Әңгімелер

Аса діндар жанұядан шыққан менің бір құрбым (кедей болса да, оның атасы Меккеге қажылықпен үш рет жаяу барып келген), бозбала ұлын арап тілінің үйірмесіне апарып жүрді... Бірнеше сабақтан соң ұлы оны «ағарта» бастады: жеті шелпек пісіріп, о дүниелік жанды еске алу мұсылмандыққа жатпайды екен. Ол пұтшылдық рәсімі, оны ұстану нағыз мұсылманға жат, ондайдан бас тарту керек... дегендей.

Шелпек пісіруді маған әжем үйреткен. Қамырды илеуден бұрын рәсім жолымен тазару керек, ниетіңді бағыштап, о дүниелік туыстардың қайырымын еске ала отырып, іске кірісу қажеттігін....

Біз мына күйкі тіршіліктің қамымен жүріп, дәл қасымызда үндемей-түндемей, ешкімге де дабыра қылмай, қолынан келгенше жұртқа жақсылық жасап жүрген жандарды байқай да бермейміз. Одан да бізге әкім не жеп қойдды, кім кімді тонап кетті болмаса кім кімді басып-жаншып кетті деген қауесет пен ақпараттар жанымызға жақын, жүрегімізге жылы тиетін секілді.

Сауық құрып түзден оралғанымда налыған кейіппен : "Қасқырға қарындасыңды емес, сені тастауым керек еді" дегенін түсіне алмап едім. Ендігі әңгімені төсекке таңылған анам көзіне жас алып баяндады.

30 жылдар уағы қалың ашаршылық пен нәубет төнген қилы заманға сайып еді. Сықырлаған қар дыбысы әрбір жүргіншінің қадамынан хабар танытып, төбелеп жауған жапалақтар ескі ізді қаптай берді. Біз жалғызбыз. Жұртшылықты жалмаған дерттен бой тасалау үшін Кемербастаудағы Құрманбек жездеңнің үйіне жол тартып ек. Сен де.....

Күн ұзарған, түн қысқарған көкектің кәрі қыздай қылтың-сылтың басы. Өскеменнен түсте шыққан автобус Ұлан арқылы Самарға тікелей асып, Ертіс түсіп, Күршімнен бір-ақ шығуға бел байлаған. Көкек келсе де наурыз жылымығының қайырма қызыл шұнағы қала ішін дірдек қақтырып, Ұлан асуына қарай созылған ұзақ жол беті сиыр жалағандай. Жып-жылмағай көк мұз. Алды-арты бірдей тартатын шағын сары автобус ішіндегі азғана жолаушыларды селкілдете ұрып, соқтырып келеді. Күн аяздан шаңытып тұр. Автобустағылар өзді-өзімен шүйіркелесіп, қайсыбірі жорта қалғып отыр. Жолаушылар арасында нәресте құшақтаған жас келіншек қыңқылдаған сәбиін уатумен әлек. Ең артқы орындықта отырған Архат олардың....

2-сынып  оқушысы Әкежан анасы мен әкесінің жалғыз баласы болғандықтан, өте ерке  болып өсті.  Ата-анасы да ерекше мәпелеп айтқанын екі етпейді. Міне көптен күткен жаңа  жыл да  келді.  Әкежан үшін  басқа мерекелерден  гөрі  жаңа жыл сыйлығы  мол, тәттіге тоятын ерекеше күн.  Ата-анасы былтырғы  жылы бағасы  қымбат....

Ботагөз әрқашан сабаққа ерекше дайындықпен келеді.Өзі үнемі терең ой құшаында жүреді. Ұстазының әр сөзін байыппен, ерекше ынтамен тыңдап,іштей қайталап отырады. Бүгін мұғалім ерекше тапсырма берді. Оқушыларға «Алтын балық» ертегісін оқып беріп: « Егер сендер алтын балықты ұстап алсаңдар қандай тілек тілер едіңдер,ойларыңдағы армандарыңды қағазға жазыңдар»-деді. Бүлдіршіндер өз арман,тілектерін қуана күбірлесіп жаза бастады. Аздаған үзілістен соң....

Мақтаншақ бақа 2-сыныпта оқиды. Достарының барлығы оның ерекше мақтаншақ екенін бұрыннан білетін. Бірақ бүгінгі қылығы есте қаларлық болды. Әдебиеттік оқу сабағынан кейін мұғалім оқу қарқынын тексеретінін айтты. Жапалақ мұғалім екінші жарты жылдықта 55-60 сөз оқи алуымыз керек екенін айтты. Барлық оқушылар....

Қым-қуыт қала тіршілігі. Алматының ми қайнатар аптап ыстығынан сая іздеп, көлеңкеге тығылған қала халқының бір аптадан бергі өмірі ыстықпен күресумен өтуде...

Қанат та әдеттегідей жұмыстан келе сала салқын душ қабылдап, екінті намазын өтеді. Намаздан соң кітап оқудың қызығына кіріп кетіп, қас қарайғанын сезбей де қалыпты. Ішінен: «Кітап шіркін, бір бас қойсаң ажырай алмайтындай бал-шекерсің-ау!Қарашы, тұңғиығыңа батырып алып кеткеніңді...», - деп мырс етіп, қолындағы....

Көзімді аштым,саулаған жаңбыр,бұлтты аспан,

Жатырмын аяқ астында-жолда жұрт басқан.

Суық бетонның ызғары тесіп кеудемді,

Тұншықтым желге есінен әбден алжасқан.

Тоғыз ай бойы жатыр ем жылы құрсақта,

Неге сырт тептің,кез болдым қалай бұл шаққа?

Анам-ау күнін көрер едік қой Алланың

Қара су, қара нанға да тәубе қылсақ та.

– Халқымыздың тарихында сәбиді далаға қалдырған оқиға болған емес. Алайда БАҚ арқылы көріп отырғанымыздай, бүгінгі таңда көкек аналар жаңа туған сәбилерін далаға, қоқыс жәшіктеріне, әжетханаға тастап кету жағдайларының қатары көбейіп кетті.

Біз қазақ халқы бұндай жағдайларға қарсымыз. Әрбір....

Қазақ әдебиетінде махаббат үшін күресіп, қосылмай кеткен ғашықтар жайлы шығармалар жетерлік. Соның бірегейі деп - "Шұғаның белгісі" романын алуға болады. Романдағы қос ғашық бірін-бірі құлай сүйсе де, таптық көрініс тап беріп, тағдырларына балта шабады. Жазушы шығармаларында мұндай проблеманың жиі қозғалуы сол заманда осы мәселенің өзекті болғанын білдіреді. Демек, кейіпкерлерге ұқсас жандар да өмірде болған. Ал, қазіргі заманда бұл проблема....