file loc phone login_m arrow_left arrow_right author ca cat compl coms del down fav fav_del fav_m fav_m_del fb gp left like login mail od reply right search sort sort_down sort_m sort_up tw up view vk ya

Халық педагогикасының асыл арналары

Қазақ халқының ауыз әдебиеті өлшеусіз бай. Батырлық дастандар мен лирикалық поэмалар, толғаулар мен жырлар, мақалдар мен мәтелдер, ертегілер мен аңыздар, жұмбақ-жаңылтпаштар, айтыс өнері - халықтық педагогикадан бастау алатын атадан-балаға, ауыздан-ауызға беріліп келе жатқан мұралар.
Халық ауыз әдебиетінің негізгі түрлері:
а/ Тұрмыс-салт жырлары;
ә/ мақал-мәтелдер;
б/ ертегілер;
в/ эпостық жырлар;
г/ лиро-эпостық жырлар;
д/ айтыс өлеңдер;
ж/ тарихи жырлар.
Қазақ халқы шығыс халықтарының ішінде ауыз әдебиетіне ерекше бай, өзіндік ерекшелігі бар халық. Мысалы, басқа шығыс халқында кездеспейтін ауыз әдебиетінің үлгілері - айтыс өнері, терме, тұрмыс-салт өлеңдері, шешендік сөздер.
"Қазығұрттың басында кеме калған, Ол әулие болмаса неге қалған". Бұл рухани мұраларда тәрбиелік, өнегелік мәні аса ауқымды небір ойлар мен тұжырымдар жинақталған. Халқымыз халықтық педагогика негізінде діннің қоғамдық өмірге қатысын, халық психологиясы мен мінез-құлқын немесе, сонымен қатар өз тарихын, тәрбие жүйесің рухани дәстүрін білдіреді. Ертеде қазақ халқының жазу-сызуы болмаған кезде педагогикалық идеялар ұрпақтан-ұрпаққа тек қана халық ауыз әдебиетінің үлгілері арқылы таралған болатын.
XIX ғасырға дейін жазуы кенже дамыған қазақ халқы үшін өмірде көркем өдебиетте, білім де-ауыз әдебиеті болды. Халықтың бүкіл тіршілігі әлеуметтік экономикалық өмірі - ауыз әдебиетінен мол көрініс тапты.
Қазақ халқының ауыз әдебиеті- сан ғасырдың жемісі. Оның түп-төркіні сонау патриархалдық-рулық заманнан басталады.
Ауыз әдебиетінің барлық жанры тұрмыс-салт жырлары, ертегілер, эпостық, лиро-эпостық жырлар, негізінен сол заманнан келеді.
Халық ауыз әдебиетінің үлгілері: ертегі, жыр, аңыз, мақал-мәтелдер, жаңылтпаш айтыс түрлері және т.б.
Ауыз әдебиеті - талай ғасыр жемісі халық жырлары, жыраулары, жыршылары, ертекшілері сонау ықылым заманнан өзінін асыл қазынасы ретінде сабақтасып ұрпақтан-ұрпаққа мұра етіп бүгінгі біздің дәуірімізге жеткен.
Әдебиеттік жағынан алғанда қазақтың әдебиеті әр алуан, Өркениетті мәдениетгі елдердегідей мектеп, халық ағарту жүйесі, институт, университет, баспасөз болмаған, дамымаған кездері ата бабаларымыз жас ұрпаққа ұсынар тағылымын бір буыннан екінші буынға толқындай ауыстырып, мирас еткен аса бай ауыз әдебиетіне шоғырландырылған.
Ал енді біз қазақ ауыз әдебиетінің: бесік жыры, жаңылтпаш және жұмбақтардың этно-педагогикалық мәнін қарастырайық.....
Рефераттар
Толық

Халық педагогикасының ғылыми- теориялық негізі

Қазақ халқы арнайы бала тәрбиесімен айналысатын қоғамдық орындары болмасада, өз ұрпағыы бесікте жатқан кезінен бастап-ақ, өлен-жыр мен әңгіме, ертегі, тақпақ, санамақ арқылы тәрбиелеп отырған. Бала аяғын жерге нық басқаннан-ақ қоршаған ортаның құпиясын ғылыми тұрғыдан сезініп білмеседе, жапан түзде жолсыз жерлермен жұлдыздарға, түрлі белгілерге қарап жол тауып, қаршадайынан-ақ есіту, көру сезімдері шынығып, алыстағыны болжайтын, жоғалғанды табатын ізшілде, құралайды көзге атып түсіретін мерген де болған.
Мақсаты - бүгінгі тәрбие мен білім берудің көптеген көкейкесті мәселелерін халықтың педагогикалық творчествалықпен дамыту негізінде шешуге болатындығы жайлы студенттердің, мектеп мұғалімдерінің түсінігін қалыптастыру, халықтың педагогикалық тәжірибесіне мұғалімдер маманды-ғына дайындаудың аса қажетті мазмұндық компонент ретіндегі көзкарасының қалыптасуына ықпал ету.
Халық педагогикасында баланың дамуына ықпал ететін тәрбие факторлары мыналар:
1. Табиғат. Оның әрбір бөлігі-тәрбиенің көзі.
Ол адамға көрінетін, көрінбейтін әсерлер арқылы беріледі. Халық табиғаттың тәрбиелік әсерін поэзия тілімен бейнелеген.
Табиғат - халықтық тәрбиенің қозғаушы күштері, жетілген адам тұлғасы жайлы түсінікті туғызушы факторлардың бірі болып табылады. Табиғаттың ықпалы педагогикалық процеске саналылық элементін енгізді, жетілу жайлы ойды кеңейтті, нәтижесінде кемелдену ұғымы туды.
Табиғатпен объективті үйлесімділіктің субъективті де жағы бар:
Біріншіден, денсаулықтың нығаюына көмектеседі;
Екіншіден, балалардың ақыл-ойы дамуына игі әсер етеді.
Табиғатпен және оның аясында өтіп жатқан өмірмен жанасу арқылы оны жақсы үйретуші, ұстаз деп таниды. Мұндағы қандайда бір құбылысты бақылауға беріледі және қоршаған дүние жайлы қызғылықты мәліметтер алады. ....
Рефераттар
Толық

Тұрғын үй құрылысының даму перспективасы

2007 жылдың қаңтар-ақпан айлары бойынша барлық қаржыландыру көздерінің есебінен тұрғын үйдің 187,9 мың шаршы метрі (оның ішінде 114,2 мың шаршы метрі – жария етілген тұрғын үйлер) қолданысқа берілді, ол өткен жылдың сәйкестендірілген кезеңінен 2,0 есеге көп, соның ішінде:
181,163 мың шаршы метрі- тұрғындардың қаражаты есебінен;
6,777 мың шаршы метрі- кәсіпорындар мен жеке меншік ұйымдардың есебінен.
Облыс бойынша барлығы 2007 жылдың қаңтар-шілде айлары бойынша 2504 пәтер, оның ішінде 2412 жеке тұрғын үйлер енгізілді.
Ағымды жылдың екінші жылдығында жалпы ауданы 12,4 мың шаршы метрді құрайтын коммуналдық тұрғын үй құрылысын аяқтау жоспарланып отыр. 2007 жылдың 15 тамызында Өскемен қаласы Жаңа Согра кентінінің Вешний қиылысындағы жалпы ауданы 5,183 мың шаршы метр болатын тұрғын үйді қолданысқа қабылдау бойынша мемлекеттік комиссия өткізілді.
2007 жылы несиелік тұрғын үй құрылысы бойынша Өскемен, Семей қалалары мен Аягөз, Көкпекті және Зайсан аудандарындағы жалпы ауданы 39,353 мың шаршы метр болатын тұрғын үйлерді қолданысқа енгізу жоспарланып отыр.
2007 жылдың 1 қыркүйегі бойынша тұрғындардан ипотекалық несиелендіру жүйесі бойынша тұрғын үйді иеленуге барлығы 4367 арыз келіп түсті, оның 2065 төлеуге қабілеттілігін растады.
Мелекеттік бағдарламаны жүзеге асыру бойынша барлығы 1575 пәтер енгізілді, оның ішінде – 1556 пәтер сату-сатып алу келісім-шарты жасалды, өткізілгені – 1556 пәтер.
Облыстың жер қатынастары басқармасының мәліметтері бойынша 2007 жылдың 25 тамыз айы бойынша жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер телімдерін бөлу бойынша келіп түскен арыздардың саны 11487 құрайды, оның ішінде жас отбасылардан - 2384, мемлекеттік ұйым жұмысшыларынан – 1541, мелекеттік кәсіпорындар мен әлеуметтік бағыттағы қызметкерлерден- 1182. 2005 жылдың 1 қаңтарынан бастап 4099 жер телімдері (келіп түскен арыздар санына 36%), сондай-ақ ағымды жылы 915 жер телімі бөлінді.

ШҚО тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2006 жылдарға арналған өңірлік бағдарламасын іске асыру туралы ақпарат
Облыста 2004 жылдан бастап Шығыс Қазақстан облыстық мәслихатының 2004 жылғы 3 шілдедегі № 6/70-ІІІ шешімімен бекітілген ШҚО тұрғын үй құрылысын дамытудың 2005-2006 жылдарға арналған өңірлік бағдарламасы іске асырылуда.
Өңірлік бағдарламаның іс-шаралар жоспарымен төмендегідей шаралар қарастырылған:
республикалық бюджет қаражаты есебінен:
- жыл сайын 8,1 мың шаршы метр көлемде коммуналдық тұрғын үй салу, бұл 2005-2007 жылдарға 24,3 мың шаршы метрді құрайды;
- жыл сайын 56,7 мың шаршы метр көлемде коммуналдық тұрғын үй салу, бұл 2005-2007 жылдарға 170,1 мың шаршы метрді құрайды;
басқа көздер есебінен (тұрғындар, жеке меншік кәсіпорындар мен ұйымдар есебінен):
2005 жылы – 68,3 мың шаршы метр, 2006 жылы – 118,5 мың шаршы метр, 2007 жылы – 164,5 мың шаршы метр, бұл 2005-2007 жылдары 351,3 мың шаршы метрді құрайды. ....
Рефераттар
Толық

Тұлғаның психологиясының типологиясы

Әрбір адам – ашық энергоинформациялық жүйе. Ішкі және сыртқы дүниемізге ақпарат сенсорлық каналдар арқылы: көру, есту, сезіну т.б. Әрбір адам өздерінің әлемдік суреттерін сенсорлық әдіс бойынша суреттейді ол әдістер өзінің логикасы бойынша ұйымдастырады. Жалпы айтқанда, әлем суреттемесі көп қабатты символдар алаңы, белгілер, образдар болып келеді және олардың әрқайсысының өздігінше түсініктері және эмоционалдық түстері бар. Әжесі немересіне айтқан «барлық еркектерден қорық олар арсыздар» депті. Ал сол немересі 40 жасқа келгенде өмірде жалғыз болып қалғанын түсіндіре алмайды. Бұл призма сынып қалған калькулятор сияқты. Мысалы сіз екіге екіні көбейтсеңіз төрт болмай жиырма алты шығады. Бұл компьютерде адамның миы бір ақпарат кем дегенде болып жүргізіледі. Бұл жерде 3 фильтр болып табылады. 1. Нейрофизиологиялық. 2. Социолдық. 3. Индивуалдық.
Нейрофизиологялық – бәріне белгілі барлық ақпарат бес органдарынан білінбейді. Мысалы дауыстың 20 және 20000-ға дейінгі ырғағы адамның құлағына естіледі. Көру жүйесі 380-680 милимикро интервал арасында көрінеді. Бірақ адамдарда әртүрлі қабылдау диапазондары болады.
Социалдық – бұл жерде әр ақпаратты қабылдау қоғамдық нормалармен, үрдіспен, өз социалдық жүйе заңдарымен және біз тәрбиеленіп жатқан үрдіспен белгіленеді. Мысалы Азияда палауды қолмен жейтін болса, Европада мұны жабайылыққа санайды.
Индивидуалдық – бұл саты адамдардың тапқырлығымен байланысты болып табылады. Ешкім және ешқашан бұл өмірді бірге-бір етіп қайталай алмайды. Тіпті егіздер де, бірге тұратын ұқсас адамдар да өмірге деген көзқарастары әртүрлі болады. Бір түбекте бір тіс пастасы бола ма деп сұрапты баласы әкесінен. Әкесі сонда: 150-200 гр болады деген. Баласы: Жоқ папа оның ішінде ас үйдегі қабырғаны, каридодағы қабырғаны былғауға жетеді.
Сонымен репрезентативтік жүйе бойынша үш типке бөлінеді. 1. Визуалдық (көретін). 2. Аудиалдық (еститін). 3. Кинестетикалық және бір мето жүйе бар. Оны дискреттік деп атаймыз. Енді әрқайсысына сипаттама беріп өтейік.
Визуальды ориентирлік тип. Жылдам қатты, таза дауыстың тоны, сөздің жылдам темпі жоғары және жылдам демалыспен шығуы. Дауыстың қаттылығы басында жәй басталып, аяғында айқайға дейін күшейеді. Визуальды бір адам мен сөйлесіп отырған кезде көзіне қарап отыру керек. Егер әңгіме қызықтырақ болса 80 проценттей сөйлесу контакті болады. Ал қызық емес болса, 50 проценттен аз болады. Бір адам мен сөйлесіп отырған кезде визуаль көзіне қарамаған болса, ол бір нәрсені жасырған секілді көрінеді. Егер балаға ұрысса да көзіме қара деген сөзді білдіреді. Егер де оның сөздеріне анығырақ құлақ салсақ визуальды сөзінен білуге болады. Визуальдар өздерін көбінесе телепатиялық дарындары бар екенін дәлелдей келеді және адамның ойын оқи алады. Мысалы, мен сенің не ойлап тұрғаныңды жапқсы білемін, деген сияқты ойларды білдіреді. Олар өздерін жоғары ұстайды. ....
Рефераттар
Толық

Тәуелсіздікке - 25 жыл

Ел боламын десең, бесігіңді түзе «Еліңнің ұлы болсаң, Еліңе жаның ашыса, азаматтық намысың болса, қазақтың ұлттық жалғыз мемлекетінің нығайып - көркеюі жолында жан теріңді сығып жүріп еңбек ет. Жердің де, елдің де иесі өзің екеніңді ұмытпа!» (Н. Назарбаев).
Бір қаламның ұшымен жазылып, барша қауымның жүрегіне орнаған, бір ауыздан айтылып, кең өлкемді шарлаған осынау бір ыстық сөз, ыстық көңіл лебізі бүгін ғана емес, бар уақытта да......
Эсселер
Толық

Мұғалім портфолиосы құрылымы

Мұғалім портфолиосын құрудың негізгі принциптері:
• жүйелілік;
• мәліметтердің нақтылығы мен ауқымдылығы;
• ақпараттың объективтілігі;
• көрнекілік.
Портфолионың негізгі мақсаты – мұғалімнің кәсіби өсуінің мониторингінің, кәсіптік нәтижелерінің, жетістіктерінің талдауын қамту;
Портфолио мұғалімнің өз қызметіндегі әр түрлі – оқыту, тәрбиелеу, шығармашылық, өз білімін көтерудегі нәтижелерін жинауына көмек береді.

kz
Толық

Қазақ тілі - Қазақстан Республикасының мемлекеттік тілі

Қазақстан – егеменді, тәуелсіз ел. Қазақстанды дамыған өркениетті елу елдің қатарына енгізетін біздің болашағымыз – бүгінгі жастар. Олардың міндеті – елінің намысын қорғап, оны әлемге таныта білу. Әлемге таныту үшін әр жас өз елінің тарихын, тілін жетік білуі керек.

Қазақ тілі – Қазақстан Республикасының тұрғылықты халқы қазақ халқының және оның шекарасынан тыс өмір сүріп жатқан қазақтардың (Ресей Федерациясы, Өзбекстан, Қытай, Монғолия т.б.) ұлттық.....
Шығармалар
Толық

Экономика | Микроэкономика теориясының макроэкономикадағы рөлі және макорэкономикалық үлгілер

«Макроэкономика» пәні экономикалық оқу орындарында оқытылатын негізгі теориялық базалық курстың бірі болып есептеледі.
Макроэкономика ғылым ретіңде экономикалық құбылыстар мен үрдістерді экономикалық теориялар мен үлгілер түрінде жүйелеп қорытуға арналған. Мұнда экономика біртұтас жүйе ретінде қарастырыла отырып, тауарлар өндірісі мен қызмет көрсетудің жалпы көлемін және оның өсуін, инфляция қарқыны мен жұмыссыздық деңгейін, валюталардың айырбас бағамдары мен төлем балансының жағдайын зерттеді.
Макроэкономика экономиканы бір үлкен бүтін құбылыс ретінде қарастыратын ғылым. Ол экономикадағы іс - әрекеттерді біріктіріп жалпылай қарастырады. Белгілі бір уақыт аралығында кейбір фирмалар өндірген өнімдеріне бағаны өсіреді, кейде төмендетеді. Бағаның жиынтық өзгерісін талдау кезінде зерттеушілер көптеген баға өзгерістерінің ішінен орташасын алады. Бағаның экономикадағы жиынтық динамикасын өлшеу үшін баға индексі қолданылады. ....
Рефераттар
Толық

Экономика | Меншік экономикалық категория ретінде және меншік қатынасының теориялық негіздері

XXI ғасыр табалдырығында Жаңа Тәуелсіз мемлекеттердің коғамдық дамуындағы аса маңызды мәселелердің бipi – меншік қатынастарын жан-жақты қарастырып, шаруашылықтардың даму жолдарын объективті зерттеу бүгінгі таңда негізгі мәселе . Бұл меншік мәселесі өте күрделі және көп қырлы. Ол әлеуметтік-экономикалық жүйенің терең және өте мәнді қатынастарын қамтиды. Бүгінгі танда меншік қатынастарының проблемалары өзекті сұрақтардың бipi және пікір-талас туындайтын тақырыпқа айналып отыр.
Нарықтық экономикаға көшу – меншік қатынастарына тікелей байланысты. Өйткені қай қоғам болсын, өндіріс қатынастарының негізінде белгілі бір меншік формасы жатыр. Сондықтан нарық қатынастарына көшу кезеңінде оның көптеген объективті мәселелері өз шешімін күтуде.
Қазіргі таңда айқындалып отырғандай, бұрынғы көзқараспен социализм орнату жолында деп есептелінген елдердегі элеуметтік-экономикалық жүйенің күйреуiнің басты себептерінің бipi – мемлекеттік меншік қатынастарының үстемдікке ие болуы. Сол себепті де оларды өзгерту және түбегейлі құру туралы қортынды жасалды. Сөйтіп, бұл проблемаларға қоғам тарапынан өзіндік көзқарас білдipy мәселесі алға тартылып отыр. Бүгінгі таңдағы меншік ұғымының төңірегіндегі пікір-таластарды талдау мен меншіктің нақты әр түрлі формаларын өндірудің мәнін түсіну үшін аталған күрделі проблеманың теориялық негізін анықтау қажет.
Қоғам дамуының өтпелі кезеңдерінде меншік мәселесі, даму перспективасы ең алдымен көтеріліп, жалпы қозғалыстың, дамудың өзіндік өзегін құрайды. Қоғамның, мемлекеттің, жеке адамдардың болмысының даму заңдылықтары, өндірістің материалдық және рухани негіздері барлығы да меншік жүйесіндегі маңызды өзгерістерге тәуелді. ....
Рефераттар
Толық