Ақын өлеңдері жинағы ✍️

Жастық ойлайды:
Күнім жаңа басталды деп,
Жалыныммен төңкерем аспанды деп,
Дауылыммен ұшырам тастарды деп.
Қарттық ойлайды:
Күнімді аяқтап келемін деп.
Сабырыммен бәрінде жеңемін деп,
Дарынымды ұрпаққа беремін деп.
Жастық ойлайды:
Қарттық сабырынан ауысса деп,
Қарттық ойлайды:
Жастық жалынынан ауысса деп.
Қайғы мен шаттық
Жастық пен қарттық
Келеді бір жүріп,
Бірі жылатып.
Бірі уатып,
Күлдіріп,
Бірінсіз бірі жоқ,
Бірінсіз бірінің күні жоқ,
Қайғысыз шаттық жоқ,
Қарттықсыз жастық жоқ,
Жастықсыз қарттық жоқ.
* * *
Көкті бұлттар жабады,
Жерег ақ қар жауады.
Көкте бұлттар ауады
Ақ қар еріп ағады.
Көкті бұлттар жабады-
Қыстың соңғы қары бұл.
Көктем есік қағады
Төр сонікі бәрі бір.
* * *
Қайран ғана қарттық –ай,
Түн боп басқан еңседен.
Жарбақтамай жат былай
Кім сұрайды жөн сенен.
Қартаяды көлдер де
Кемерін ортайып.
Қартаяды дөңдер де
Қашады одан жол тайып.
Қартаяды таулар да
Қыр арқасы мүжіліп.
Қартаяды баулар да
Бал жемісі үзіліп.
Жазда гүлдер жанса да
Алауламас жерде көп.
Тырысса да қаншама
Қартаймайтын пенде жоқ.
* * *
Көз ілмей кейде шығамын,
Шатасып талай көріп түс.
Жаңғыртып қайта қыр әнін,
Жатады қаптап келіп құс.
Осы бір елес жоқ болып,
Артынша боран соғады...
Жанбайды гүлдер шоқ болып,
Ұшпайды құстар жоғары.
Түңіліп түзтің өзіңнен
Таба алмай ойға бір азық,
Жалтарып күннің көзінен
Жабығам кейде құлазып.
* * *
Өлеңдер кейде бітпейді
Басталып қалар аяқсыз.
Әлде сор, әлде құт мейлі,
Қалған да болар таяп күз.
Теңіздей болсаң жарады
Сарқылып күшті бітпеген.
Өлеңшіл қазақ жараны,
Жаңа бір жырды күт менен.
* * *
От ішінде шыныққандар,
Қасиеттеп аққан қанды
Ұмытпаңдар, ұмытпаңдар
Құрбан болып жатқан жанды.
Солар құрбан болғаны үшін,
Атады енді күліп таңдар,
Солар сенің ар-намысың,
Ей, тірілер ұмытпаңдар!
Қанда майдан түлектері,
Жауды женген алып батыр,
Өлмес үшін жүректері
Жалын болып жанып жатыр.
Өлгендердің атақ –даңқы
Найзағай боп шатырласын.
Өлгендердің махаббаты
Жалын атып лапылдасын.
Батпасын күн қан жамылып,
Атсын еркін күліп таңдар.
Ей,тірңлер,ей,тірілер,
Өлгендерді ұмытпаңдар!
* * *
Аспанның жұлдыздары бар,
Тұманның ақ тулары бар,
Даланың гүл қыздары бар,
Өзеннің аққулары бар,
Олар мүмкін басқаларға,
Емге табылмас дәрі шығар.
Ал менің жүрегімде,
Солардың бәр-бәрісі бар.
* * *
Ескі доспен кездессең,
Жас күнің түсер есіңе.
Дариға, со бір жастықтың,
Ере алмай қалдың көшіне.
Қызара бөрткен тобылғы,
Қайда екен со бір қайран шақ.
Жүр ме екен кешіп өмірді,
Аспанда жүзген айға ұқсап.
Кәрілік қайғы есте жоқ,
Ойында жалғыз шат-думан.
Екі қол қанат-еспе боп,
Толқынды кері лақтырған.
Екі көз, екі күн болып,
Жер-көкті шолған нұрымен.
Жайқалып жаным гүл болып,
Тербелген жүрек жырымен.
Тобылғы түсті тор атым,
Жүр екен қайда жайылып.
Үстіне қайта қонатын,
Келетін кім бар қайырып.
* * *
Көп пе, аз ба өмірді кім өлшеген,
Енді өанша асуды асып,жол шегем.
Тірі түнде хабарласып тұрайық,
Көптен бері хат алмаймын мен сенен.
Бір ауыр бұлт басады ылғи еңседен,
Жапырақтай діріл қағып теңселем.
Тірі күнде хабарласып тұрайық,
Көптен бері хат алмаймын мен сенен.
* * *
Ауырмашы сен жалғыз, ауырмашы,
Батыр болып барлығын қабылдашы,
Сен ауырсаң үзіліп аунап түсер,
Тамбай жүрген көзімнің ауыр жасы.
Сен ауырсаң мен кімге мұңды ашармын,
Сенсіз қалай алдағы күнді асармын.
Сен болмасаң дүниеде сүйенішім
Айтшы кіммен егіліп сырласамын.
* * *
Басына бұлттан басқа жастанабаған,
Алатау ақ иықтай аспандаған.
Сұп-сұр боп сұрапылда қатып қалған,
Көзінен шық мөлтілдеп жас танбаған.
Тәкаппар басқа тауды менсінбеген,
Өзіне-өзі ешкімді теңсінбеген,
Дүниенің бар дауылы, найзағайы,
Шайқасып шыңдарыммен көрсін деген.
Елеңдеп ешбір затқа дүрлікпеген,
Тұрады бұлт ішіне сүңгіп терең,
Сүйемін адуынды алып күшін,
Сүйемін өр мінезін илікпеген.
* * *
Жаз келді жүзі жарқылдап,
Жел соқты, таудан аңқылдап.
Қанатын керіп сілкінді,
Көлдерде қаздар қаңқылдап.
Айнала жартас жаңғырып,
Жасарды дала жан кіріп.
Тастағандай тор көзді,
Бұлттардан аспан ау құрып.
Жасыл теңіз жер үсті,
Көбік маржан көл үсті.
Құстар үнін қырға алып,
Жедеқабыл жел ұшты.
Қабат-қабат сандығын,
Табиғаттың аштырып,
Айналаның барлығын
Жаз тастады мал қылып.
* * *
- Аты кім бұл қонағыңның,
- Аты көктем – жасыл ат.
Көк жалына қонады күн,
Сәулелері шашырап.
- Аты кім бұл көк шыңның,
- Аты орман – бау –бақша.
Естисің сен көксіл үнін
Қызыл ала таң атса.
* * *
Қалса болды халқымызға
Қартаймайтын жас өлеңдер,
Қалса болды артымызда
Жантаймайтын жас емендер.
Көшер өмір заңы менен
Қолын бұлғар жаз алыстан.
Шулы көктем әніменен,
Шақырар тек қаз алыстан.
Бәрі кетер бәрі де өтер
Қыста көшкен қарлы бұлттай.
Кетпес зая – бәрі бекер,
Қайталанар жаңғырықтай.
Шулар жасыл жапырақтар
Ән секілді жеткен бізге,
Гүл көтерер топырақтар,
Шулар толқын көк теңізде.
* * *
Ақ Еділде қала бердің
Айтылмаған жыр болып,
Жалғыздықты жаңа көрдім
Жолықты ол мұң болып.
Ақ Еділдің кемерінде,
Бірге тұрған ұзақ таң.
Қала берді кемелерде
Бір үн қатып ұзақтан.
Сенің нәзік даусыңдай,
Жапырақтар дірілдеп,
Ақ Еділдің кемерінде
Қала бердің назданып.
Ақ Еділге келермін мен
Аққулар мен қазды алып.
* * *
Көп адамдар көре алмай іздеп өткен,
Келе жатыр ғажайып бізге көктем.
Шақырамын гүлдерді күзде солған,
Шақырамын құстарды күзде кеткен.
Көктем ерттеп көк жасыл жатыр атты,
Қыс мүжіліп қыс деген аты қапты.
Шақырамын тулаған толқындарды,
Шақырамын шулаған жапырақты.
Білмейтұғын жіктеуді, алалықты,
Шақырамын ақ көңіл балалықты.
Көктем жатыр құшақтап жасыл нумен,
Дүниеде тәкаппар бар алыпты.