Жануарлардың көбею формалары. Биология, 8 сынып, сабақ жоспары.

Тарау: 8.4А Көбею

Мектеп: Семей қаласындағы ФМБ «Назарбаев Зияткерлік мектебі» филиалы ДББҰ «Назарбаев Зияткерлік мектебі»

Күні:

Мұғалімнің аты-жөні:

Сынып: 8

Қатысқандарсаны:

Қатыспағандарсаны:

Сабақ тақырыбы: Жануарлардың көбею формалары

Осысабақтақолжеткізілетін оқумақсаттары

8.2.2.1 тірі ағзалардың тіршілік әрекетіндегі митоз бен мейоздың маңызын түсіндіру

8.2.1.1 жануарлардың көбею тәсілдерін салыстыру

Сабақ мақсаттары

Тірі ағзаларға тән қасиет көбеюдің түрлерімен танысып, олардың ерекшеліктерін біледі; маңызын түсінеді.

Бағалау критерийлері

Оқушылар орындай алады:

• жануарлардың жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерін түсіндіре алады;
• жануарлардың көбею тәсілдерін салыстырады;
• тірі ағзалардың тіршілік әрекетіндегі митоз бен мейоздың маңызын түсіндіре алады;
• митоз бен мейоздың биологиялық маңызын түсіндіреді.

Тілдік мақсаттар

жыныссыз көбею, жыныссыз көбеюдің түрлері: партеногенез, фрагментация, бүршіктену, екіге бөліну, іштей ұрықтану, сырттай ұрықтану

Жынысты көбею тәсіліне кіреді/қосады ..............., бірақ/жыныссыз көбею тәсілі кіреді/қосады................/ кірмейді/болмайды ...............................

Дағдылар

Білімді қолдану. Талдау және зерттеу дағдылары

Басқа оқушыларға өз әрекетімен әсер ете алуына, құндылықтарды дамытуға жол көрсету;

Топта, жұпта жұмыс кезінде бір-біріне қарым – қатынасын, ынтымақты жұмыс істей алуын дамыту.

Құндылықтарды дарыту

Жеке бас қасиеттерін, коммуникативтік дағдыларын және құзыреттілігін дамыту. Жұпта, топта, топпен жұмыс істей білу, қоршаған ортаның пікірлеріне құрмет және басқалардың алдында өз міндеттері үшін жауапкершілігін түсіну,тұлғааралық құзыреттіліктерді дамыту. Басқа оқушылардың пікірін және әрбір идеяның құндылықтарын ескере білу.

АКТ қолдану дағдылары

Оқу үрдісін активтендіру үшін интерактивті тақталарды пайдалану.

Бастапқыбілім

Оқушылар 5-6 сынып «Жаратылыстану» және 7 сыныптың биология курсынан гүлдің құрылысын біледі. Оқушылар өсімдіктердіңжынысты және жыныссыз көбею тәсілдерінің арасындағы айырмашылықты ажырата алады; вегетативті (немесе өсімді) жолмен көбеюін біледі, оның түрлерін анықтайды, табиғаттағы биологиялық рөлін түсіндіреді; тозаңдану және олардың түрлерін, әрі артықшылықтарын біледі; өсімдіктердегі ұрықтану түсініктері және зиготаның түзілуі туралы білім қалыптасқан; қосарлы ұрықтану және оның биологиялық маңызын біледі.

Сабақ барысы

Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет

(Ұ) Адам организмі өсуге қабілетті. Ересек адамның организмінде 100 трлн жуық жасушалары бар. Организмде жасушалар санының артуын/көбеюін қандай процеспен байланысты болуы мүмкін?

(Ұ) Гаплоидты және диплоидты хромосомалар жиынтығы туралы түсінік береді.

(Ұ) Оқушылардан жасушалардың бөлінуінің маңызы туралы сұраңыз. Жасуша бөлінуінің әртүрлі болатыны туралы оқушыларды талқылау арқылы бағыттаңыз.

(Ж/ҚБ) Видеоматериалдарды қолдану арқылы оқушыларға митоз, мейоз туралы түсініктемені беріңіз. Бейнебаян көргеннен соң Венн диаграммасын толтырады.

(Ө) мәтінмен жұмыс арқылы митоз бен мейоздың анықтамалары мен маңызы қарастырылады.

Митоз бен мейоздың биологиялық маңызы бойынша мысалдар:

• Өсу
• Көбею
• Регенерация
• Гаметалардың түзілуі
• Вегетативті көбею
• Генетикалық материалдың сәйкестігі
• Жынысты көбею

(Ж) Әрбір жұпқа жануарлардың көбеюдің әртүрлі тәсілдерінің сипаттамасы жазылған бір ақпараттық парақтан таратып беріңіз. Оқушылар ақпаратпен танысады, суреттерді пайдаланып көбею тәсілдерінің артықшылықтары мен кемшіліктерін анықтайды.

Көбеюдің тәсілдері:

• Бөліну арқылы /амеба/
• Фрагментация арқылы /буылттық, жұмыр, тікентерілер /теңіз жұлдызы//
• Бүршіктену арқылы /гидра/
• Партеногенез арқылы /баларасы, құмырсқалар/

Жынысты көбеюі /балықтар, қосмекенділер, жорғалаушылар, құстар/

(Т) Оқушылар тірі ағзалардың (гидра, инфузория, теңіз жұлдызы, жасыл эвглена, актиния т.б.) жыныссыз және жынысты көбею тәсілдері көрсетілген суреттен қарап, екі топқа жүктейді. Оқушылар өздерінің таңдауын түсіндіреді.

Қарапайымдылардағы митоз үдерісі: https://www.youtube.com/watch?v=Vk71DtyVjCY

Митоз (түсінік пен маңызы): https://www.youtube.com/watch?v=kHSU3MxRuYc

Мейоз (түсінік пен маңызы):

https://www.youtube.com/watch?v=NGN15TpwAe

Ағзалардың көбею түрлері: https://www.youtube.com/watch?v=pQyWk5UCygo

Іштей ұрықтанудың анимациясы: http://pikabu.ru/story/oplodotvorenie_3d_animatsiya__2752828

Теңіз жұлдызының фрагментациясы:

https://www.youtube.com/watch?v=AaN6uRvfPLY

Кірпікшелі кебісшенің бөліну:

https://www.youtube.com/watch?v=yiA-rHx0xGI

Гидраның бүршіктенуінің анимациясы:

https://www.youtube.com/watch?v=-B7ANli2xfY

мәтін

суреттер

Рефлексия

• Мен жасай аламын…
• Мен есте сақтадым…
• Мен қиналдым…
• Менде іске аспады…
• Толықтыруларды қажет етемін...

Саралау–оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

• Барлық оқушылар: жануарлардың жынысты және жыныссыз көбею тәсілдерін түсіндіре алады;
• жануарлардың көбею тәсілдерін салыстырады;
• Кейбір оқушылар: тірі ағзалардың тіршілік әрекетіндегі митоз бен мейоздың маңызын түсіндіре алады;

Көпшілік оқушылар митоз бен мейоздың биологиялық маңызын түсіндіреді. Өмірмен, пәндермен байланыстырып дәлелдер келтіреді

Денсаулық сақтауға назар аудару-дұрыс отыруын қадағалау.

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтыңуақыттықкезеңдерісақталдыма?

Сабақжоспарынанқандайауытқуларболды, неліктен?

Жалпыбаға

Сабақтыңжақсыөткенекіаспектісі (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтар да неге көңіл бөлу қажет?