Бауырмал қазақ елі (5 сынып, IV тоқсан, 1 бөлім )

Пән: Қазақ тілі
Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі: Қазақстандағы ұлттар достастығы
Сабақтың тақырыбы: Бауырмал қазақ елі
Сабақтың түрі Дағдыларды дамыту сабағы
Жүзеге асатын оқу мақсаттары: О6. Тақырып бойынша үйренген сөздерін қолдана отырып, мәтінде көтерілген мәселеге өз көзқарасын білдіру.
Сабақ мақсаты: - Барлық оқушыларға қолдау көрсету бағыттаушы сұрақтар арқылы жұмыстарын жүзеге асырады.
- Оқушылардық көбі мәселеге қатысты ойларын жеткізе алады, бағалайды,
- Қабілеті жоғары оқушылар ұтымды ойлар айтады, астарлы мағынаны таниды және бағалауда нақтылық көрсетеді.
Сабақ барысы: Оқушылардың қызығушылықтарын ояту. Сабаққа назарларын шоғырландыру
Сабақтың тақырыбын анықтау.
Б С Й Б Р О К Ж Қ У К О Қ Ө Т С
И А Ү Ы А М Д Л Э А Е А Л Е М І
Д І У Ы Я Д А С И Г З А Ү Ғ Л Б
Сабақтың тақырыбын ең бірінші боп болжап, таба алған оқушыны сыйлықпен марапаттау (жеміс немесе тәттілер)
Әр оқушылар осы сурет таратылады.
Суретті тақырыппен байланыстыра отырып, 2 мин уақыт ішінде қолдардың тұсына ұлттар достастығына қатысты ұғымдар (сөздер, сөз тіркестері) жазып шығуы керек.
Белгіленген уақытта
8-9 сөз жазған оқушылар 1 топ;
6-7 сөз жазғандар 2-топ;
4-5 сөз жазғандар 3-топ
Оқу мақсатымен және бағалау критерийлерімен танысады.
Оқушылар топта өзара ақылдаса отырып, осы тақырып бойынша өздері жазған ұғымдардан 3 кілтті сөз таңдап, А3 парағына маркермен үлкейтіп жазып, тақтаға іліп қояды. Тақтаға 3 топтан 9 сөз қатар ілінеді.
Мұғалім тақырып бойынша кездесетін және оқушы жұмысына қажет болып қалар деген тағы бірнеше жаңа сөздер ұсынады.
БАУЫРМАЛ, ТІРЛІК, БАЙЛЫҚ, ЫРЫС, ҚАНЖАРДАЙ, ЖАТЫРҚАУ, ҰЛТ ӨКІЛДЕРІ, ЕРЕКШЕЛЕНУ, КӨРШІЛЕС
Сөздердің мағынасы түсіндіріледі.
Мұғалім оқушылардың жаңа сөздерді қаншалықты есте қалғанын анықтау үшін «Допты ұста» әдісін пайдаланады.
Мұғалім өзі бастап допты бір оқушыға лақтырады, допты алған оқушы сөзді еске түсіреді. Және сол сөзді қатыстырып,кез келген сөйлем құрастырып айтады. (М. Мұғалім: бауырмал, менің анам өте бауырмал адам. Допты келесі оқушыға лақтырады.Осылай барлық сөздер айтылып болғанша доп лақтыру жалғасады)
Тапсырма. Берілген мәтіндердегі көтерілген мәселелерді талдап, көзқарастарыңызды білдіріңіздер.
Оқушылар тапсырманы топта талқылап бірлесіп орындайды.
Дескрипторлар басшылыққа алынады.
1. Көтерілген мәселені талдай алады
2. Өз көзқарастарын (ойларын) 3-5 сөйлем арқылы жеткізе алады.
3. Тақырыпқа қатысты сөздерді ұтымды пайдалана алады.
1-топқа мақал-мәтелдер
«Бірлігі жоқ ел тозады, бірлігі күшті ел озады»
«Бірлік болмай, тірлік болмас»
«Татулық табылмас байлық»
«Байлық байлық емес, бірлік – байлық»
«Күш – бірлікте»
2-топқа өлеңнен үзінді
Қазақ осы - дала дейтін, күн дейтін,
Қазақ осы - «Өнер алды - тіл» дейтін.
Қазақ осы - қарасың ба, ақсың ба,
Қоңырсың ба, жатырқауды білмейтін.
Жайлауында жүрген жігіт бағып қой,
Дос келді деп, жасап жатыр анық той.
Алғашқы рет көріп тұрсың сен оны,
Нағыз қазақ осы, міне, танып қой.
3-топқа әңгімеден үзінді
Біздің мектепте қазақ тілі пәнінен сабақ беретін ұстазымның бір әңгімесі әлі есімде. Ол кісі біздің ауылға көршілес орналасқан Жылымды ауылында туып өсіпті. Жылымды ауылына Ұлы Отан соғысы кезінде басқа ұлт өкілдері жер ауып келген екен. Көбінесе соғыстың ауырпалығын көтеріп, алғаш соққы алған белорус, украйн елдерінің азаматтары болыпты.Үйі белорустар жанұялары тұрған көшеде тұрыпты. Сол көшенің шеткі үйінде өзімен бірге бір сыныпта оқыған, өзімен барлық балалық шағын өткізген Ланцейвич Витя деген досы болыпты. Осы ұлт тумасынан ақкөңіл, мейірімділігімен ерекшелінетін халық. Витя да мейірімді, қолы ашық, сыпайы бала болыпты. Үйінің адамдары мен мұғалімнің жанұясы да бір жанұяның адамдары сияқты тату болыпты. Ауылдарында Люх Андрей деген неміс азаматы дүкенде сатушы болып жұмыс істепті. Әйелі Ельвира Ивановна дәрігер болыпты. Ельвираны ел сыйлап, жақсы көріпті, өйткені түн болса да, күн болса да әрқашан көмекке келіп тұрады екен. Осы Андрей деген азамат тек таза қазақ тілінде сөйлеп қана қоймай, сонымен қатар мақалдап сөйлегенде, талай қазақты орнында қалдырған жан болыпты......