Сән (7 сынып, II тоқсан, 3 бөлім )

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлім: «Ұқсатым. Сән. Талғам.»
Сабақтың тақырыбы: Сән
Осы сабақ арқылы жүзеге асатын оқу мақсаттары: 7.О2. Ресми -іскерлік (өтініш, нұсқаулық, ресми құттықтаулар, ұсыныстар) салаға қатысты мәтіндердің тілдік ерекшелігін анықтап, талдау жасау.
Сабақтың мақсаттары: Ресми іс-қағаздар стилінде берілген мәтіндердің тілдік ерекшеліктерін анықтап, талдау жасау.
Сабақ барысы: Жоспар бойынша орындалуы тиіс іс-әрекеттер
Мына сурет бойынша не айта аласыздар? Оқушылар «Киім стильдері» ассоциативті карта құрастырып, ақпаратпен бөліседі, киім стильдері ақпаратымен танысып, салыстырады.
Тілде стиль деген ұғым бар ма? Қандай стильдер бар?
Ресми іс-қағаздар стилінің ерекшеліктері туралы түсіндіріп өту.
Ресми жазба құжаттарының басты 3 ерекшелігі:
1. Құжаттар көрсетілген үлгіге сай жазылады.
2. Сезімге, көңіл күйге байланысты сөздерді пайдалануға шек қойылған.
3. Ресми ісқағаздар мәтінінде дәріптеп мадақтау немесе керісінше кемсіту, қорлау т.б. сөздерді қолданбау талап етіледі.
Ісқағаздар тілінде:
1. Мақал-мәтел,афоризмдер, нақыл сөздер,
2. Өлеңдер,
3.Одағай және қаратпа сөздер,
4.Тұрақты сөз тіркестері,
5.Әдеби нормаға жатпайтын сөздер т.б. қолданылмайды.
Оқылым алды тапсырма.
Жаңа сөздер: сипат, сәңгер, үлгілер, осы заманғы, көлем, алуан түсті, ерекшеленеді, мүмкіндігі бар, қолан шаш, т.б.
Оқылым тапсырмасы. ЖЖ. Мәтіндерді салыстырып тілдік ерекшеліктерін ажыратыңыздар.
1-мәтін
Киімді дұрыс таңдай біліңіз
Адам көркі - шүберек. Сіздің әдемі көрінуіңіз ең алдымен киген киіміңізге байланысты.
Дегенмен, адам ең бірінші өзінің талғамына сүйенуі керек. Кейде шкафтың есігін ашып қалсаң, үстіңе ілетін бір дені дұрыс киім таппай әбігерге түсесің. Бұндай жағдай барынша жиі болады. Шалбарлар толып жатыр, ал мына жейдемен сәйкес келетін ешқайсысы жоқ!..
Сондықтан, ең алдымен жүрегіңіз қалаған стильді анықтап алыңыз! Әр түрлі жерлерге киіп баратын киімдеріңізді жұбымен алғаныңыз жөн.
Тізім жасаңыз. Алдымен өзіңіз қызығатын киімдердің тізімін жасап алыңыз, сосын өзіңізде бар киімдерді қайтадан қарап шығыңыз. Қолыңыздағы тізімге сүйене отырып, қай киімді қалдырып, қай киімді лақтырып тастау керектігін анықтаңыз. 1-2 жыл бойы киген киіміңізді ойланбастан лақтыруға болады.
Киімнің қымбатынан бұрын, өзіңізге үйлесетінін таңдаңыз.
Киімнің түсін жыл мезгіліне сәйкестендіріп алғаныңыз жөн.
Басты қағидасы түстердің өзара сәйкес келуі.
Тағы бір қатаң қағида: бір үлгіде үш түстен артық түс болмағаны жөн. Ал, егер киіміңіз алабажақ не әртүрлі түстен болса, онда аксессуарыңыз бір ғана түстен болсын.
Аяқ киімге көп нәрсе байланысты. Қазақта "Дос басқа, дұшпан аяққа қарайды" деген сөз бар. Аяқ киіміңіздің таза әрі сәнге сай болғанын қадағалаңыз.
Киімнің көмегімен адам өзінің көңіл-күйі мен денсаулығын бақылай алады екен. Өз-өзіңізге сенімді жүруіңіз үшін киімді дұрыс таңдай біліңіз!
Үлкен салпыншақ сырға мен жалпақ қалың білезік тағудан және ұзын шашыңызды жайып жүруден аулақ болыңыз;
Мүмкіндігінше сапалы киім алуға тырысыңыз, демек қымбаттау киім алған дұрыс;
Белдемшеңіздің (юбка) жабысқан тар емес еркін тұрғаны жөн, өйткені олар онсыз да жүріп, тұрғаныңызда тартылып тұрады;
Кеудешенің (блузка) алдының ойығы қолтығыңыздың деңгейінен төмен болмауы керек, әрі іскери кездесу кезінде үнемі жакетпен жабылып тұрғаны жөн. Шұлық пен колготка кию міндетті;
Жұмыста иісі өткір иіссу жағудың қажеті жоқ. Сізден үнемі тазалық пен жағымды иіс аңқып тұруы тиіс.
2-мәтін
Қыздардың сәнді киіну ережелері....