Бірінші жыр

Тан, қалдым міне бір көріп,
Тағдырың маған тым жақын.
Тар кезең өтті, төбеңде
Тамылжып туды күн жарқын
Таласа кіргем талай мен,
Жауыңа оқпен тіл қатып.
Сан жорықтар еткізгем
Тар қақпаңда түн қатып.
Көшенде өтті қан майдан,
Куә оған жас пен көріңіз.
Күбірлеп сөйлер кім қалды?
Күресте болдық бәріміз.
Балам деп сонда сен құштың
Бауырың ыстық, көзің жас.
Басымды тіге ант еттім,
Бағына апа-қарындас......

Екінші түрі

Сыртың сенің жылтырар, ішің мұздап,
Сөз айтасың әркімге сен жалғыздап,
Бітеу жара секілді тырыс - тырыс етіп,
Жұмбақ денең тұрады әр күн сыздап.
Өз бөркін қолыңа өзің алып —
Көтересің қоям деп бұлтқа апарып,
Бос бөшкедей жел үрген даурығасың,
Жын қақ қандай жүресің жалаң қағып.
Кейде тұман, сағымдай, кейде мұнар,
Секілді булы булау шақтарың бар.
Сайқалдықпен безейсің тіл - жағыңды,
Бір жансың атақ құмар нәпсі құмар........

Сыртың сенің жылтырар, ішің мұздап,
Сөз айтасың әркімге сен жалғыздап.
Бітеу жара секілді тырс-тырс етіп,
Жұмбақ денең тұрады әр күн сыздап,
Сен күлмейсің өмірде кеудең жарып,
Өз үйіңе қайтпайсың соны із салып,
Ескі заман шырмауық соқпағымен,
Әлденені іздейсің панар жағып.
Өзің шешен көрініп, өзің мұнар,
Баяғыдан келесің сен қу бас шал,
Сатылған ар, сарғайған санаң сенің,
Сайқал әйел секілді мінезің бар......

Көкке бойлап тәкаппар
Жағада тұрды биік шың,
Ақпанда борап соқты қар,
Шілдеде қайнап төнді күн.

Сәуірде торлап көк тұман
Сәуледен бойын жасырды.
Сонда да тіп-тік қиядан
Мұнар боп көзге басылды......

Ұрыстан кейін бір солдат
Днепрге қарады.
Сүйгісі келді құшақтап
Өзі отырған жағаны.
Бұрқанды асау Днепр,
Толқынды беті шымырлап,
Секілді терең бейне өмір
Солдатқа бір сөз сыбырлап..,
Үзіліп солдат үн қатты
Сөзімнің тоқсан тілімен.
Минуттер өтті тым тәтті
Бара - бар ғашық сырымен...
Құшағын жаза, емірене,
Тақады суға маңдайын......

Томырық өмір мінезі
Тосқауылға алған шақ,
Төтелеп талай тар кезең,
Төніп еді өлім жақындап,
Тоқайласа мен шаптым,
Тоспада ажал тұрғанда,
Тып-типыл боп жан-жақтың,
Тынысы құрып тұрғанда...
Тойтармай бетін қойғам жоқ,
Топырлап фашист қаптасын,
Төңкерілді дзоттар,
Төндіре мылтық атқасын.
Тоқсан кірдім қамалға
«Тоба деп көңілім басылмай»
Тұнжырап тұрды көкте бұлт,
Толастап күнім ашылмай......

Тан, атып, талай, батты .күн
Сағынғам досты көре алмай,
Кездестім қалай мен бүгін

Отырдым бірден сене алмай.
Жыр етсем бәрін, тым ұзақ,
Бір дастан, солдат өмірі.
Денеге түскен алты дақ...

Жыртылған шинель өңірі...
Қолында оның автомат.....

Қабақ қатқан сұрланып,
Үнсіз...Айқас басталды.
Жосыды оқтар зыр қағып,
Екі жақ та бас салды.
Ажал ашып аранын,
Жұтты жанды талғамай,
Қолда қару-жарағын
Қалған кім бар қандамай?
Өтті нөсер...
Тынды айқас.....

(Отан соғысы үстінде ерлікпен қаза тапқан үш орденді капитан Әбікей Жанұзақұлына арнаймын)

Әбікей, сені жоқ дейді,
Әділ ме, тегі, осы сөз!
Ақ жарқын, албырт, асылым,
Өмірден кеттің қалай тез?!
Айтуға аузым бармайды,
Ақиқат түбі қайғы-зар,
Аһ ұрып достар естіген,
Ал қара көзден жас тамар,
Есімде әлі ізгі өмір,
Екеуміз бірге жүрген шақ,
Ертегі болды енді о бір,
Қасымнан кетті алыстап......

(Жаралы партизан кезімде үйіне жасырып, ажалдан құтқарған Украина қызы)
Бірінші жыр

Сені ойласам тербеледі жүрегім,
Сені ойласам келер көзден ыстық жас,
Сені өмірімнің тәңірісі деп білемін,
Саған мәңгі борыштымын, қарындас.
Тар кезеңде қара түнді жамылып
Әлсіз ғана соққан кезде жүрегім,
Іздеген қан жауды тырнақ сабылып
Сан панаңда сақтағансың...білемін.
Ажал жетіп көз жұмылар күн болса,
Суық көрге сен деп қане енермін.
Жүрегімді жарып шығар жыр болса,
Сені көктің жұлдызына теңермін......