Ұзын құлақ сұр қоян

Мақсаты: Әртүрлі тәсілдерді қолдана отырып ақ қағаз бетіне бейнені тұтас орналастыра білуге үйрету. Балалардың үлгі бойынша бейнелік сипатты әңгіме құра білуге, балалардың тілдік қорын дамытуға, жан-жануарларды қамқорлыққа алуға тәрбиелеу.
Сөздік жұмыс: қоян - заяц - rabbit

Әрекет түрі Тәрбиешінің іс - әрекеті
Баланың іс - әрекеті
Мотив. қозғаушы күш
Ізденуші – ұйымдастырушы

Рефлекті - қорытынды Шаттық шеңбері:
Сәлем деймін күнге мен
Сәлем деймін мен саған
Сәлем деймін апайға
Қонақтарға достарға
- Балалар мен сендерге жұмбақ жасырайын, ал сендер шешімін табасыңдар ма?
Ұзын құлақты, жылдам аяқты
Сәбізді жақсы көретін ол не?
- Қоянның суретін көрсете отырып, балаларға қоянның қайда тіршілік ететінін, құлағы неге ұзын екенін қалай секіретіні жайлы айту......
Балабақша сабақ жоспары
Толық

Алақай қыс келді

Алақай қыс келді!
Мақсаты: Балалардың қыс мезгілі және оның ерекшеліктері туралы түсініктерін кеңейту. Қысқы табиғат көрінісі, қысқы ойын түрлерін атау. Қоршаған ортаға деген сүйіспешілігін арттыру. Балаларды жапсыру іскерлік дағдыларына машықтандыру, жапсыруды меңгеру. Ұсақ қол моторикасын дамыту.
Психологиялық сәт
Амандасу үлкенге
Тәрбиенің басы ғой.
Ал, кәнекей бәріміз
сәлем дейік үлкенге
Сәлеметсіздер ме, қонақтар!
Бүгінгі біздің сабағымыздың тақырыбы: «Алақай қыс келді!»
Аяз қысып,
Өрнек сызып
Терезені торлайды.
Қарда омбығып,
бет домбығып
Балалар сырғанап ойнайды.
Кейде ұлып
кейде ысқырып
ұйқып боран соғады.
Бөбектерім айтыңдаршы
Бұл қай кезде болады?
Балалар қазір жылдың қай мезгілі?
Қыс мезгілі.
Қыс мезгілінде ауа-райы қандай болады?
Суық, аяз болады......
Балабақша сабақ жоспары
Толық

Алақай қыс келді

Алақай қыс келді!
Мақсаты: Балалардың қыс мезгілі және оның ерекшеліктері туралы түсініктерін кеңейту. Қысқы табиғат көрінісі, қысқы ойын түрлерін атау. Қоршаған ортаға деген сүйіспешілігін арттыру. Балаларды жапсыру іскерлік дағдыларына машықтандыру, жапсыруды меңгеру. Ұсақ қол моторикасын дамыту.
Психологиялық сәт
Амандасу үлкенге
Тәрбиенің басы ғой.
Ал, кәнекей бәріміз
сәлем дейік үлкенге
Сәлеметсіздер ме, қонақтар!
Бүгінгі біздің сабағымыздың тақырыбы: «Алақай қыс келді!»
Аяз қысып,
Өрнек сызып
Терезені торлайды.
Қарда омбығып,
бет домбығып
Балалар сырғанап ойнайды.
Кейде ұлып
кейде ысқырып
ұйқып боран соғады.
Бөбектерім айтыңдаршы
Бұл қай кезде болады?
Балалар қазір жылдың қай мезгілі?
Қыс мезгілі.
Қыс мезгілінде ауа-райы қандай болады?
Суық, аяз болады.
Жұмбақ шешіңдер:
Қыста ғана болады,
ұстасаң қолың тоңады. (Қар)
Айналаны, үйлердің шатырын не басып тұр?
Қар басып тұр.
Қар қайдан жауады?
Аспаннан жауады.
Қардың түсі қандай? .....
Балабақша сабақ жоспары
Толық

Кел ойнайық балақай

«Кел, ойнайық, балақай!»

Өзіңнен ұл, қыз туса, ей азамат!
Қолда өсір - ұстай көрме алыста жат.
Мейірімді, таза болса тәрбиесі,
Баланың еркін өсер тәртібі-есі
Жүсіп Баласағұни


Жоба түрі: ойын түрлерін пысықтау.

Мерзімі: қысқа

Жобаға қатысушы топ: «Балдырған» ортаңғы топ

Жобаның өзектілігі:

1. Әдеби жобалардың көбеюіне үлес қосу, мектепке дейінгі балалардың оқу сауаттылықтарын дамыта отырып, икемділікке, ептілікке баулу.
2. Ата–аналармен бірлесе жұмыс істей отырып, балаларға ұлттық ойындар мен қазіргі ойын түрлерін меңгерту.
3. Жалпы адамзат жинаған тарихи-мәдени, рухани мұраларды тіл арқылы меңгеруге болатынын және өз ойын жеткізудің, өзін-өзі тану мен өзгені танудың бірден - бір құралы тіл екендігін таниды.

Мақсаты: тілін дамытып,анық сөйлеуге үйретіп, сана сезімдерін қалыптастыру. Қиялын дамыту, ептілікке, алғырлыққа, білгірлікке баулу. Бойларына мейірімділік, достық, бауырмалдық сезімдерін дарыту.

Міндеті:
- баланың лингвистикалық дүниетанымын қалыптастыру;
- әрбір тілдік бөлшектердің жалпы тіл жүйесіндегі орнын, маңызы мен ерекшеліктерін түсінуіне қажетті іскерлік – дағдыларын қалыптастыру;
- тілдің қоғамдық маңызын түсіндіру, халық ауыз әдебиетінің түрлерімен таныстыра отырып, логикалық ойлауын, қабылдау, түйсіну әрекеттерін жетілдіру, шығармашылық қабілеттерін арттыру;
- таным белсенділігін күшейту;
- тіл фактілері арқылы баланың рухани дүниесін жетілдіру, адамгершілікке тәрбиелеу;
- қазақ тілі сабағындағы пәнаралық байланыс арқылы қоғам, табиғат туралы адамзат жинап қорытқан білім негіздерімен қаруландыру.
Осы аталған мақсаттар мен міндеттерді және қамтылған тақырып мазмұндарын қолдану барысында баланың сөздік қоры дамып, сөйлеу мәдениеті қалыптасады.

Күтілетін нәтиже: Балалар анық сөйлеп, қоршаған ортада өзін–өзі тәрбиелеп, бағалап, қимыл–қозғалыс, ойындар әрекеті арқылы белсенділігі артады, халық ауыз әдебиетінің түрлерін саналарына меңгеріп, шығармашылық қабілеттері дамиды, мейірімділікке үйретеді......
Балабақша сабақ жоспары
Толық

ҰЗЫН ҚҰЛАҚ СҰР ҚОЯН

Ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінің технологиялық картасы. Білім беру саласы: «Шығармашылық» Ұйымдастырылған оқу іс-әрекеті: Сурет салу Тақырыбы: «Ұзын құлақ сұр қоян». Мақсаты: Балаларға үш орталықта жұмыс жасауға үйрету.Берілген қоян суретін жапсыра білуге баулу.Түрлі-түсті бояулармен бояуға дағдыландыру.Балалардың аңдарға деген сүйіспеншілікке тәрбиелеу. Қостілділік жұмыс: қоян-заяц, ұзын-длинный, құлақ-уши,сұр-серый. Алдын ала жүргізілетін жұмыс: Шаттық шеңбер. Қажетті құрал-жабдықтар: қағаз,түрлі-түсті карындаштар, қоянның суреттері. Көрнекілігі: үй жануарларының суреттері Іс-әрекет бөлімдері Тәрбиешінің іс-әрекеттері Баланың іс-әрекеттері Мотивациялық қозғаушы Шаттық шеңбер: Орымыздан тұрайық, Мойнымызды бұрайық Қолымызды көтеріп Саусақты ашып-жұмайық Онан соң төмен түсіріп Алақанды соғайық Иықты артқа ысырып Басты төмен салайық Жаттығу жасап осылай ....
Балабақша сабақ жоспары
Толық

Көңілді балақай

Мақсаты: а) түзете-оқыту: сабақ барысында оқушының бойында жақсы
көңіл-күй қалыптастыру, сынып ішінде жақсы қарым-қатынас
орнату;
ә) түзете-тәрбиелеу: оқушыны мейірімділікке, жақсылық жасай
білуге үйрету, жағымсыз көңіл-күйден арылу; шапшаңдылыққа,
байқағыштыққа үйрету;
б) түзете-дамыту: сөйлеу тілін, ой-өрісін дамыту, көңіл-күйді
басқару қабілетін дамыту.
Керекті құралдар: күн, бұлттар, түрлі-түсті шарлар, плакат, акварель, қылқалам, маркерлер, салфетка.
Сабақтың барысы:
I. Ұйымдастыру бөлімі.
II. Психологиялық дайындық.
Шеңбер болып тұрайық жылы жүзбен,
Бізге келсін қуаныш, нұр іздеген.
Шуақ толы жанымыз, жүрегіміз,
Үлгі алсын көрген жан мына бізден.

ІІ. Тренинг.
Мақсаты: сыныптастар арасында өзара қайырымды, мейірімді қатынастар тудыру.
Ойынның шарты: Ойын басында балалар шеңбер болып отырады. Балалардан «Біз бүгін бір-бірімізге қандай тілек тілейміз?» - деп сұрайды. Ойынға қатысушы балалар бір-біріне өздерінің тілектерін айтады.
«Шапалақтар» ойыны.
Ойынның шарты: Мұғалім алақанымен белгілі ритмде шапалақтап, соны оқушыға қайталауды талап етеді. Ол қайталаған дыбысты дәл сол ритмде келесі біреу жалғастырады. Осылайша мұғалімнің көзі қай оқушыға қараса ойын әрі қарай жалғаса береді. Жаңа шапалақ ритмі беріліп ойын жалғасын табады.
-Балақайлар, тақтаға қарайықшы күнімізді не жауып тұр? (Бұлттар)
Ендеше біз күнімізді жарқырату үшін мына бұлттардағы тапсырмаларды орындауымыз керек. .....
Балабақша сабақ жоспары
Толық

Өндіріс | «Тамшыбұлақ» шаруа қожалығы-ның басқару тиімділігін жетілдіру

Кіріспе
Өндіріс ресурстарын ұтымды пайдалану мен оның тиімді жұмыс істеуі өндірісті басқаруды ұйымдастыру дәрежесіне тәуелді. Басқару тиімділігі өндірістің технологиялық деңгейіне сонымен бірге кадрлар сапасына да байланысты. Кәсіпорынды басқарудың негізгі мақсаты - өндірісті қажетті ресурстармен қамтамасыз ету және тауарлар мен қызметтерді өткізу, кәсіпорынның негізгі іс-әрекеттерін тиімді түрде жүзеге асыру. Кез келген кәсіпорынның жұмысының тиімділігін арттыру үшін, өндіріс құралдарын толық пайдалануы, сыртқы ортамен байланыста болуы, еңбек бөлінісі тәртібін қатаң сақтауы тиіс. Сонымен бірге тиімді басқару арқылы сапалы өнім шығарып, оны ұтымды жолдармен өткізу, яғни өткізуді басқару керек.
Басқару тиімділігін жетілдіру жолында мынандай нақты қызметтер орындалуы тиіс.
 кәсіпорынның даму болашағын болжай білу және алдағы мақсатты дұрыс таңдай білу;
 ресурстарды даярлау және тауарлар өндіру мен қызметтер ұсынуды ұйымдастыру;
 кадрларды дұрыс іріктеу және орналастыру;
 билік жүргізу және басқа іс-әрекеттерді үйлестіру;
 кәсіпорын жоспарларының орындалуын бақылау.....
Курстық жұмыстар
Толық

Ұлттық ойын: Домалақ ағаш

Қазақтың ежелден келе жатқан ұлт ойындарының бірі — «Домалақ ағаш» ойыны. Бұл «Қазан» ойынының бір түрі. «Домалақ ағаш» ойынын қыста мұз үстінде, ал жазда тақыр алаңда ойнауға болады. Ойынға қатынасушылардың әрқайсысының басы қайқы қақпа таяғы мен ағаштан істелген домалақ шары болуы керек.

Ойынға қатынасушылар ортадан шеңбер сызып, бір «қазан» қазады. Ойнаушылардың саны көп болса, шеңбер соғұрлым үлкен болады. Шеңбердің бойымен қатарласа тұрып, арасы бір-бірі адымдай жерден, яғни әрқайсысы өзінің алдынан «қазан» қазып алады, домалақ ағашын соған алып қояды. Шеңбердің ортасында бір ойыншы бос «қазанды» күзетіп тұрады, яғни басқа шеңбер бойында түрған ойыншылардың әрқайсысы өзінің шарын ортадағы бос «қазанға» түсіру; ал ортадағы бос «қазанды» қорып тұрған ойыншы басқалардың домалақ ағаштарын өзі қорып тұрған «қазанға» түсірмеуге тырысады. Егер ортадағы «қазанға» домалақ ағашын кім түсіріп алса, сол адаммен орындарынауыстырады. Ойын жалғаса береді.....
Ұлттық ойындар және салт-дәстүрлер
Толық

Әдебиет | Баймырзаұлы Балуан Шолақ (1864-1916)

Баймырзаұлы Балуан Шолақ (1864-1916) – қазақтың халық композиторы, ат ойынының түрлі тәсілін меңгерген өнерпазы, күш өнерін көрсеткен спортшысы, жауырыны жерге тимеген балуаны. Оның есімін де халық осы соңғы өнеріне сүйсінгендіктен еркелетіп, жас күнінде саусағын үсітіп алуына байланысты «Балуан Шолақ» деп атаған, әйтпесе өзінің азан шақырылып қойылған шын аты – Нұрмағанбет. Шыққан тегі – Ұлы жүздің Дулат тайпасының Сәмбет руынан. Бірақ аталары ерте кезде Арқаға қоныс аударғандықтан, оның бар өмірі Көкшетау өңірінде, атығай, қарауыл руларының арасында өскен.
Әкесі Баймырза ағаш шебері болған. Әкесіне қарағанда, шешесі Қалампыр қарулы кісі болған дейді. «Алып – анадан» деген ғой, Балуан Шолақ та осы анасына тартып, теңдессіз алып күштің иесі болған.
14 жасынан бастап күреске түсіп, ат құйрығында ойнаған спортшы болған, шауып келе жатқан ат үстінде әр түрлі күрделі жаттығуларды шебер орындаған. Мысалы: жүйткіп келе жатқан ат үстінде түрегеліп, не басымен тұруы, аттың бауырынан өтуі, бір аяғын үзеңгіге қыстырып, шалқалап жатып шабуы бойындағы жойқын күшті, ептілікті шебер игере алатындығын, қазақтың далалық цирк өнерінің іргетасын қалағандығын айғақтайды. Көкшетау қаласындағы үлкен жиындарда 51 пұт (830кг-дай) кірдің тасын көтеріп, дүйім жұртты таң қалдырған. 1899 ж. Орыс палуаны Иван Кореньмен күресіп, оның қабырғасын сындырғанда Балуан Шолақ 35-те еді.
Мұның үстіне Балуан Шолақ ән-күйге жасынан құмар болады. Бертін келе, жігіт шағында Балуан Шолақ осы екі өнерді қатар дамытады. Әке-шешесі қайтыс болған соң, Ғаникей деген қызға үйленген Балуан Шолақ ел аралап, салдық құрады және жалғыз-жарым жүрмей, маңына әнші-күйші, палуан, өнерлі жастарды жинайды. Топ құрып, «ансамбль» болып сауық құру Балуан Шолақтың дәстүріне айналған.
Өзі ұстаз тұтқан Біржан сал, Ақан сері әндерінің тамаша орындаушысы әрі насихатшысы болады. Олардың әнші-композиторлық дәстүрін берік ұстанып, кейін өзі де ән шығарады. Бұл тұрғыдан алғанда, Балуан Шолақ қазақтың әншілік өнерін өрістетуге үлкен үлес қосқан композитор. Көкшетау, Қарқаралы, Қараөткел, Сарысу бойындағы елдерді түгел аралаған. Балуан Шолақ Баян-ауыл, Семейде болады, Арқаның әндерін Жетісуға жеткізеді. Осы сапарында Кенен Әзірбаев Балуан Шолақтың көптеген әндерін үйреніп, халыққа таратады.....
Рефераттар
Толық

Ағзағаның дабылына құлақ түріңіз

Ағзамызда тоқтаусыз түрлі процестердің жүріп жататынын білесіз бе? Ал онда қандай да бір «ақау» бола қалса, оны дереу ретке келтіру үшін ағзамыз бізге хабар беріп, көмек сұрайды. Егер де сол көмекті уақытылы көрсете алсаңыз, денсаулығыңыз да мықты, көңіл күйіңіз де көтеріңкі болмақ.
Терінің құрғақтығы
Бұл ағзада Е дәруменінің жетіспеушілігін білдіреді. Оның орнын толтыру үшін күнделікті ас мәзіріне жаңғақ, майлы балық пен өсімдік майын қосыңыз.

Шаш пен тырнақтың сынғыштығы
Бұл ағзада В дәрумендер тобы мен кальцийдің аздығынан хабар береді. Ал олар дәнді дақылдар мен ботқалардың құрамында молынан бар. .....
Кеңестер
Толық