Мектепті ауылдан бітіріп, үлкен қалаға оқуға түстім. Қалада туысқандарымыз болмағандықтан, пәтер жалдауға тура келді. Пәтерақыны ауылдағы ата-анам ай сайын салып тұрды, ал мен шәкіртақыма күн көріп жаттым. Осындай күндердің бірінде сабақтан келе жатсам, жаныма бір ақ джип тоқтайды. Джиптан сымбатты бір аққұба жігіт басын шығарып: "Қарындас, қайда барасыз? Жеткізіп тастайын" деді таза қазақша. Мұндай көріністі кинодан ғана көрген мен бейбақ не істерімді білмей тұрып қалдым. Өзім қарапайым отбасыдан шыққанмын, бір жағынан өмірімде осындай қымбат көлікке мініп көрейін деп ойладым. Біздің таныстығымыз осылай басталды.

Оның есімі Нұрғожа екен. Алматыда 2 қабатты үлкен коттеджде ата-анасы, қарындасы төртеуі тұратынын айтты. Шынымды айтсам, ертегі әлеміне тап болғандай болдым. Ешқашан мұншалықты бай жігітке жолығам деп ойламаппын. Нұрғожамен кездесуіміз жиілей берді. Ақшаны уыстап ұстайтын десем, артық айтқаным емес. Қазір ойлап қарасам, әр кездесуімізде айтатын сөзі - байлық туралы болыпты. Ауылдан келген қарапайым студент қыздың бәрін саралауға енді ғана ақылы жетіп отырған жайы бар. Аузым ашылып, әңгімесін тыңдай беретінмін. Келе-келе ол мені қатты қадірлейтінін айта бастады. Өйткені оның сөзімен айтсақ, "мен сияқты қыз бүкіл әлемде жоқ". Басты себеп - өздеріңіз де түсініп отырғандай, менің жігіт атаулысымен жақындаспағаным. Ал мен оның тәтті сөздеріне сене бастадым. Оны көрген құрбыларым: "сені пайдаланып кеткісі келіп жүр" дегенде, ешкімге құлақ аспайтынмын. Сол кезде құрбыларым шырылдап, "мені құтқарғысы келген екен-ау" деп қазір ғана ойланамын. Амал қанша, оның әрбір сөзіне құлай сеніп, еш күмән келтірмедім. Оның үстіне ол суреттен ғана көрсететін 2 қабатты зәулім үйде келін боп жүргенім елестегенде, қуанышым қойныма сыймайтын......

Пәні: Дүние жүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Реформация
Сабақтың тақырыбы: Мартин Лютердің Виттенберг қаласындағы наразылығы Еуропаны қалай өзгертті?
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 7.2.1.1 – адамның дүниетанымы мен қоғамдық өмірдегі дін рөлінің өзгеру себептерін анықтау;
7.2.1.2 – тарихи процестердің контекстінде «гуманизм», «реформация», «протестантизм», «лютеранство», «кальвинизм», «контрреформация», «кезуиттер ордені» ұғымдарын түсіндіру
Сабақ мақсаттары: Реформацияның ұғымын, әртүрлі елдердегі реформацияның ерекшеліктерін, Германия және өзге еуропалық елдер үшін реформацияның салдарларын білу......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспардың бөлімі: Қайта өркендеу
Сабақтың тақырыбы: 1300 жылдан 1500 жылға дейінгі кезең аралығында Еуропадағы мәдениет қалай және неліктен өзгерді?
Осы сабақта қол жеткізілуі тиісті оқытудың мақсаты (оқу бағдарламасына сілтеме жасау): 6.2.2.3 көне замандағы мәдениетпен (сурет өнері, мүсін) өзара байланысты белгілей отыра Қайта өркендеу дәуірінің мәдениетін сипаттау
6.2.3.2 гуманистік идеялардың ортағасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау
Сабақтың мақсаты: Қайта өркендеу дәуірінің мәдениетін сипаттау......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Рим империясының құлауы
Сабақтың тақырыбы: Феодалдық экономика қалай курылган?
Оқу мақсаттары: «Экономикалық жүйе» мағынасын біледі.
Экономикалық қатынас формасын түсіндіре отырып, феодалдық шаруашылық түрлерінің ерекшелігін сипаттайды.
Экономикалық міндеткерліктің формаларын түсіндіреді. Оброк, барщина, шіркеулікк десятина).......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Рим империясының құлауы
Сабақтың тақырыбы: Феодалдық қоғам қалай ұйымдасқан
Оқу мақсаттары: - тарихи оқиғаларға қарапайым қорытынды шығару
- «әлеуметтік теңсіздік» мағынасын мысалдар келтіру арқылы түсіндіру
- феодалдық жүйенің белгілерін сипаттау
Сабақтың мақсаты:
- тарихи оқиғаларға қарапайым қорытынды
ОМ1 А Оқушылар қоғамдық құрылыс ұғымын дұрыс түсіндіреді.
Оқушылар феодалдық қоғам ұғымын дұрыс түсіндіреді.
Оқушылар санаттар ұғымын дұрыс түсіндіреді.
Оқушылар феодалдық қоғам құрылымын дұрыс атайды.......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Ислам тарихы
Сабақ тақырыбы: Ортағасырлық қоғамды қаланың сәулеті мен өнері қалай бейнелейді?
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.4.1.1 қолөнер мен сауданың рөлін анықтай отырып, ортағасырлық қалалардың даму ерекшеліктерін сипаттау;
Жетістік критерийі:
1. Ортағасырлық қалалардың пайда болу алғышарттарын анықтау
2. Римдік мәдениетпен салыстыра отырып ортағасырлық мәдениеттің даму ерекшеліктерін табу
3. Ортақ белгілері мен ерекшеліктерін табу.
6.2.2.2 өнердің (сәулет, сурет өнері) дамуына қоғамдағы өзгерістердің ықпалын анықтау
Жетістік критерийі;
1. Ғимараттың салыну кезеңін анықтау
2. Екі ғимарат түрлерінің не үшін салынғанын анықтау
3. Екі ғимарат түрлерінің өздеріне тән ерекшеліктерін анықтау
4. Екі ғимарат түрлерінің ұқсастығын анықтау
5. Ғимараттар ортағасырлық қоғам туралы бізге қандай түсінік беретініне қорытынды жасау.
Сабақ мақсаты: Деректер негізінде ортағасырлық қоғамның ерекшеліктерін анықтау.......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Рим империясының құлауы
Сабақтың тақырыбы: Княгиня Ольганың Константинопольге сапары Киев Русін қалай өзгертті
Оқу мақсаттары: Византияның дипломатиялық саясатын оның көршілес елдермен қарым-қатынасының мысалында қарастырып, сипаттау
Сабақтың мақсаттары: Шығыс Рим империясының сыртқы саясатын сипаттап, оның ұзақ өмір сүру себептерін түсіндіреді ......

Қазақ мәдениетінің сонау көне заманнан бері жасап келе жатқан халықтық туындылары аз емес . Сан – салалы өлең – жыр , асыл сөз үлгілері – әдебиет саласындағы халық мұрасының куәсі. Дәуірлік мәні бар поэзия туындылары, әдеби шығармалар – халқымыздың рухани байлығы.Осынау асыл туындыларымен танымал болған ақын – жазушыларымыз қаншама ? Міне , солардың бірі – Хамза Есенжанов. Бұл есімді ойға алған кезде, талай адамның тағдырын талқандаған келеңсіз оқиғалар ойға оралады. Ол табиғаттың берген ақыл – ойымен талантының арқасында ажалға қарсы тұрып, өмірге деген құштарлығын жоғалтпай , адамдар мінезіндегі аярлыққа кешіріммен қарап , қуғын – сүргіннен құтылған уақытта ғана қаламын қолға алып, аз уақытта қазақ әдебиетіне көптеген өзінің үлесін қоса бастады. Жерлес жазушымыз Хамза Есенжанов өз шығармаларында Ақ Жайық атырабында болған алуан оқиғаларды сипаттады. Жазушы Хамза Есенжанов сол кезеңдегі жағдайларды шеберлікпен анықтап көрсете алды. Х.Есенжанов негізінен қазақ прозасында сирек кездесетін образдар жинағын жасады. Оның кейіпкерлерлерінің көбі қайсар мінезді , қиын тағдырмен күресе алатындай, алғыр болатын. Х .Есенжановтың кейіпкер жасаудағы тәжіребиесі, оның « типтік жағдай », « типтік орта », « типтік мінез» деген ұғымдарға мейлінше салмақ салғанын аңғартады. Негізінен менің ойымша, қазақтың тарихында Хамза Есенжановтың « Ақ жайық» эпопеясындай басқа шығарма болған емес. Хамзаның өз туған жері туралы көлемді шығарма жазуы – бұл өзінің патриоттық сезімі мен ұлттық намысының жоғары деңгейде қалыптасуының көрсеткіші болса керек Жазушы Хамза Есенжанов осы туындысы үшін Абай атындағы Мемлекеттік сыйлыққа ие болды. « Ақ Жайық » эпопеясының өмірге келуіне себепші болған бірден – бір адам София Жақияқызы Тастемірова болатын.

Хамза Ықсанұлы туралы әңгіме еткенде, оның өмірлік серігі София Жақияқызына тоқталмай өтуге болмайды . Ол айдаудағы жарының артынан еріп, қуғын - сүргіннің ауыр тауқыметін бірдей көрді . Хамза ағаны тікелей мағынасында ажал аузынан аман алып қалды . Хамза Есенжанов романдары - қазақ прозасында бұдан бұрын жасалған тұлғалы туындылардың ешқайсысын қайталамай, тарихи шындықтың панаромасына өз картинкаларын қосып , типтік образдар галериясына өз кейіпкерлерін қосқан кесек туындылар. Октябрь революциясы мен азамат соғысының дауылды жылдарының Батыс Қазақстанда өріс алған оқиғаларын әр қырынан суреттеп берген бұл туындыларда оның кейіпкерлері сол оқиғаларға қатысқан әлеуметтік топтардың сырын ашып, ролін анықтаған жинақты да нақты образдарға айналған . Олардың даралық қасиеттері өзді – өзіне тән айқын да айрықша ерекшеліктерімен көрінуі әрқайсысын айнытпай танытады ......

Пән: Дүнеижүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:Қайта өрлеу дәуірі
Сабақ тақырыбы: Қайта өрлеу дәуірі өнердің дамуын қалай өзгертті? 3-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.2.2.3 - Антикалық мәдениетпен байланыс орнату арқылы Қайта өрлеу дәуірінің мәдениетін (бейнелеу, мүсін өнері) сипаттау;
6.2.3.2 - гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау;
Сабақ мақсаттары: • Ренессанс мәдениетін сипаттау;
• Ортағасырлық мәдениетпен (бейнелеу өнері, мүсін) салыстыру;
• Гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау; ......

Пән: Дүниежүзі тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Қайта өрлеу дәуірі
Сабақ тақырыбы: Қайта өрлеу дәуірі өнердің дамуын қалай өзгертті?2-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 6.2.2.3 - Антикалық мәдениетпен байланыс орнату арқылы Қайта өрлеу дәуірінің мәдениетін (бейнелеу, мүсін өнері) сипаттау;
6.2.3.2 - гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау;
Сабақ мақсаттары: Қайта өрлеу дәуірі мәдениетін суретшілер мен мүсіншілердің еңбектері арқылы сипттау және гуманистік идеялардың орта ғасырлық мәдениеттің дамуына ықпалын анықтау.......