Жылу мөлшері, меншікті жылу сыйымдылық 1-сабақ (Физика, 8 сынып, I тоқсан)

Пән: Физика
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Жылулық құбылыстар
Сабақ тақырыбы: Жылу мөлшері, меншікті жылу сыйымдылық 1-сабақ
Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сілтеме): 8.3.2.5 – жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау;
8.3.2.6 – заттың меншікті жылу сыйымдылығының мағынасын түсіндіру
Сабақ мақсаттары: Оқушылар білуі тиіс:
• жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау;
• заттың меншікті жылу сыйымдылығының физикалық мағынасын түсіндіру.

1. Өткен материалды меңгергендерін тексеру мақсатында қайталау жүргізу.Оқушылар жұппен жұмыс жасайды. Әр жұп "8.3.2.2 жылу берілудің түрлерін салыстыру" оқу мақсаты бойынша алған білімдерін пайдаланып ақпараттарды салыстырады, топтайды, түсіндіреді. ӘР ЖҰПҚА БІР СҰРАҚ БЕРІЛЕДІ.
Жұппен жұмыс
1.Диаметрлері және ұзындықтары бірдей темір және кірпіш моржалардың қайсысы отты жақсы тартады?
2.Жазды күні қандай киім киген дұрыс: ақ түсті немесе қара түсті?
3.Ыстық компотты суыту үшін қайда қойған дұрыс ұсақталған мұзға ма әлде қарға ма? Қар мен мұздың температуралары бірдей. Жауаптарыңды негіздеңдер
4.Терезе рамаларын қос қабатты етіп жасайды. Себебін түсіндір.
5. Неліктен газдың жылу өткізгіштігі нашар? Жылу газдарда қандай тәсілмен беріледі?
6.Бір бөлмедегі тасты еден ағаш еденге қарағанда суық болады.Неліктен?
Бағалау критерийлері:
Жылу берілудің түрлеріне сәйкес мысалдарды салыстырады және талдайды
Өз жауаптарынтүсіндіреді
Оқушылар сұраққа жауап берген соң, мұғалім кері байланыс береді.
2. Ой қозғау. Су мен майды бірдей температураға қыздыру үшін бірдей жылу мөлшері қажет пе?
3. Мақсатты болжау. Оқушылармен бірге сабақ мақсаты анықталады:
• жылу алмасу процесі кезінде алған немесе берген жылу мөлшерін анықтау;
• заттың меншікті жылу сыйымдылығының физикалық мағынасын түсіндіру
4. Түсіндіру. Сынып төрт топқа бөлінеді. Әр топ бір эксперименттен орындайы.
Эксперимент1 Массасы 300г судың бастапқы температурасы
25 0С оның температурасын 50 0С көтеру қажет
Экспериментті бақылау, сұрақтарға жауап беру.
1.Қажет құралдарды жазыңдар
1.Судың қыздыру уақытын және термометрдегі температураның өзгеруін бақыла
2.Суды қыздырғаннан кейінгі физикалық шамалардың мәнін жазыңдар
3.Осы кезде судың ішкі энергиясы жылу берілудің қай түрі бойынша өзгергенін ата (жылу берілу)
4. Су жылуды алу немесе берілуі туралы жауаптарыңды негізде
(су қыздырғыш плитадан жылу алды, температурасы көтерілді, ішкі энергиясы артты)
Жылу беру кезінде алатын немесе жоғалтатын энергиясы жылу мөлшері болып табылады
5.Суды қыздыру кезінде оның алған жылу мөлшерін қалай есептер едің, ол үшін саған қандай шамалар қажет?
( қызған зат массасы, температураның өзгерісі)
Эксперимент 2 Массасы 500г судың бастапқы температурасы
25 0С оның температурасын 50 0С көтеру қажет
Экспериментті бақылау, сұрақтарға жауап беру.
1.Қажет құралдарды жазыңдар
1. Судың қыздыру уақытын және термометрдегі температураның өзгеруін бақыла
2.Бұл тәжірибенің алғашқы тәжірибеден айырмашылығы неде екенін түсіндір
( температура өзгерісі алдыңғы эксперименттегідей болғанмен, зат массасы көбірек)
3.Суды қыздырғаннан кейінгі физикалық шамалардың мәнін жазыңдар
4.Берілген жылу мөлшері тағы қандай шамаға байланысты болуы мүмкін
(зат массасына )
Эксперимент 3 Экспериментті бақылау, сұрақтарға жауап беру.
Массасы 300г судың бастапқы температурасы 25 0С оның температурасын 70 0С көтеру қажет
1.Бұл тәжірибенің алғашқы тәжірибеден айырмашылығы неде екенін түсіндір
( температураның өзгерісі жоғары )
2.Судың температурасының өзгеруін бақыла
3.Бұл жағдайда суға берілген жылу мөлшері алғашқы тәжірибедегімен бірдей ме? Жауаптарыңды негізде
(Бірдей емес, көбірек жылу беру керек, массасы тұрақты болып қалғанмен жоғарғы температураға дейін көтеру керек)
3.Суға берілген жылу мөлшері қандай шамаға тәуелді болуы мүмкін
(температураның өзгерісіне)
Эксперимент 4
Экспериментті бақылау, сұрақтарға жауап беру............