple

тығыздайтын ~ уплотняющий ~ seal nipple

тіректік (тереңнен тартатын сорғы) ~ упорный ~ (глубинного насоса) thrust nipple

ұңғыма сорғысының ~-і / ~ скважинного насоса oil-well collar bushing

ұңғыманы ұстап тұру бағанасына арналған қондырылатын ~ посадочный ~

для обсадной колонны casingт landing nipple

ұңғыманы ұстап тұру бағанасындағы ~ / ~ обсадной колонны casing shoe nipple

ұңғыманы ұстап тұру бағанасының ~-і / ~ обсадных труб casing nipple

шлангті ~ шланговый ~ hose connection, threaded hose

НИТРАТ нитрат nitrate

НИТРИД нитрид nitride

НИТРИРЛЕУ нитрирование nitriding

НИТРЛЕУ нитрование nitration НИТРОБЕНЗОЛ нитробензол nitrobenzene НИТРОБОЯУ нитрокраска nitrocellulose enamel

НИТРОГЛИЦЕРИН нитроглицерин nitroglycerine НИТРОЛАК нитролак nitrocellulose lacquer НИТРОФОСФАТ нитрофосфат nitrophosphate НИХАРД нихард ni-hard

НИХРОМ нихром nichrom

НОБАЙ наброска:

тасты ~ каменная ~ enrockment

НОБАЙЛАП начерно:

• қашау / растачивать ~ rough-bore


• өңдеу / обрабатывать ~ rough-machine


• сызу / вычерчивать ~ rough-draw

НОВАКУЛИТ новакулит novaculite

НОМОГРАММА номограмма alignment chart, nomogram

қысымды жоғалтуды есептеуге арналған ~ / ~ для расчета потерь давле- ния pressure-loss conversion chart

НОРИЯ нория bucket conveyer, bucket elevator

НОРМА (МӨЛШЕР) норм/а rate

жүк тиеу ~-сы / ~ погрузки rate of loading

қауіпсіздік техникасының ~-сы / ~ техники безопасности safety regulations

өртке қарсы ~ противопожарные ~ы fire protection regula-tuons

пайданың ~-сы / ~ прибыли rate of profit

суды сығып толтыру (суландыру кезінде) ~-сы / ~ нагнетания воды (при заводнении) water injection rate

түсіру ~-сы / ~ выгрузки rate of discharge

іріктеу ~-сы / ~ отбора withdrawal rate, rate of production

іріктеудің рұқсат етілген ~-сы / допустимая ~ отбора allowable (rate of) production

НӨЛ ноль zero

даусыз ~ / ~ абсолютный ~ absolute zero

есептеу ~-і / ~ отсчета datum

межелік ~-і / ~ шкалы scale zero

НӨМІР номер number атомдық ~ атомный ~ atomic number

зауыттық ~ заводской ~ assembly number

НҰСҚАР стрелка:

манометрдің ~-ы / ~ манометра gage hand прибордың ~-ы / ~ прибора needle таразылардың ~-ы / ~ весов cock НҰСҚАУ (ЕРЕЖЕ) наставление manual

пайдалану бойынша ~ / ~ по эксплуатации maintenance manual

НҰСҚАУ инструкци/я instruction

апатты жағдайда əрекет ететін ~ / ~ действий в аварийной ситуации emer- gency procedure manual

əрекет ететін ~-лар / действующие ~и standing instructions

буып-түю бойынша ~ / ~ по упаковке packing instruction

ведомстволық ~-лар / ведомственные ~и departmental instructions

қауіпсіздік техникасы бойынша ~-лар / ~и по технике безопасности safety instructions

жөндеу бойынша ~ / ~ по ремонту overhaul manual зауыттық ~ заводская ~ manufacturer’s instruction құрастыру бойынша ~ / ~ по монтажу mounting instruction

қызмет көрсету жəне пайдалану бойынша ~ / ~ по обслуживанию и эксплу- атации maintenance and operating instruction

лауазымдық ~ должностная ~ duty regulation

өртке қарсы ~ противопожарная ~ fire regulation

пайдалану бойынша ~ / ~ по эксплуатации operating instruction

техникалық қызмет көрсету бойынша ~ / ~ по техническому обслуживанию

maintenance manual

НҮКТЕ точка point

ағушылық ~-сі / ~ текучести flow point балқу ~-сі / ~ плавления melting point барынша жоғары ~ наивысшая ~ crown бұрғылау ~-сі / ~ бурения drilling site

жанасу ~-сі / ~ касания point of contact, touching point

жұмсарту ~-сі / ~ размягчения softening point

заттың ауыспалы кезеңінің ~-сі / критическая ~ critical point

келтіру ~-сі / ~ приведения datum point күш салу ~-сі / ~ приложения силы fulcrum қату ~-сі / ~ замерзания freezing point

қашықтағы бұрғылау ~-сі / отдаленная ~ бурения isolated drilling location

қиылысу ~-сі / ~ пересечения point of intersection

құбыр бағанасы салпыншақтарының ~-сі / ~ подвески колонны труб landing

top

майлану ~-сі / ~ смазки lubrication point

нөлдік ~ нулевая ~ zero

өздігінен жану ~-сі / ~ самовозгорания self-ignition point

өрт ~-сі / пожарная ~ fire point

өту (бір күйден екіншісіне өту) ~-сі / ~ перехода (из одного состо-

яния в другое) transition         point;       (құбыр желісіне – трубопровода)

crossing point

парафиннің түсіп қалу ~-сі / ~ выпадения парафина wax dropout point

салпыншақтар ~-сі / ~ подвески point of suspension

сорғы штангтері салпыншақтарының ~-сі / ~ подвески насосных штанг rod hanger center

сыртқы «өлі» ~ наружная «мертвая» ~ bottom dead center

тармақтану ~-сі / ~ ответвления tapping point

теңіздегі бұрғылау ~-сі / морская ~ бурения offshore drilling location ұңғыманы салып қою ~-сі / ~ заложения скважины drilling location ұңғыманы ұстату ~-сі / ~ прихвата колонны freeze point of string шықтану ~-сі / ~ росы dew [condensation] point

НЫҒАЙТУ крепить:

бекітпе біріктірмесін ~ / ~ замковые соединения make [set] up tool joints

бұрамамен ~ / ~ винтом secure by means of screw

ұңғыма оқпанын құбырлармен ~ / ~ ствол скважины трубами case off, case the borehole

ұңғыманы ұстап тұру бағанасымен ~ / ~ скважину обсадной колонной line the hole, line with casing

ұңғыманы ұстап тұру құбырымен ~ / ~ обсадными трубами case off

НЫҒАЙТУ (БЕКІТУ) укрепление:

тұғыртасты ~ / ~ фундамента underpinning НЫҒАЙТЫЛҒАН (БЕКІТІЛГЕН) укрепленный: тартулар арқылы ~ ~ оттяжками guyed

НЫҒЫЗДАП ҚАТАЙТУ (ТЫҒЫЗДАУ) уплотнение 1. геол. compaction, consolidation; solidification, thickening 2. packing (off), sealing 3. (тығыздағыш элемент – уплотнителъный элемент) seal, packing

айналдырып біріктіруді ~ / ~ вращательного соединения rotary seal гидравликалық ~ гидравлическое ~ hydraulic seal, liquid packing гидравликалық əрекетті ~ / ~ гидравлического действия hydraulic set

packoff

екінші қайтара ~ вторичное ~ repacking ернемекті ~ фланцевое ~ flange packing жапсарды ~ / ~ стыка joint liner, joint packing жүзетін ~ плавающее ~ floating seal

икемді ~ эластичное ~ resilient seal клапанды ~ / ~ клапана valve seal конустық ~ конусное ~ taper(ed) seal

көп манжетті ~ многоманжетное ~ multicup packing

қозғалмайтын біріктірмелерді ~ / ~ неподвижных соединений static connec- tion seal

құбыр жапсарларын ~ / ~ стыка труб packing of joints құбырлық біріктірмелерді ~ / ~ трубных соединений pipe sealing лабиринтті ~ лабиринтное ~ labyrinth seal, labyrinth packing майлы ~ масляное ~ oil seal

манжетті ~ манжетное ~ cup packing

металлға – металлды ~ / ~ металл – металл metal-(to-)metal seal

мікбасты ~ / ~ поршня piston seal, piston packing

пайдалы қазбаларды байыту əдісін ~ гравитационное ~ gravitational compaction

радиалды ~ радиальное ~ radial seal

резеңкелі ~ резиновое ~ rubber seal, rubber packing

роторда лабиринтті жоғары ~ лабиринтное верхнее ~ ротора top labyrinth seal of rotary (table)

роторда лабиринтті төмен ~ лабиринтное нижнее ~ ротора bottom laby- rinth seal of rotary (table)

сазды ~ / ~ глин clay compaction сақиналы ~ кольцевое ~ ring packing серпімді ~ упругое ~ elastic seal

сорғыны гидравликалық ~ гидравлическое ~ насоса water seal packing of pump

сырт қабын ~ / ~ корпуса body seal

тау жыныстарын ~ / ~ горных пород rock compaction топырақтарды ~ / ~ грунтов soil compaction, soil consolidation тығыздамалы ~ сальниковое ~ stuffing-box seal, stuffing-box packing тығыздамасыз ~ бессальниковое ~ packless seal

тығыздап бекітетін ~ герметизирующее ~ seal packing тығыздап бекітілген ~ герметичное ~ tight [pressure, air] seal тігістерді ~ / ~ шва caulking

ұңғыманы ұстап тұру бағанасын ~ / ~ обсадной колонны casing pack

цилиндр төлкесін ~ / ~ втулки цилиндра liner packing

шет жақты ~ торцовое ~ face seal

шөгінділерді ~ / ~ осадков compaction [consolidation] of sediments

штокты ~ / ~ штока rod packing

ысырманың шпинделін ~ / ~ шпинделя задвижки valve stem packing НЫҒЫЗДАП ТОЛТЫРУ набивание staffing, packing НЫҒЫЗДАУ трамбовка ram

НЫҚТАП БЕКІТУДІ ЖОЮ разгерметизация depressurization, decom- pression

апаттық ~ аварийная ~ rapid depressurization

кенеттен ~ внезапная ~ puncture of a sealed compartment; explosive decompression

НЫСАН объект object, facility

жасалым ~-ы / ~ разработки productive formation

жасалымның бірінші кезектегі ~-ы / первоочередной      ~     разработки

production formation to be produced first

жасалымның жоғары жатқан ~-ы / вышележащий ~ разработки overlying productive formation

жасалымның көп қабатты ~-ы / многопластовой ~ разработки multilayer productive formation

мұнай кəсіпшілігінің ~-ы / нефтепромысловый ~ oil-field facility

мұнай кəсіпшілігінің салынып жатқан ~-ы / нефтепромысловый строя- щийся ~ oil-field facility under construction

мұнай кəсіпшілігінің теңіздегі ~-ы / нефтепромысловый морской ~ offshore oilfield facility, offshore oil-field structure

мұнай немесе газ кəсіпшілігін жайғастыру ~-ы / ~ обустройства нефтя- ного или газового промысла oil or gas field surface facility

пайдаланылатын ~ эксплуатационный ~ production facility

НЫШАН (БЕЛГІ, СЫҢАЙ) (газдың, мұнайдың) признаки (газа, неф- ти) evidence, shows, showings

газдың ~-ы / ~ газа gas shows, gas showings

құмдағы мұнайдың ~-ы / ~ нефти в песке sand shows

мұнайдың (жынысқа) сіңіп қалушылығының ~-ы / ~ пропитанности неф- тью (пород) oil impregnation signs

мұнайдың ~-ы / ~ нефти oil shows, oil evidence

мұнайдың бар екендігінің ~-ы / ~ нефтеносности oil signs, oil indications

мүжілудің ~-ы / ~ эрозии evidence of erosion