Жұмбақтар жауабымен: Табиғат (2)

03.10.2014

Жұмбағым жұтылды,
Ойға қарай құтылды.
Құйын

Бір нәрсе жер мен көкті шарлап тұрған,
Дамылсыз бәйіт айтып зарлап тұрған.
Тамаша қылығына қарап тұрсам,
Арасын жер мен көктің барлап тұрған.
Жел

Бір нәрсеге қарап тұрсаң дүбірлейді,
Алыстан көзін салсаң күлімдейді,
Екпіні сонша қатты болса-дағы,
Ұстасаң қолыңызға білінбейді.
Жел

Алдымнан өтті бұлдырлап,
Тұра қалдым жолында.
Ұстайын деп ойладым,
Ілінбеді қолыма.
Жел

Құйрығы, екі мүйізі,
Түбінде шидің шықпаған.
Ту қоян жатыр тумаған,
Шыбықпен ұрсам, шықпаған,
Қарғыды тамнан соқпаған.
Жел

Жерде емес, аспанда емес, арасында,
Қол жетпес ұсынғанмен саласына.
Өзінің ұшқырлығы құстан жүйрік,
Ойланып бұл жұмбақты табасың ба?
Жел

Жол үстінде семіз тоқты,
Құйрығын көтере алмай жерге соқты.
Боран

Ақ боз жорға,
Күн бұрын ойламасаң,
Кезігерсің көп сорға.
Боран

Жер түбінен боз жорға ат келеді.
Боран

Ұстасаң - қолға ілінбес,
Қарасаң - көзге көрінбес.
Жүрсе ізі жоқ,
Көретін көзі жоқ.
Гулесе күші бар,
Таңқаларлық ісі бар.
Боран

Қыс болса қыр мен ойды аралайды,
Жаз болса қозғалуға жарамайды.
Боран

Жездекем жезді қамшысымен жер шұқылайды.
Тамшы

Бір нәрсе өліп жатыр, жетіп ажал,
Малының қисабы жоқ безбенге сал.
Сүйегі көкте де емес, жерде де емес,
Жігіттер, көңіл қойып, ойлаңыздар.
Қар

Бір түйем жүре алмайды майы көптен,
Ол түйем тойынбайды жеген шөптен.
Егер де осы түйем өліп қалса,
Сүйегі табылмайды жер мен көктен.
Қар

Батырмай жерге қонады,
Жердің беті оңады.
Қыста ғана тұрады,
Ұстасаң қолың тоңады.
Қар

Ақ жібек асыл көрпедей,
Қыс болса жерді жабады.
Жазғытұрым болғанда,
Су болып сайға ағады.
Қар

Аппақ етіп айналаны,
Ақ көбелек айналды;
Әбден қонып болған соң,
Жер әлемде жайланды.
Қар

Жер жиһанға ұн шаштым.
Қар

Жерге қонған аспаннан көп көбелек,
Жазда іздесем бірі де жоқ көбелек.
Қар

Арқалық салмай үй жаптым,
Суықта жылжымай жаттым.
Мұз

Қыста өседі ақ сәбіз
Төбесінде үйлердің.
Дәнегі жоқ шақсаңыз,
Соның үшін тимедім.
Мұз

Қайда қазған,
Тағдырда жазған,
Барлық жұртқа бір ана.
Су, дария

Базардан әкелген бұлымыз,
Жон терісін тіліңіз.
Еті арам, сорпасы адал,
Мұны не деп біліңіз.
Құдықтың суы, топырақ

Бар екен бір мақұлық өзі жансыз,
Келеді кей жері әлді, кей жері әлсіз.
Кеудесі жерден шығып, жерге кірген,
Шешуін мұның біраз ойланарсыз.
Аққан су

Ұзын кілемім бар,
Көтеріп ала алмаймын.
Ұзын арқаным бар,
Оны жиып ала алмаймын.
Жер мен жол

Аждаһа жерден шығып көкке өрлер,
Қысылып өзгелерден бұрын терлер.
Түрі бар аждаһаның неше түрлі,
Алады қолы жеткен мініскерлер.
Жер

Жүресің-жүресің, ұшын таппайсың,
Ары жүрсең, қайтып келесің.
Жер

Бір зат бар дүниеде құшағы кең,
Ұшқан құс, жүгірген аң бәріне тең.
Адамзат, жан-жануар арасында
Мәңгілік өсіп-өніп өмір сүрген.
Жер

Көкторғын көрдім мен
Көп асыл қадаған.
Адам жоқ өмірде
Асылын санаған.
Жер

Көк жүнді бір өгіз бар еті қара,
Тілгіле өне бойын етіп пара.
Етін жеп жатсам-дағы майын сорып,
Болмайды өлмек түгіл титтей жара.
Жер

Жаһанда бір алыпты көрдім күшті,
Барлық салмақ дүниеде соған түсті.
Қандайын дүниеде барлық жеміс,
Солардың атрабында құрап пісті.
Жер

Жамандық қып, шапқылап жарсаң басын,
Жақсылық қып аямас сенен асын.
Күні-түні сонда да тепкілейсің,
Айтпайсың оған тәңір жарылқасын.
Жер

Бір жатқан зор кемеңгер қара кісі,
Қимылдар сол кісіден елдің тісі.
Талқандап беті, жүзін тырнасаң да,
Бір ауыз неге үйттің деу емес ісі.
Жер

Өртесең де ерімейді,
Не тот басып шірімейді,
Өн бойына су сіңбейді,
Ылғал тартып, ірімейді.
Тас

Қурап тұрған кеңістік,
Күн күйдірер маңдайды.
Аптабы бар ең ыстық,
Кебірсітер таңдайды.
Шөл

Шөміші жоқ,
Теңізді сапырады.
Кебісі жоқ,
Егінді жапырады.
Дауыл

Көрінбейді өзі,
Терезені ұрады.
Айтатын жоқ сөзі,
Ысқырып тұрады,
Болмаса да аяқ-көзі,
Серуен де құрады.
Бұл не?
Боран

Бір дүлей күш — қас пейілді,
Итереді кеудеңнен.
Алысайын десең,
Қолға түкте іліктейді.
Боран

Жерді тырнап,
Бұтаны ырғап.
Шөпті сипап,
Ұшады зырлап,
Жанын қинап,
Ұлиды зарлап.
Боран

Шөпті жапырып,
Құмды сапырып,
Қоқысты үйіріп,
Әкеткен не шүйіріп?
Құйын

Туған жердің белбеуі,
Шұбатылып қалыпты.
Керемет-ау кернеуі,
Тасты тесіп, жарыпты.
Өзен

Бірде былдыр-былдыр,
Сәбилердің тіліндей,
Бірде сыңғыр-сыңғыр,
Қоңыраудың үніндей,
Ән сап жатқан ерінбей,
Бұл не?
Бұлақ

Еш тесікке тұрмайды,
Ол жоқта жер құрғайды.
Су

Күннің көзі түйілді,
Көкте бұлт үйірілді.
Сұйық моншақ шашылып,
Жерге нәр боп құйылды.
Тамшы

Аспан түйді қабағын,
Сұр пердесін керді де,
Жапты жердің танабын.
Тұман

Сұрғылт түтін,
Бүркесе маңайды,
Адастырар талайды.
Тұман

Жиегіне шатырдың,
Судан шеге қатырдым.
Сүңгі

Мұхитта дәу бір —
Қалқып тау тұр.
Айсберг

Қыс бойы біз коньки тепкенде,
Айдынның мөп-мөлдір көгілдір,
Тозбаған көрпесі,
Көктемде
Бір күнде-ақ бой-бой боп сөгілді.
Мұз

Мүлгіп тұрған бақ тыныш,
Ораныпты ақ күміс.
Қырау

Қарап көріңіз 👇

kz | Жұмбақтар жауабымен

Автор: nurgul95

Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру