Жыл мезгілдерінің ерекшеліктері (7 сынып, I тоқсан )

Пән: Қазақ тілі
Қысқа мерзімді сабақ жоспары: Ауа және климаттық өзгерістер.
Сабақтың тақырыбы Жыл мезгілдерінің ерекшеліктері
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары Ж3 Жазба жұмыстарын әртүрлі формада ұсыну
ӘТН1 Орфографиялық норма
Сабақтың мақсаттары Мәтін құрылымын (кіріспе бөлім, жалпы мәлімет беру, детальді мәлімет беру) сақтай отырып, графиктік мәтін (шартты белгі, сурет, сызба) түрінде берілген процесті сипаттап жазу.
Жалғаулар мен шылаулардың ерекшелігін ескере отырып, үндестік заңына сәйкес орфографиялық нормаға сай жазу.
Сабақ барысы: Ұйымдастыру сәті. Сәлемдесу.
Сынып оқушыларын түгендеу.
Оқушылардың сабаққа даярлықтарын қадағалау.
Қызығушылықты ояту.
Жыл мезгілдері туралы жұмбақтарды шешу
1. Бұлттар төніп, жерге төгіліп,
Дымқыл тұман басады.
Шөп сарғайып, өңі тайып,
Дала нұры қашады.
Ойнай алмай,
Денең мұздап тоңады.
Бөбектерім айтыңдаршы
Бұл қай кезде болады? (Күз)
2. Гүл гүл жайнап жер аспан
Гүрілдейді сайда өзен
Гүлжазира жарасқан
Гүлдерімен қай кезең? (Көктем)
3. Жиын-терін болатын,
Қамбаға астық толатын.
"Қызыл қырман" ойнайтын
Қай мезгіл деп ойлайсың? (Күз)
4. Айналамда ұшып жүр,
Ақ мамық НЕ? себелеп.
Қалт құлт еткен бейне бір,
Ақ қанатты көбелек (қай мезгілде болады? Жауабы: қыс)
5. Астық пісіп, орақ түсіп,
Қырман дәнге толады.
Балаларым айтыңдаршы
Бұл қай кезде болады? (Жаз)
Ұсынылған жұмбақтар арқылы оқушылар сабақтың тақырыбына болжам жасайды және сабақ мақсаттарымен таныстырылады.
Жазылым алдындағы тапсырма.
«Менің қиялым» айдарында тапсырма. Жұптық жұмыс.
Онда оқушылар алдымен жұпқа бөлінеді. Жұптар бір-біріне арқаларын тиістіріп отырады. Бір оқушы табиғаттағы түрлі ауа райының құбылыстарын атайды, екінші оқушы соны шартты белгілермен А4 үлгідегі қағазға маркермен салады. Мысалы: қыс және қар туралы айтса, қыстың шартты белгісі ретінде жұлдызшалардың (***** ) суретін салады.
Үлгі ретінде:
1. Топтық жұмыс. «Сен жылдың қай мезгілін ұнатасың?»
Сыныптың 4 бұрышындағы «ЖАЗ», «КҮЗ», «ҚЫС», «КӨКТЕМ» деп жазылған жыл мезгілдерінің атауы ілініп тұрады. Әр оқушы өзі ұнататын мезгіл атауының қасына топтасады. Әр топ өзі жақсы көретін жыл мезгілдеріндегі ауа райы, климаты туралы әңгімелесіп алады. Әңгімелесу барысында ақпараттарын шартты белгі, сурет, сызба түрінде беруді ойластырып алулары керек.(яғни оқушылар графиктік мәтінді өздері құрастырады)
Әр топқа бағалау критерийлері ұсынылады:
№ Бағалау критерийлері I II III IV
1 Топ өз жыл мезгіліне сай графиктік мәтін құрастыра алады
2 Топ өз жыл мезгіліне сай тың және қызықты ақпарат бере алады
3 Басқа топтардан ұсыныс
2. «Сүйікті жыл мезгілім» айдары, яғни әр топ өз жұмыстарын бір-біріне таныстыра отырып, бір-бірімен араласып сұхбат алады. Сұхбат мазмұны сол оқушының өзі ұнататын жыл мезгілдеріндегі ауа райының, климаттың ерекшелігі, қасиеттері туралы болу керек. Ол ақпараттарды сұхбат алушыға шартты белгі, сурет, сызба түрінде беру керек. Сұхбат алушылар бұл белгілерді қағаздарына түсіріп алады.
Әр топ басқа топтардан алған ақпараттары туралы бөлісіп, талқыға салады......