18.07.2021
  319


Автор: Тұрмағамбет Ізтілеуұлы

Төрт дос

Болады бақ, ықпалдың — бірлік кілті,
Болмайды бір болғанның жаннан мүлті.
Мысалы мұндайынша еттік өлең,
"Халықтың қолданар, – деп, – қай бір ұлты".
Ертегі өтіп кеткен заманында,
"Дұшпанның қалмайық, – деп, – табанында".
Тасбақа, түлкі, қарға, киік — төрті
Дос болды, бастарының аманында.
Сыйласты шын көңілмен бірін-бірі,
Болмады ойларының татау, кірі.
Бір күні киік ауға кез кеп қалып,
Шырмалып шыға алмайтын болды түрі.
Қарқындап көре сала қарға ұшты,
Келді де, түлкіге айтты осы істі.
Япыр-ай, енді қалай қыламыз? — деп,
Түлкі де түйіп қабақ, бұзды түсті.
Түлкі айтты: – Мен қашайын болып ақсақ,
Соңымнан сен-дағы үш жорта қақсап.
Ау құрған адам мені көре қойса,
Қуалар қызыққан соң оны тастап.
Ертіп кел тасбақаны, қисын ауды,
Кетейік алдап, ертіп, адам жауды.
Жатқанда киік ондай ауға оралып,
Жарамас жүруіміз кезіп бауды.
Деді де, ақсай басып қашты түлкі,
Түлкінің тұтынарлық тәсіл-мүлкі.
Киікті қойды да аңшы, мұны қуды,
"Ұрып ап етейін, – деп, – көпке күлкі".
Кідірмей тасбақаға қарға келді,
– Аңшының ауын барып қи, – деді, – енді.
Ес кетіп есіткеннен, тарбаяқтап,
Ала алмай сасқанынан қалды демді.
Тышқаннан тасбақаның бар ед досы,
Жоқ еді іні бірақ маңайда осы.
Соны "алып келейін" деп тұра ұмтылды,
Тарбаңдап тас пен құмға тиіп төсі.
Қарға айтты: – Ебедейсіз үлкен ішің,
Жетуге жеделдетіп келмес күшің.
Тышқанды өзім барып әкелейін
Қия бер ауды барып, өтсе тісің.
Тарбаңдап тасбақа да келіп жетті,
Қарға да бара сала тышқанды ертті.
Екеулеп, әрлі-берлі ауды қиып
Берген соң, босанды да киік кетті.
Өлімнен киік кетті болып бостан,
Солардай жәрдем, көмек тиіп достан.
Береке болмай қалмас қай күнде де,
Бірлікпен осылайша басты қосқан.

1916





Пікір жазу