Ғафу Қайырбеков (Аңшы суретіне қарап)
Ахметжан Нұртазинге
...Қайталап түскен қалың қар
Қабат та қабат бекінді,
Жалаңаш қалған қайыңдар
Қадаған та я к секілді.
Солтүстік қысы бабында,
Қаракөк мұхит аспаны,
Ұқсайды бұлты сағымға
Өзіміз қуған жастағы.
Сұлудың қылық – назындай
Тап-таза маңай - жас бәрі.
Жаздағы жеген қазыдай
Сәулесі күннің сап-сары.
...Сәскенің тұсы - бұл енді,
Сабамас қарды жел - қамшы.
Әрірек байлап күреңді,
Берірек таман келді аңшы.
Біреуі ақ, бірі күлгін көк
Қос тазы қарға жата қап,
Тыңдайды құлағы ербеңдеп
Алыстағы үнге жалт қарап.
Ал аңшы қалған селт етпей,
Қиядан көзін алмай бір.
Мұртында мұзы жентектей,
Жан екен өзі таудай бір.
Алтайы қызыл түлкіңнің
Жондарын жинап тіктірген.
Анау бір ішік шіркіннің
Маңайы түгел күп-күрең.
Сәулесі қарға түсіп тұр
Шамы көп сәнді сарайдай.
Хандарың киер ішік бұл
Десін деп: «пай-пай, қалай бай!»
Құндағын қарға сүйеген
Қолында мылтық қосауыз.
Қару ол, шіркін тиеген
Байлап бір атар болсаңыз.
Етіктің тұмсық жағында,
Езуден қаны тамшылап,
Көкжалың жатыр тағы да
Ала алмай қалған жан сұрап...
− Алдапты суретші антұрған,
Албырт шақ - ол бір елес қой,
Салтанат, сән ғой бұл тұрған,
Аңшының күйі емес қой.
Мұның не? - десем, суретшім,
Мақтана жайнап, маздап тұр.
− Айыптай көрме, құрметтім,
Ақындық қостым аздап бір!
− Құп, мейлі, - дедім, өйткені
Өлеңді де ептеп жазушы ем,
Артығы соның жоқ, тегі,
Тірлікте мынау аз жүрсең! –
Деп маған сонда қарт аңшың,
Сырындай адал жүректің,
Тарихын күліп айтқан шын,
Төрдегі сонау суреттің.
Қараймын тағы кез алмай,
Көлденең мен бір жолаушы,
Ол қалды төрде қозғалмай
Шығарып салды өзі аңшы.
Содан соң өңім, түсімде
Кетпейді көзден бір сурет,
Тұрғандай орман ішінде
Алдымнан шығып, - кімсің? - деп.
* * *
Сол жердің киелі иесі,
Аулының ардақ ағасы,
Тарихы, тартыс, күресі,
Ескісі және жаңасы.
Секілді жандар бар ғой бір,
Ондайсыз өмір сорлы ғой,
Соларды көріп ай мен жыл
Қадірлей жүрсек болды ғой
...Қайталап түскен қалың қар
Қабат та қабат бекінді,
Жалаңаш қалған қайыңдар
Қадаған та я к секілді.
Солтүстік қысы бабында,
Қаракөк мұхит аспаны,
Ұқсайды бұлты сағымға
Өзіміз қуған жастағы.
Сұлудың қылық – назындай
Тап-таза маңай - жас бәрі.
Жаздағы жеген қазыдай
Сәулесі күннің сап-сары.
...Сәскенің тұсы - бұл енді,
Сабамас қарды жел - қамшы.
Әрірек байлап күреңді,
Берірек таман келді аңшы.
Біреуі ақ, бірі күлгін көк
Қос тазы қарға жата қап,
Тыңдайды құлағы ербеңдеп
Алыстағы үнге жалт қарап.
Ал аңшы қалған селт етпей,
Қиядан көзін алмай бір.
Мұртында мұзы жентектей,
Жан екен өзі таудай бір.
Алтайы қызыл түлкіңнің
Жондарын жинап тіктірген.
Анау бір ішік шіркіннің
Маңайы түгел күп-күрең.
Сәулесі қарға түсіп тұр
Шамы көп сәнді сарайдай.
Хандарың киер ішік бұл
Десін деп: «пай-пай, қалай бай!»
Құндағын қарға сүйеген
Қолында мылтық қосауыз.
Қару ол, шіркін тиеген
Байлап бір атар болсаңыз.
Етіктің тұмсық жағында,
Езуден қаны тамшылап,
Көкжалың жатыр тағы да
Ала алмай қалған жан сұрап...
− Алдапты суретші антұрған,
Албырт шақ - ол бір елес қой,
Салтанат, сән ғой бұл тұрған,
Аңшының күйі емес қой.
Мұның не? - десем, суретшім,
Мақтана жайнап, маздап тұр.
− Айыптай көрме, құрметтім,
Ақындық қостым аздап бір!
− Құп, мейлі, - дедім, өйткені
Өлеңді де ептеп жазушы ем,
Артығы соның жоқ, тегі,
Тірлікте мынау аз жүрсең! –
Деп маған сонда қарт аңшың,
Сырындай адал жүректің,
Тарихын күліп айтқан шын,
Төрдегі сонау суреттің.
Қараймын тағы кез алмай,
Көлденең мен бір жолаушы,
Ол қалды төрде қозғалмай
Шығарып салды өзі аңшы.
Содан соң өңім, түсімде
Кетпейді көзден бір сурет,
Тұрғандай орман ішінде
Алдымнан шығып, - кімсің? - деп.
* * *
Сол жердің киелі иесі,
Аулының ардақ ағасы,
Тарихы, тартыс, күресі,
Ескісі және жаңасы.
Секілді жандар бар ғой бір,
Ондайсыз өмір сорлы ғой,
Соларды көріп ай мен жыл
Қадірлей жүрсек болды ғой
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру
Ілмектер: ғафу қайырбеков Аңшы суретіне қарап өлең стихи на казахском гафу каирбеков олен казакша, ғафу қайырбеков өлеңдері, гафу каирбеков олендери, гафу каирбеков стихи на казахском, Аңшы суретіне қарап