15.10.2021
237
Қобыз
(Бекболат Тілеухановқа)
Ақ ғаламды қара, қоңыр..жоқ!
Қызыл Бояуменен бұзып өтті туп-түзу.
Кетсін деп те мына өмірдің соры үдеп,
Осы оның отқа оранар жолы деп.
Сол бояудың тарқаған жоқ мүңы әлі,
Шер көкірек шерленеді, тынады.
Сен шалғанда қобызыңды, содан ба
Түз әні емес, ызалы әуен шығады.
Жан өртеніп, қияғыңнан шоқ ұшып,
Жауырынымда сан мың ине соғысып,
Жария етер тауқыметін жыланның,
Жал-құйрықсыз Қазақ тектес құланның.
Мұның бәрі қанға түскен күйіктің,
Зор суреті. Жұлдыздардан биік тым.
Қыш кірпішке қашап жазған өлеңнің,
Қадіріндей мұз дәуірлік береннің.
Жалғыздықтан құтыла алмай батпандай,
Тәңір өзі зарыкқан соң шапқандай.
Қобызбенен өзегі дерт жұмыр Жер,
Бір-бірімен бақұлдасып жатқандай.
Сен шалғанда қобызыңды қоңырқай,
Зар-саз жетер жүрегіме. Тобыр қай
Мән береді ми сыздатар әуенге,
Сән күледі олар сүйген әлемде.
Жаһанамдық жаназамды жаһанда
Симайтұғын ешбір сөзге, мақамға,
Қылқобыздың қос көзінен таныдым,
Таныдым мен бақилықтың анығын.
Қара нар — ой боздап, кезіп сананы,
Солқылдатты-ау жанда бітеу жараны. "
Тексіздік пен аруақтың егесі,
Бір тоқтамға келе алмайды, ей, неге осы!
Көрден қашып (пенделердей есі кем)
Қорқыттікі, ал, шоң басымен несі екен?,,—
Деп күбірлеп күпірліксіз іңірде,
Сіңіп кеттім ауадағы дірілге.
Содан бері қобыз болып күн кештім,
Айыра алмай:
Кім — ақ, қара, ділдес — кім?!
Жер бетінде тәнім қалды, сен оның Тілін тапсаң,
Сырласы бол, мұңлы өскін!
Ақ ғаламды қара, қоңыр..жоқ!
Қызыл Бояуменен бұзып өтті туп-түзу.
Кетсін деп те мына өмірдің соры үдеп,
Осы оның отқа оранар жолы деп.
Сол бояудың тарқаған жоқ мүңы әлі,
Шер көкірек шерленеді, тынады.
Сен шалғанда қобызыңды, содан ба
Түз әні емес, ызалы әуен шығады.
Жан өртеніп, қияғыңнан шоқ ұшып,
Жауырынымда сан мың ине соғысып,
Жария етер тауқыметін жыланның,
Жал-құйрықсыз Қазақ тектес құланның.
Мұның бәрі қанға түскен күйіктің,
Зор суреті. Жұлдыздардан биік тым.
Қыш кірпішке қашап жазған өлеңнің,
Қадіріндей мұз дәуірлік береннің.
Жалғыздықтан құтыла алмай батпандай,
Тәңір өзі зарыкқан соң шапқандай.
Қобызбенен өзегі дерт жұмыр Жер,
Бір-бірімен бақұлдасып жатқандай.
Сен шалғанда қобызыңды қоңырқай,
Зар-саз жетер жүрегіме. Тобыр қай
Мән береді ми сыздатар әуенге,
Сән күледі олар сүйген әлемде.
Жаһанамдық жаназамды жаһанда
Симайтұғын ешбір сөзге, мақамға,
Қылқобыздың қос көзінен таныдым,
Таныдым мен бақилықтың анығын.
Қара нар — ой боздап, кезіп сананы,
Солқылдатты-ау жанда бітеу жараны. "
Тексіздік пен аруақтың егесі,
Бір тоқтамға келе алмайды, ей, неге осы!
Көрден қашып (пенделердей есі кем)
Қорқыттікі, ал, шоң басымен несі екен?,,—
Деп күбірлеп күпірліксіз іңірде,
Сіңіп кеттім ауадағы дірілге.
Содан бері қобыз болып күн кештім,
Айыра алмай:
Кім — ақ, қара, ділдес — кім?!
Жер бетінде тәнім қалды, сен оның Тілін тапсаң,
Сырласы бол, мұңлы өскін!
Маралтай Райымбекұлы Маралтай Райымбекұлы өлеңдері Маралтай Райымбекұлы шығармашылығы Б. Тілеухановқа