X ғ. – XIII ғ. басындағы Қазақстан территориясындағы саяси үдерістер 2-сабақ (Қазақстан тарихы, 6 сынып, ІІ тоқсан)

Пән: Қазақстан тарихы
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: 6.2A Х – XІІІ ғғ. Қазақстан территориясындағы мемлекеттер
Сабақ тақырыбы: X ғ. – XIII ғ. басындағы Қазақстан территориясындағы саяси үдерістер 2-сабақ
Сабақтың мақсаты: X-XIII ғасырларда қоғамдық өмірдегі орын алған өзгерістерді және бұл өзгеріске әсер еткен факторларды қарастырады.
Б Миға шабуыл. Ерте орта ғасырларда өмір сүрген мемлекеттердің ыдырау себептері неде еді? Дамыған орта ғасырлармен қандай сабақтастықты байқаймыз?
Сабақтың зерттеу сұрақтары:
• Ортағасырлық мемлекеттердің ыдырауының негізгі және қосалқы себептері қандай?
• X – XIII ғғ. ислам діні қоғамдық өмірге қандай өзгерістер әкелді?
Зерттеу мен талдау
Б Сыныпқа ортақ тапсырма беріңіз («Сәйкестік аймағында» жұмыс жасауға беруге болады).
1-тапсырма:
Х-ХІІІ ғасырларда өмір сүрген мемлекеттердің ортақ ыдырау себептері қандай? Себептерді негізгі және қосалқы себептерге жіктеңіз. Тапсырманы түрлендіру мақсатында қысқа және ұзақ мерзімді себептерге жіктеуге, маңыздылығы бойынша орналастыруға беруге болады.
Дескрипторлар:
- Дамыған орта ғасырларда өмір сүрген мемлекеттердің ыдырауының ортақ үш негізгі себептерін анықтайды.
- Дамыған орта ғасырларда өмір сүрген мемлекеттердің ыдырауының ортақ үш қосалқы себептерін анықтайды.
- Дамыған орта ғасырларда өмір сүрген мемлекеттердің ыдырауының себептерін қысқа және ұзақ мерзімді себептерге топтастырады немесе маңыздылығы бойынша орналастырады.
2-тапсырма. (Ж/Д) Х-ХІІІ ғасырларда қоғамдық өмірде орын алған өзгерістерді анықтаңыз.
Оқушыларға суреттерді тарату немесе презентация арқылы көрсету. Берілген суреттер (иллюстрациялар) негізінде X – XIII ғ. болған өзгерістерді болжау. Қосымша 1 (ұсынылған суреттерді шығарып, таратуға болады)
Әр топ өздерінің жобасын сынып алдында қорғайды.
Тапсырманың соңында оқушылар мұғалімнің көмегімен келесі өзгерістерді анықтаулары тиіс:
1. Дамыған, феодалдық-патриархалдық мемлекеттердің пайда болуы.
2. Жаппай отырықшылықтың етек алуы (көшпелі және отырықшы мәдениеттерінің өзара әсері).
3. Орта ғасыр қалалары санының өсуі.
4. Сәулет өнері мен құрылыстың дамуы.
5. Исламның таралуы......