Қазақ әдебиеті | Мұқағали Мақатаев

Мұқағали Сүлейменұлы Мақатаев (1931-1976, шын аты Мұхаммедқали) – қазақтың лирик ақыны, мұзбалақ ақын, өз заманында лайық бағасын ала алмаса да өзінен кейінгілер үшін мәртебесі биік ақиық ақын.
Мазмұны
1 Өмірбаяны
2 Хронология
3 Поэзиядағы алғашқы қадамдары
4 Шығармалары мен аудармалары
4.1 Поэмалары
4.2 Өлең үзіндісі
4.3 Ақынның заты өлгенмен, аты өлмейді
5 Дереккөздер
6 Сыртқы сілтемелер
Өмірбаяны

Ол 1931 ж. 9-шы ақпанда Алматы облысы, қазіргі Райымбек (бұрынғы Нарынқол) ауданының Қарасаз ауылында дүниеге келген. Ақынның туған күні жөнінде екі түрлі ақпарат бар. Алайда, құжаттар бойынша ақынның туған күні ақпанның 9-нда тойланады. Екінші ақпарат: ақынның анасы Нағиман апа былай деген: «Мұқағалиым 1931 жылы наурыз айының 8-інде дүниеге келген болатын. Жаңылысуым мүмкін емес. Себебі балам мынау фәнидің есігін ашқаннан біраз уақыт кейін Наурыз тойы болады, наурыз көже жасаймыз деп күтіп отырғанбыз.» Мұқағали Мақатаев атындағы әдеби сыйлықтың лауреаты Оразақын Асқар ақынның екінші ту­ған күніне байланысты мынадай сөз айта­ды: «Ал құжат бойынша Мұқағали 9 ақпан­да дүниеге келген. Бұл куәлікті ақын ес білген кезде сол кездегі сайлау науқанына байланысты .....
Рефераттар
Толық

Бақдәулет Арыстан (Жүректесің...)

Көрінбейді көріктім көзің мүлде,
Сені ойға алып айтылар сөзім бірде.
Сені есімнен шығарам деп жүргенде,
Есім шығып кетіпті өзімніңде.

Неше жаз бен күз өтті, неше көктем,
Күндерімді аңсаймын....
Өлеңдер
Толық

Мұқағали Мақатаев – ғасыр ақыны

«Өмірім, сірә да, әріден басталған,
Әріден басталып, мәңгіге тасталған…»

Жоспар.
І.Кіріспе.
1.Ақиық ақын
ІІ.Негізгі бөлім
2. ”Ғасыр ақыны”
ІІІ.Қорытынды
Ғажайып ақындардың бірі – Мұқағали Мақатаев кішкентай бала кезінен бастап қаншама қиыншылық көрсе де, мойымай өлең –жырға әуес болған. Алғашқы өлеңдерін он-он бір жасынан бастап жаза бастаған Мұқағали атамыз көптеген тақырыптарға қалам сермеген ақиық ақындардың біріне айналды. Ақынның ғұмырлы поэзиясы бүгінгі таңда барша жұрттың жүрегінен берік орын алып, қуанышы мен қайғысын бөлісетін айнымас.....

Шығармалар
Толық

Мұқағали Мақатаев (Сәби - ана)

Айналғанда аядай қалашықты,
Алдымыздан кішкентай Ана шықты.
Қырда отырған ауылға апаратын
Жалғызаяқ соқпақтан адасыпты.
Бір қолында батпандай қуыршағы,
Бір қолында...
Өлеңдер
Толық

Мұқағали Мақатаев (Егістікке)

— Әзер шығып, әлсіреп күн батады,
Тұмау тиіп қалған ба Күнге тағы?!
Амандығын сұраспай бір-бірінің,
Осылай деп екі қарт үн қатады.

Жаз аспаны жабыңқы, түнеріп түр,
Жатыр дала шаңытып.....
Өлеңдер
Толық