Жарға біткен жаңғақты
Жаннан безген жан жейді.
Қабырғадан саз кешіп,
Жүк сүйреген.....

Кәрі өлсе, соққан дауыл тымғандай-ақ,
Жас өлсе, бәйтерегің сынғандай-ақ.
Жігіттер, жас уақытты босқа өткізбе,
Дағдыр деген көз ашып жұмғандай-ақ.

Бір жаста, екі жаста бесіктемін,
Бес жаста тәңірім берген несіптемін.
Алты жаста қайыңның тозындаймын,
Жеті жаста ойпаң жер бозындаймын,
Он жасымда сүт емген.....

Қатын мен бала деген дұшпан болды,
Екеуі екі жақтан қысқан болды.
Келін деген біреуі және шығып,
Біреуі іштен, біреуі тыстан болды.

Шаңырақтың шаттығы мен берекесі әйелдің қолында дейміз. Дұрыс-ақ. Алайда сол әйелді әйел ететін, қамқоршысы әрі қолдаушысы, өмірлік серігі, жұбайы емес пе? Отбасында әйелмен қатар ер адамға да жүктелген міндеттер аз емес. Кез келген ер жігіт жақсы жар, отағасы, ардақты әке, елге сыйлы азамат болғысы.....

Тышқан баласына оңашада үйретіпті: Адам деген мықты жауымыз бар, ағаштан қақпан құрып, үстіне ғана май байлап қояды, соны жеймін деп барсаң, қақпан ұстап алады, балам, соған жолай көрме, — деп. Бір күні әлгі баласы ойнап жүріп, майдың исі шыққан соң, неғылып қойған екен деп, қасына жоламай, алыстан сығалап қана қараса......

Ала сауысқан бір бұтақтан бір бұтаққа қонып, тынбай шиқылдай беріпті. Қасындағы құзғын-қарға үндемей....

Әзірет Әлиден бір жұт келіп сұрады дейді:
- Толық байлық қайтсең табылады?
Әли айтты:
- Қанағат ете білсең. Қанша мал көп те болса қанағаты жоқ кісі байлыққа жеттім....

Аққан жұлдыз, өткен қызды бақылап,
Күттім оны, күттім оны не керек?!
Сағатыңыз қанша болды, жапырақ,
Сағатыңыз неше болды, көбелек?

Ол кешікті, жол кешіпті ол қалай,
Адасты ма, кір шалды.....

Шоқанның шын аты — Мұхамедханафия. Анасының еркелетіп қойғаны — Шоқан. Шоқыдай биік, таудай асқақ деген мағынаны білдіреді.

Шоқан бес жасында хат таныған. Әкесі Шыңғысқа ескі жыр....