Базарбайдың Төлегенінің Қособадағы толғауына қосымша
Аспандап ұшқан алты қаз,
Қоятын саған шартым аз.
Назым бар айтар халқыма аз,
Қарайлай кетші артыңа аз.
Жайықтан ағып жеткем мен,
Құба бір шөлден өткем мен.
Өтпедім соңғы өткелден,
Ажалдың оғы мүлтіксіз,
Оңдырмай ұрды өкпемнен.
Мына бір тұрған Қособа,
Ажалға кірер босаға.
Бекежан деген нәлеттің,
Аңдитын жері осы ара.
Бұл-бұлдай ұшып бақ кетті,
Жарыла күліп жат кетті.
Ата да жаудың астында,
Атаңа нәлет ат кетті.
Кереге бойлы кер жылан,
Керіліп жатыр қасымда.
Босаға бойлы боз жылан,
Бұралып жатыр басымда.
Бозторғай отыр қос сұмнан,
Қорықпай тарғыл тасында.
Бұларды маған дос қылған,
Шебер-ау құдай расында.
Мекен боп бұлан, құланға,
Тусырап жатыр құба құм.
Жағдай айтып жыланға,
Су сұрап жатыр ұланың.
Көрмедім мұндай жаны ізгі,
Періште бітім әзізді.
Бебеулеп келіп бозторғай,
Таңдайға жасын тамызды.
Шарасыз жылан: "ем бол" — деп,
Жарама уын ағызды.
Жылан мен торғай мәңгі ел боп,
Дос болып кеткен тәрізді.
Қайтарам қайтіп қарызды?
Ұғар ма мұны тең-тұсым,
Тәңірдің қара еншісін.
Жылан да сүйеді екен ғой,
Маңдайдан аққан қара қан,
Ақ махаббаттың Елшісін!
Айта бар мұны, алты қаз,
Көңілі жардың көншісін.
Қоятын саған шартым аз,
Шарт қойып қайтсін шерменде?!
Басы өкпелі істің, арты- наз,
Бола ма назды тергеуге?
Айналдым сенен, алты қаз,
Зарымды жеткіз енді елге.
Ата да қазақ бір-бірін,
"Алла-лап!" құшсын көргенде.
Еріні жардың тәп-тәтті,
Көңілі жаудың қап-қатты.
Қараның кегі тоқпақ - ты,
Даланың жолы соқпақ - ты.
Осымен менің соқпағым,
Қуалап жүріп жоқ бақты,
Қособаға кеп тоқтапты.
Кебінсіз өлген біз дейді,
Даланың желі жоқтапты.
Кешіре салсын, айтпақшы,
Бекежан атты бетпақты".
Осыны айтып Төлеген,
Соңғы рет қолын ұсынсын,
Соңғы рет демін ұшырсын.
Қазағым айтқан көп өлең,
Қаздарың қайдан түсінсін!
"Қаңқ" етті қаздар шұбалды,
"Қаңқ" етті жартас құп алды.
Қазақ пен қаздың ертеңі,
Әлі де тастай тұман-ды.
Маңдайды малып жосаға,
Талмайды тасты Қособа.
Алты қаз асты төбеден,
Базарбайұлы Төлеген,
Қалды да бар-ды тасада.