География | Координаталық жазықтықта ұлтымыздың құнды дүниелерін кескіндеу

Бізге барлық пәндер ұнайды, бірақ математика пәніне деген қызығушылығымыз көбірек болды. Математика пәні туралы көп білгіміз келеді. Маған математика және математикамен байланысының бәрі ұнайды. Біз не істесек те, барлығы математика мен сабақтасады. Математика грек тілінен қазақшаға аударсақ, «білім», «ғылым» деген мағынаны білдіреді. Математика бізге ғаламның көптеген құпияларын ашуға көмектеседі. Біз математика дегенде тек сандар ғана емес мұнда басқа да керемет нәрселер аз емес. Бұрынғы кезден - ақ математиканың көмегімен көптеген небір кереметтер жасаған: дұрыс жолды тапқан және күнді, ай мен жұлдыздарды бақылау арқылы жыл мезгілдердің ауысатын уақытын болжаған. Сонымен қатар Галилейдің «Әлем математика тілімен бейнеленген» деген сөздерінен математиканың құдіреттілігін көруге болады. Математиканың әр түрлі қыр - сырларымен таныса отырып, мен координаталық жазықтық тақырыбына тоқталып отырмын. Координаталар бойында нүкте салу арқылы сурет шығару қызығушылығымды тудырды. Менің бұл тақырыпты алып отырған бірден - бір себебім координаталар бойында өзіміздің ұлттық нақыштағы қазақ халқының баспанасы киіз үйді және ою өрнектерін кескіндеу. Сонымен қатар оларды басқа да көптеген елдерге танытып, қазақ елінің мәртебесін көтеру. Еліме өз үлесімді қосу. Екіншіден біз тек математика пәнінде есеп шығарып ғана қоймай халқымыздың салт - дәстүрін әдеп ғұрпын үйрету. Сонымен қатар математика сабағында ұлттық салт - дәстүрге, нақышқа келтірілген педагогика – психологиялық тұрғыда жазылған есептерді қолдануымызға болады......
Ғылыми жобалар
Толық

Әдебиет | Абай және Мағжан поэзиясындағы үндестік

Зерттеу тақырыбының маңыздылығы.
ХХ ғасырдың басы, әсіресе, жиырмасыншы – отызыншы жылдар маман ғалымдардың зерттеуі бойынша қазақ әдебиеті тарихындағы қиын да, күрделі кезең делініп жүр. Өйткені жаңа қоғамдық формацияның орнауы, мерзімді баспасөз бен баспа өнімдерінің көптеп шыға бастауы, сан түрлі ғылым салаларына арнап ана тілінде оқулықтар жазу, басқа тілдерден енген неологизмдерді аудару қажеттілігі сол кездегі зиялы қауым алдына әдебиет пен тіл саласының негізгі қорын жасау міндетін қойды.
Жалпы адамзаттық көркем ой көгіне өрмелеген Абай көп білімді өз бетінше ізденумен тапқанын білеміз. Ал, Мағжан азды – көпті арнайы мектептер өткен ақын. Өлең жүйесінің тереңнен тамыр тартуы арқылы Абай ұлы реформатор болды. Алдында адастырмас Абайдай жарық тұрғанда Мағжанның тіл «Категориясына» үңілмеуі мүмкін емес.
Қазақ халқының бай ауыз әдебиеті Абай үлгісі еді. Ұлы Абай сусындап дамытқан халық ауыз әдебиетінің тамаша үлгілерін Мағжан да еркін меңгеріп, өзінің сұлу көркем поэзиясына үлгі тұтты. Мағжан сөздің сыртқы түрін әдемілеп қана қойған жоқ, әдемі сөзден әсем, әсемнен сұлу суретті сөз өрнегін жасауға тырысты, өз халқының бай поэзиясы негізінде сезімтал жүрек үнімен жаңаша мазмұнда өз жырларын жазады.
Ал, Абайдың ақындық тұлғасын, жан дүниесін, арман – мұратын ең толық, ең терең, ең дұрыс танытатын – әрине оның поэзиясы, асқақ шабыттың қуаты мен жүрегін жарып шыққан, иненің жасуындай жасандылығы жоқ өлеңдері, «Жалын мен оттан жаралған» сөздері.
Абай мен Мағжан шығармаларының мағынасын терең бойлап ұғып – түсіне алсақ, өткен заманды, елдің жайын, халықтың тағдырын, ой – арманын тани аламыз. Және сол арқылы қазіргі заманды, кешегі мен бүгінгі келешегімізді бағдарлаймыз. .....
Ғылыми жобалар
Толық

Қазақ тілі | Абай өлеңдеріндегі антонимдік жұптар

1. Абай – қазақ әдебиетіндегі ірі тұлға.
1. 1 Қазақ тіл біліміндегі антонимдер.
2. Абай өлеңдеріндегі антонимдік жұптарды топтастыру және қолданылу ерекшелігі.
2. 1 Ұлы сыршыл лирик ақын өлеңдеріндегі антонимдер мәні.
Қорытынды
Әдебиеттер тізімі
Оқушыларды ғылыми жұмысқа баулудағы мақсатым - оқушыларды ғылыми зерттеуге қызығушылығын қалыптастыру, шығармашылық қабілетін дамыту, ізденудің әдістерін үйрету арқылы көрегендікке, шығармашылыққа баулу.
Кіріспе
Тақырыптың өзектілігі.
Ұлттық руханияттың белгісі - мәдени мұраға иек арту жаһандануға жақындау мен ұлттардың өзін - өзі сақтауы болып табылады. Осынау өркениетке ұмтылып отырған уақытта ұлттық ұранымыз бен рухымызға айналған Абай есімі ұрпақтан - ұрпаққа жалғасып, бүгінде маңызын жоймайтын мәңгілік тақырыпқа айналды. Ұлылар туралы жинап зерттеу, оны таныту көп ізденісті және жауапкершілікті қажет етеді. Абай өлеңдеріндегі антонимдердің қолданылуы шығармаға ерекше мән беруі жұмыстың өзектілігін айқындайды......
Ғылыми жобалар
Толық

Әдебиет | Сакен Сейфуллин шығармасы

Жоба жұмысының мақсаты: Көкшетау поэмасындағы тау атауларының аңыздармен сабақтастығын анықтау
Міндеті:
- Ақын өлеңдеріндегі табиғатты суреттеулерін зерттеу, саралау;
- Табиғат сұлулығын адам тіршілігімен байланыстыруын байқау, аялауға үйрену, табиғаттың көркем бейнелерін көре білуге үйрену.;
- Ақынның ойын жас ұрпаққа насихаттау

Жобаның өзектілігі: С. Сейфуллиннің Көкшетау поэмасындағы табиғат суреттерінің адам өмірімен байланыстылығы, бейнелі сөз сұлулығы.
Зерттеу жұмысының ғылыми болжамы: С. Сейфуллин лирикасындағы табиғат суреттерінің өміршеңдігі жоғары, өзінің оқырмандарын рухани байытуға өз үлесін әрқашанда қосады, болашақ ұрпақтың өлеңдерден алары көп екендігін болжадым.
Зерттеу әдістері:
• Ізденіс
• Халық аңыздарын Көкшетау поэмасындағы табиғат суреттерімен байланыстыру
• Жүйелі қорытындылау
І. Кіріспе
Сәкен – біздің ұлттық мақтанышымыз,
ел үшін еңіреген ер, қайтпас қайсар күрескер.
Сәкен – өлеңнен өрнек өрген ақын... (Н. Ә. Назарбаев) .....
Ғылыми жобалар
Толық

Әдебиет | Мүшелде бар жұмбақ сыр

Қазақ халқының жыл санау үлгісіне терең бойлап, мүшел жас жайында мағлұматтарды көпшілік қажеттілігіне жарату, Ата - бабамыз мүшел жасты ерекше тәрбие көзі ретінде пайдаланғанын, астрономиялық және математикалық теория тұрғысында ұтымды екенін дәлелдеу.
Міндеттері:
Жыл санау мен мүшел жасты жіптей білу, жасқа сипаттама беру
Өзектілігі:
Заман өзгергенмен халықтың сенімі құпиялыққа құштарлық сезімі өршімесе өшпейді. Мүшел жас ұғымына үңіліп, құпиясын түсіне білу, қашанда өзекті мәселенің бірі болмақ.
Болжам:
Егер мүшел жас туралы неғұрлым көп білсек, адам өміріне тигізер әсері мен ықпалының сырларын ашар едік.
Ұлы ғалым Пифагор: «Әр сан өзіндік ерекшелікке ие» деген екен. Ғалымдардың бұл тұжырымдарына сену – сенбеу әркімнің өз еркінде дейтұрғанмен, әр санның адам өмірінде белгілі бір маңызы бар екенін жоққа шығара алмаспыз. .....
Ғылыми жобалар
Толық

Қазақ тілі | Жергілікті аймақтарда диалект сөздердің қолданылу мәні

Еліміздің әрбір азаматы, ең алдымен, өз халқының тілін білуі керек, сонымен қатар, туған тілінің асыл қазынасының інжу - маржанын тізе білу, өз тілін зерттей отырып, ерекшеліктерін анықтап, дамыта беру – әрбір жас ұрпақтың ізгілікті борышы деп ойлаймын. Сондықтан да, менің зерттеу жұмысымның тақырыбы: «Жергілікті аймақтарда диалект сөздердің қолданылу мәні» Алдымен, диалектология туралы қысқаша мәлімет беріп өтейін.
Тіл білімінің диалектілер мен сөйленістерді (говорларды) зерттейтін саласы - диалектология (диалектос - сөйлеу, сөйленіс, логос - ілім деген грек сөздерінен құралған) деп аталады. Диалектологияның міндеті – жергілікті тіл ерекшеліктерін зерттеу. Жергілікті ерекшеліктердің қамтитын аумағы, тілдік материалдың көлеміне қарай диалект, сөйленіс терминдері қолданылады.
Диалект – тілде жалпыхалықтық сипат алмаған, белгілі бір жерде ғана қолданылатын ерекшеліктердің жиынтығы.
Сөйленіс – жергілікті диалектілердің шағын аймақты қамтитын бөлігі.
Мәселен, Қазақстан жерінде диалект 2 - 3 облыс көлеміндей жерді қамтыса, сөйленіс 1 облыс не 2 - 3 аудан көлеміндей жерді қамтиды.
Диалект сөздерді ХХ ғасырдың ІІ жартысыннан бастап зерттеген ғалымдар да бұл жағынан өз еңбектерін жазды. Ғ. Қалиев. Ш. Сарыбаев. «Қазақ диалектологиясы», Ш. Сарыбаев, О. Нақысбеков «Қазақ тілінің аймақтық лексикасы», С. Аманжолов «Вопросы диалектологии и истории казахского языка», Х. Кәрімов «Қазақ диалектологиясы», Қазақ тілі тарихы мен диалектологиясының мәселелері» Ал, қазақ сөйленістерін бөлек – бөлек зерттеген ғалымдардың еңбектеріне сүйеніп, кейінірек шыққан Ш. Сарыбаев, Ғ. Қалиевтің «Қазақ диалектологиясы» оқу құралында сөйленістер төмендегідей топтарға жіктелген:.....
Ғылыми жобалар
Толық

Математика | Көрсеткіштік теңдеу және оның қолданылуы

Көрсеткіштік теңдеу және оның қолданылуы
Мақсаты: Көрсеткіштік теңдеулерді шешуді тиімді жолдарын қарастыру және ғылымның басқа салаларында қолданылуын зерттеу.
Өзектілігі: Көрсеткіштік теңдеулерді шешу әдістерін басқа пән есептерінде қолданылуын және өмірде кездесетін құбылыстармен байланыстыру.
Есептеу тәсілдерін жетілдіру XVII ғасырдың өзекті мәселелерінің бірі болып табылды. Сол кездердегі сауда жасау географиясын одан әрі кеңейту үшін Англия, Франция, Голландия сияқты мемлекеттерге қарапайым есептеулер жүргізетін инженерлер мен «арифметиктерге» деген үлкен сұраныс болды. Көрсеткіштік функция мен логарифмді ойлап табу – есептеу техникасының үлкен жетістігі болып саналды.
Көрсеткіштік функция ұғымы XVII ғасырдың соңында пайда болды. Осы көрсеткіштік функция бағытында үлкен жетістіктерге қол жеткізген және осы ұғымды алғаш енгізген шотландық ғалым Джон Непер......
Ғылыми жобалар
Толық

Биология | Жабайы жемістер мен жидектерді саңырауқұлақтарды өңдеу технологиялары

Жабайы жемістер мен жидектерді, саңырауқұлақтарды өңдеу технологиялары
Қоғамдық тамақтану үшін жабайы жемістер мен жидектерді, саңырауқұлақтарды өңдеу технологиялары, бұқтырылған қырыққабат, жидек сорпалары, көкөніс маринадтары, салаттар, тұздықтар, жартылай дүмбілдер - сорпалар, тұздық пасталары, заправкалар, томат қосылған көкөніс дәмтатымы, томат қосылған пассерленген сәбіз және т. б. консервілер шығарылады. Түскі тағамдар 1 - ші және 2 - ші болып бөлінеді.
Өндіру кезінде бөлек заправка мен шикізат дайындалып, араластырылады, соңында консервіленеді. .....
Ғылыми жобалар
Толық

Физика | Көру елестері

Кіріспе.
Ежелден - ақ адамдар көзге көрінетін алдамшы дүниелерге қызығып қана қойған жоқ, оларды саналы түрде өз тәжірибелерінде пайдалануға ұмтылып отырды. Кеңістіктің тереңдігі сезілу үшін жазықтықтағы зор денелерді бейнелеуге тырысты. Мыңдаған жылдар бойы көру елестерін белгілі бір кеңістік ұғымын жасау үшін сәулет өнерінде мақсатты түрде пайдаланылып келеді. Мысалы: залдардың биіктігі мен аумағын ұлғайтудың мүмкіндігін көрсету үшін. Көру елестерін бейнелеу және цирк өнерінде тиімді пайдалануда. Сондай - ақ көру елестері кинематография мен телевидениенің негізі болса, баспа ісі мен әскери істе де қолданылады. Қазіргі адам өмірінде көру нақтылығы үлкен орын алып отыр, әрі ақиқатпен де үндеседі.
Бүгінгі таңда ғылым мен техниканың дамығандығына қарамастан адам барлық бағытта да өзінің субъективті бағалауын жалғастыра түсуде. Әрине бүл нақты ғылымдарға қатысты болмаса ештеңе де етпейді, ал өлшеуіш құралдарды керек ететін бағалауларды қажет ететін ғылым салаларында үлкен қателікке ұрындыруы мүмкін. Бұл жалпы "көз мөлшері" деген бағаға қатысты, ел арасында "көз алдайды" деген сөз кең таралған. Өкінішке орай көз әлемдегі нақты құрал емес болғандықтан оған қателесу де тән. Осы қателіктер - оптикалық елестер(оптикалық иллюзиялар) деп аталады. Басқаша айтқанда бұл нақтылықтың қате көрінісі, олардың шығу себептері әр түрлі болатындықтан да оптикалық елестердің де саны өте көп болады. Мен сабақта аса қызығушылық туғызатын осы тақырыпты зерттеуді мақсат еттім......
Ғылыми жобалар
Толық

Әдебиет | Қыз Жібектің тұмары

Ғылыми жобаның мақсаты: Халқымыздың көне қиссасы жайлы деректерге тоқтала отырып ой қозғау. Ұлттық құндылығымызды дәріптеу, насихаттау.
Ғылыми жобаның міндеті: Сыры ашылмаған мәліметтермен таныстыруда әр түрлі саналы ұғымдардың құндылығын тану ізденуге ұмтылдыру.
Ғылыми жобаның өзектілігі: Әдеби мәдениетті насихаттау арқылы жоғары сауаттылықты қалыптастыру.
Ғылыми жобаның маңыздылығы: Әдеби кейіпкер есімімен байланысты ұғымдарды қалыптастыруға ықпалы зор екенін зерттеуде қол жеткізген.
Ғылыми жобаның нәтижелілігі: Жоба соңында өз ұсынысын қарапайым түрде жеткізу қажеттілігін түсіну.

Қыз Жібек жырының нұсқасы:
Қыз Жібек (Мұсабай жырау нұсқасы)
Қисса Қыз Жібектің хикаясы (Жүсіпбек қожа нұсқасы)
Қыз Жібек (Шеге ақын нұсқасы)
Қыз Жібек (Қаршыға нұсқас .....
Ғылыми жобалар
Толық