Қазақ - сөз қадірін өз қадірім деп білген халық . Кеңдігін де, елдігін де, кемеңгерлігін де, көсемдігін де сөзге сыйғызған жұрт. Оның тарихы да, тағдыры да, тәлімі мен тәрбиесі де, даналығы мен дала көңілі де сол сөзде табылады.
Сайын дала төсінде мал - жан тіршілік қамымен көбіне аттың жалы, түйенің қамында көшіп қонып жүрген дарынды халқымыз көршілес Батыс - Шығыс елдеріне қарағанда жазу - сызу мәдениеті кенжелеу дамығанмен, мазмұны мен сапасы, көлемі жағынан алғанда қай халықтікінен болса да кем түспейтін, олқы соқпайтын орасан бай ауыз әдебиетін жасады. Халқымыздың мақтанышына айналған көне ауыз әдебиетінің інжу - маржаны деуге боларлық бір түрі - шешендік сөздер.
Бұл сөздердің қаны мен жаны-төзім, мәрттік, кеңдік, адалдық, ақ жүрек, қайырымдылық сияқты халық қасиеттері еді.
Шешендік сөз суырып салма ақындық өнермен туыстас.
"Түйеге мінгеннің алты ауыз өлеңі бар", - демекші, кез - келген үлкен-кіші, әйел-еркек, "ауылдың алты ауызын", "қонақ кәде", бет ашар, "той бастарды" домбыраға қосып әндете жөнеледі.
Небір аумалы - төкпелі, алмағайып замандарды бастан кешірсе де, халықтың алты ауызы жоғалмады, халықтың өзінен басқару жүйесі болды, ел қамын жеген ерлері, сөзін сөйлеп жағдайын жайлаған шешендері, білімпаз билері болды. Би - халықтың көкейіндегісін айтқан, көмейіндегісін жарыққа шығарған әділет жоқшысы. Би байлық та, барлық та, жасай алмаған .Би тұғырына топты жарып таразы басын тең ұстап, әділін айтқан, қара қылды қақ жарған кісі көтерілген.....

«Қазақ» атауының төркіні туралы
Бір ұлттың атының «этнонимінің» шығу тегі, мән-мағынасы мен сөз төркіні тұманды мәселе, қай қашанда тарихнамада талай пікір туғызып, айтыстар көтереті, сан алуан жорамал-жоруларды жарыққа шығаратын және бірауызды шешімге келе қою қиын күрделі мәселе. Бейне сол сияқты, «қазақ» атауының шығу тегі, оның мән-мағынасы туралы мәселеде талай заманнан бері талқыланып, сан алуан жорамал-жорулар мен дәлел-деректер, келелі пікірлер айтылып келе жатқан кәделі мәселе. Бірақ әлі күнге дейін бұл мәселе ғылымда дәл, тоқ етер жауап жоқ. Бұл мәселені талқылауда, қазақ халқының құралу, қалыптасу тарихы мен уақытынын «қазақ» атауының деректемелерде жарыққа шығуынан ажырата білу керек. Өйткені бір халықтың тарихи қалыптасуы мен оның атының тарихи деректемелерде жарыққа шығуы үнемі бір уақытта бола бермейді, ілгерінді-кейінді болып отырады. Алайда, бір ұлттың ұлттық атының шығу тегін, мән-мағынасын анықтау, сол ұлттың арғы тегі мен алғашқы кездегі тарихын түсінуге көмегі көп, маңызды мәселелерінің бірі.Сондықтан қазақ тарихын баяндаудан бұрын, «қазақ» атауы туралы бұрынды-соңды айтылған болжал-пікірлер мен дәлел-деректердің басты-бастыларына тоқталудытиімді көрдік.....

Кіріспе
Тарих сабағында көркем әдебиеттер және мазмұндаудың түрлерін ашып көрсету. Көрем әдебиетті оқи отырып өмірді бақылау, тану, үйрену. Пайдаланылатын көркем әдебиет қоғамның даму заңдылықтарын, тарихи тұрғыдан нақты түсінуге терең ұғынуға мүмкіндік береді. Тарих пәні бойынша оқушыларға беретін білім мен тәрбие ісін жетілдіре түсуге игі ықпал жасап, оның сапаларын арттыруға көмектеседі. Тарихи құжаттарға сүйене отырып тарихты оқытуда пайдаланалған көркем әдебиет оқушылардың эстетикалық таным түсінігін жетілдіру мен қатар тарихи мәсәлені образды түрде түсіндіру. Көркем әдебиет қоғамның өмірдегі құбылыстарға ғылыми талдау жасау үшін материал есебінде пайдаланылса қорытындылар мен тұжырымдарды қиыстыру мақсатында түсінікті болу үшін алынған. Әлеуметтік, экономикалық, саяси мәселелерді дәл жеткізіп, оны дәлелдеп, дәйектеу үшін алынған. Тарихи көркем әдебиеттің атқаратын маңызын ерекше бағалап оның тарихпен ұштасып жататын бірлігі ретінде қарастырған.
1. Жұмыстың өзектілігі:
Тарих сабағын жандандыру мақсатында көркем әдебиетті пайдаланудың маңызы мен мақсаты айқындау. Тарих сабағында көркем әдебиетті пайдалануда оқушылардың ой танымы мен білімін пайдалану.
2. Жұмыстың мақсаты: ....

1 Табиғат жайлы көркем шығармалар жүйесі
1.1 Табиғатпен сабақтас көркем шығармалар үлгілері
Балабақшаның тәрбиелік жоспарында табиғатты аялап, оны қамқорлыққа алып, күту жеке дара анықталып көрсетілген, еліміздегі барлық балабақша осы бағдарламаның негізінде жұмыс істейді. Оның мынандай екі мақсаты бар:
а) балаларды туған табиғатқа деген сүйіспеншілікке тәрбиелеп, оның әсемдігін терең сезінуге, өсімдіктер мен жануарлар дүниесін қамқорлыққа алуға тәрбиелеу;
б) балабақшада табиғат жөнінде қарапайым білім беріп, осының негізінде тірі және өлі табиғаттағы құбылыстар жөнінде нақты жалпылама түсініктерді қалыптастыру.
Балабақшадағы табиғат қорғау жұмысын кең жолға қоюды Морковскаяның «Балабақшадағы табиғат бұрышы», Веретникованың «Мектеп жасына дейінгі балаларды табиғатпен таныстыру» еңбектерінде, балалар барлық уақытта табиғатпен қандай да болсын белгілі бір қарым-қатынаста болады, жасыл орман, әдемі гүлдер, аң-құстар, жапалақтап жауған қар осының бәрі балалардың көңілін аударып қуантады, осылайша табиғатқа, өз Отанына деген сүйіспеншілігі пайда болады. Балаларды табиғатпен таныстыру барысында адамгершілік, еңбек, дене және эстетикалық тәрбие беруді жүзеге асыру қажет. Бұл күндері Қазақстанда білім беру саласы мен Қазақ табиғат қорғау қоғамы жасаған бірқатар әдістемелік құралдардың негізінде табиғат қорғауды насихаттау белгілі жүйеге келтірілді.....

Кіріспе.
Қазақ мемлекетінің тәуелсіздікке жетуіне байланысты қазақ ұлтының мәдениеті тарихын, ұлт, мемлекет болып қалыптасу бағытындағы даму жолдарын зерттеу үнемі назарда тұратын мәселе болып табылады. Осы мәселелердің бастыларының бірі - қазақ тілінің тарихи қалыптасу жолдарының ерекшеліктерін іздестіру, айқындау.
Қазақ әдеби тілін дамытуға өз үлестерін қосқан акын-жыраулардың шығармаларын зерттеу осы саладағы кейбір түйіні анықталмаған мәселелердің шешімін табуға септігін тигізеді.
Зерттеу жұмысының өзектілігі.
Жеке қаламгер тілінің көркемдік қолданыстары әдебиеттану ғылымында ғана емес, тіл білімінің әр түрлі саласында, оның ішінде стилистика мен семасиологияда, сондай-ақ көркем мәтінді лингвистикалық талдау ыңғайында қарастырылады.
Ұлттық тілдің ең жоғарғы дәрежесі - әдеби тілді дамытын, жалпыхалыктык әдеби тіл үлгілерін өз шығармашылығы аркылы жетілдіру үлесі көркем сөз иелеріне тиісті екені даусыз.
Шығармаларын қазақ әдебиеттану тұрғысынан ғана зерттеліп, линғвистикалык тұрғыдан шығармаларына ғылыми талдау жасалмай келе жатқан акындар тілінің лексикалық кұрамын, көркемдегіш тілдік кұралдардың лингвистикалық табиғатын аныктау - ғылымға қосылған үлес болып табылмақ.....

Кіріспе:
1. Марк Твен стилін талдаудың өзектілігі.
Марк Твен – Американ сатираның бір бөлігі, ғибрат беру үлгісі, өзінің шығармашылық жолындағы адамзатқа мәнгілік із қалдырған тұлға, ел-жұртының тынысының ең терең әрі айнымас өмірлерін суреттей білген қаламгер. Өз әзіл-сықағымен болыс үкіметін сынға алған қайратты, жастығынан ел машақтанына наразы болып, шыдамай, дем ала алмай, артық қуанышқа бөлінбей қуанышты тек сатирада көрген реалист. Туындылары арқылы өз халқының шындығын жасырмай тандаған, түсіну мен түйілуге ұмтылған жаңа заман қалам-ғалымы. Американың біз ел болып, білгенді біліп, жұрт қатарына қосылудың қамын жейік деп ниеттеніп армандаған сәтте дер кезінде көмекке келген еді, Американың қалыптасуындағы өз мүддесі де қалаған болатын, адал еңбек қылған шаруалардың қорлығын сезіп, ұлықсыған өкіметтің кеселді ойларын іске асырғанын сатира түрімен кескендеп, есер баланың мінезімен дәл ұштастырады.....

Кіріспе
Бүгінгі өз алдына тәуелсіздік алған егенменді елміздің мәдениеті мен әдебиеті ұлттық сипатын айқындай түсуде. Бұл мақсаттың алғашқы қадам алаштың ардақты ұлдарын ақтаудан басталғаны баршамызға мәлім. Алаш азаматтары яғни қазақ зиялылары қазақ ұлтын жеке автономиялық мемлекет етіп құруды мақсат етті.Олардың осы өмірлік мұраттары шығармашылық идеяларын айналды. Бұл ұлт – азаттық идеяның әдебиетте алғаш көрініс беру еді. Бірақ ұлт – азаттық идея ұстанған ағым өкілдірі саяи айыппен қоғамнан аластатылды да, оларды тану, зерттеу соңғы жылдары қолға алынды. Басқа сөзбен айтсақ алаш азаматтары аңсаған екріндікті, егемендікті ұрпақтары біз көріп отырмыз.
Бүгінгі таңда жарты ғасырдан астам өз оқырманын күткен Мағжан Жұмабайұлының шығармашылығы қазақ халқының асыл мұрасына айналды. Осы уақыт ішінде Мағжан Жұмабайұлы шығармашылығы жан-жақты зерттелді.Ақынның қаламынан туған классиқалық шығармалар ұлт әдебиетін белгілі бір көркемдік дәрежеге көтерді. Ал ақын көркем туындыларындағы естетикалық таным өз бастауын ұлт тарихынан, халық ауыз әдебиетінен халықтық мәдениеттен алып жатады. Ақынның осы негізде қалыптасқан азаматтық ұстанымын тануда патриоттық рухта жазылған поэмаларының рөлі зор. Поэмаларының ішіндегі ең көлемдісі және алдымен ауызға ілігері - "Батыр Баян". Өйткені поэма идеясы ұлт тағдыры идеясынан туындаған.....

М.Х.Дулатидың өмірбаянына шолу
М.Х.Дулати –қазақтың есімі әлемге машһұр тұңғыш тарихшы, ғалым, кемеңгер ойшыл, аса дарынды қаламгері, әдебиет зерттеушісі, этнограф.
Ұлы ғылымның әкесі Мухамед Хусейн кезінде моғолстан мемлекетінде билушісі болған Сұлтан Махмұд ханның туған қарындасы Хуб Нигар ханымға үйленген. Дәлірек айтсақ, Хайдар Дулатидың анасы Хуб Нигар ханым-Моғолстан әміршісі Жүніс ханның кенже қызы. Ал Жүніс ханның тұңғыш қызы Михр Нигар ханым-аты әлемге әйгілі Захриддин Мұхаммед Бабырдың анасы.
Сонымен, Моғолстан ханы Сұлтан Махмұд күйеу баласы Мұхаммед Хусейнге Ташкент маңайындағы Ора төбе өңірін сыйға тартты. Міне сонда Ташкент шаһарында 1499ж Хайдар Дулати дүниеге келді.
Хайдар Дулати -өз заманы үлесін аса терең білім алған ғұлама адам. Тарих ғылымы, поэзия, музыка, сәулет өнері, зергерлік салалары бойынша оған дәріс берген ұлы Бабыр, Сұлтан Сайдхан сияқты орта ғасырдың аса көрнекті ғұламалары еді.
М.Х. Дулати өз дәуірінің белгілі ақыны
Жыр қадірін жектік білетін атақты Бабыр патша кезәнде Хайдар Дулатидың ақындық дарынын аса жоғары бағалаған. Жиын –тойларда Дулатидың лирикалық өлеңдері әуенге салып айтады екен.
Ақын өлеңдерінің негізгі идеясы адамгершілік, сүйіспеншілік, достастыққа адалдық болып келеді.....

Қазіргі қазақ әдебиеті күллі әлем әдебиетініңсапынан елеулі орындарының бірін иелейді. Әдебиетіміздің жетекшісі артып, саласының бірі-поэзиясының эстетикалық байлығы артып, көк жиегі кеңіді. Әдебиеттің даму кезеңдеріндегі әрбір дәуір бір ақынды туғызады десек, қазақ ақындарының әрқайсысы өзінше қайталанбас творчестволық тұлға ретінде жеке дара көріне алады. Сондай талантты ақындарымыздың бірі-Мұқағали Мақатаев.
ХХ-ғасырдың қазақ поэзиясында қара өлеңнің құдіретін паш еткен Мұқағали Мақатаев жыр сүйер әр жүрек түкпірінен орын тепкен ақын.
60-70 жылдар аралығындағы қазақ поэзиясы жөнінде сөз қозғай қалсақ, поэзия өкілдерінен Қ.Мырзалиев, Сағи Жиенбаев, Т.Молдағалиев, Т.Айбергенов секілді өзгеше таланттар есімін атамай өтуге болмайды. Осы толқындар ішінде М.Мақатаев бар. М.Мақатаев-қазақ поэзиясына, әсіресе қазақ лирикасының философиялық мазмұнын айырықша байытып, өмір тіршіліктің мұңды, сырылы шындығын аса шебер жырлап, қазақ өлеңінің шоқтығын біршама биік деңгейге көтерген дара дарын. Дәлірек айтсақ, Мұқағали-қазақ поэзиясында ерекш құбылыс. Оған Әбділда Тәжібаевтің «Бізде енді поэзия дәуірі басталды. Сол ғажайып даналықтың бір көзі-Мұқағали поэзиясы»,- деген пікрі айтылып жүр.
Қазақ лираикасының көркемдік өрлеуі 60-70 жылдардан бастау алды.....

КІРІСПЕ
XV ғасырдың алғашқы жартысында біздің халқымыз өзінің соңғы бұрыңғы тарихындағы ең күрделі кезеңдердің бірін бастап өткереді. Бүкіл әлемдік шеруде айрықша орын алып отырған Евразиялық ұлы мемлекетіміз Алтын Орда ыдырайды. Алтын Орда шығыс бөлігін құраған құдіретті көк Орданың өзі қаққа жарылып, қазіргі Қазақстан шегінде қазақ ордасы аталатын қуатты жаңа ұлыс бөлініп шығады. Алғаш рет 1456 жылы ірге көтерген қазақ мемлекеті арада оншалықты жыл өтер- өтпесте атамекен жерінің біршама бөлігінде өзінің саяси, әкімшілік , билігін орнатып үлгерді. Тағы да қырық жыл озғанда бүкіл оңтүстік , орталық және Батыс Қазақстан өңіріне өкім етіп, халқының саны бір миллионға жетеді. Енді бірер ғасыр орайында қазақ халқы қазіргі Қазақстан жерін толығы мен иеленеді, өсіп- өніп, кейбір кезеңдерде ұзын саны үш миллионды төңіректеп, ата жұртта біржола тамыр жаяды. Көршілері тегіс таныған, алыс жақын түгел есептесетін.Бұл ұлыс жер көлемі жағынан алғанда да, халқының саны жағынан алғанда да, әлемдегі ең үлкен әрі қуатты мемлекеттердің бірі болып тұрды.Қазақ халқының жалпы түріктік ортақ этнос құрамынан бөлініп, дербес Орда құрған хандық заманы төрт ғасырға жуық ұзақ дәуірге созылды.....