Барлық әдістерді статикалық және динамикалық деп қарастыруға болады. Массивтен статикалық әдіспен іздеу кезінде оның мәндері өзгермейді. Массивтен динамикалық әдіспен іздеу кезінде оның өлшемі өзгеруі мүмкін, себебі ол қайтадан сұрыпталады. Біз көбінде статикалық әдісті қолданамыз, үйткені мәтіндік редактордағы сөздерді өзгерте алмаймыз, ал динамикалық тәсіл ойын құрғанда пайдаланылады.
Іздеу әдістерін сондай-ақ нақты кілттерді пайдаланатын және туындаушы кілттерді пайдаланатын деп екіге бөледі. Бұл жағдайда кілт деп өзіміз іздеп отырған сөзді айтады. Мәтіндік редакторға қолданылатын кілт – туындаушы болып табылады, себебі ізделінетін массив алдын-ала алфавит бойынша сұрыпталған. Бұл рет іздеуді жеңілдету үшін пайдаланылады.
Кейбір кітаптарда бұл әдіс «экстраполяция әдісі» деп аталады. Экстарполяция – берілген интервалдан тыс бірнәрсені анықтау әдісі, ал интерпояция – сол интервал аралығына анықтау әдісі. Сондықтан да «экстраполяция әдісі» деп атау қате, үйткені ізделінетін сөзді шекарадан тыс аумақта іздеу мүмкін емес.бұл әдісті сипаттамас бұрын сізге ағылшын тіліндегі «treasure» сөзінің аудармасы қажет болды дейік. Яғни сіздің алдыңызда тапсырма – осы сөзді сөздіктен іздеу. Біздің келесі іс-әркеттеріміз қандай да бір іздеу алгоритмін құрумен жалғасады. Ізделінетін сөзді алфавит бойынша сұрыпталған массивтен іздейміз, ал керекті сөз бізге белгілі. Оны тез арада тауып алуға болады. Енді осы іздеуге толығымен тоқталайық. Бізге керекті сөз «т» әрпінен басталады, яғни алфавиттің екінші бөлігінде, немесе біз ол қандай орында тұрғанында шамамен есептеп ала аламыз. Яғни қанша дым жасауға болатынын анықтап аламыз. Егер ізделінетін массив үлкен болса осы әдіс арқылы оның шекрасын көрсетіп, тек осы аралықты ғана іздеуге болады. Ол үшін келесідей ек теңдік аламыз:
T1=M*N;
T2=2M*Log(2)N+N*Log(2)N;
N – массивтегі элементтердің саны.
M – рет іздеуге болады.
Тура ауытырудың алгоритмі жасайтын операция саны M*N-ге тең. Ал сұрыптауға кететін уақыт N*Log(2)N-ге тең, оған тағы 2M*Log(2)N дихотомия әдісін қосамыз. T1=T2 кезінде екі алгоритм де тиімді шекарада боламыз. ....

Дербес компьютердің есте сақтау құрылғылары
ДК-да жадының 4 деңгейі бар:
• Микропроцессорлық жады (МПП)
• Регистрлік кэш жады
• Негізгі жад (ОП)
• Ішкі жад (ВЗУ)
Кестеде келтірілген жад типтерінің екі негізгі сипаттамасы (жылдамдығы және сиымдылығы) көрсетілген:
Жад типтері Сиымдылығы Тезәрекеттестігі
МПП Ондаған байт =0,001-0,002мкс

ОП,сонымен қатар
ОЗУ
Он-жүз шақты мегабайт
=0,004-0,006мкс

ПЗУ Жүздеген килобайт =0,035-0,1мкс

ВЗУ,сонымен қатар
НМД
Он-жүз шақты гигабайт
=5-30мс
=500-3000 Кбайт/с

НГМД Бірлік мегабайт =65-100мс
=40-150 Кбайт/с

CD және DVD Жүз-мың шақты мегабайт =50-300мс
=150-5000 Кбайт/с


Есте сақтау құрылғысының салыстырмалы сипаттамасы

Есте сақтау құрылғысының алғашқы екі типі айналу уақытымен ( ),ал ішкі есте сақтау құрылғысының тезәрекеттігі-екі параметрмен:қол жеткізу уақыты ( ) және есептеу жылдамдығы ( ):
• - іздеу уақытының ,ақпаратты жазу және есептеу суммасы
• -тасымалдағыштағы ақпаратты іздеу уақыты
• -ақпарат байтының кезекті есептеуінің жылдамдығы
Жалпы қолданбалы қысқартылуларды айта кетелік: с-секунд, мс-милисекунд, мкс-микросекунд, нс-наносекунд, 1с= мс= мкс= нс ....

Delphi ортасы- бағдарламалаушының жэоғары әрі тиімді жұмысын қамтамасыз ететін күрделі механизм . Ол визуалды түрде бір уақытта бірнеше ашылған терезелермен жұмыс атқарады. Delphi көптеген есептерді шешуге мүмкіндік береді.
Оның ішінде бүгінгі маған берілген тақырып: Деканат, яғни деканаттың атқаратын жұмысы жайында толық мәлімет беру.
Деканатты мен шағын бір студенттерді басқаратын мекеме ретінде алып қарастырдым. Әр Университет мамандықтарына байланысты бірнеше факультеттерге бөлінеді. Осы факультеттердің өзіндік басқаратын деканаттары болады. Әр деканатта өзіндік жұмыс атқаратын кафедралары және ондағы жұмыс істейтін әртүрлі деңгейдегі мұғалімдері сонымен бірге ең бастысы ондағы білім алатын студенттері бар. Осы Университет ішіндегі шағын бір мекемені басқару өте күрделі мәселе. Сондықтан қазіргі кезде осындай мекемелерді басқарудың бірнеше үлгілері бар. Соның бірі де бірегейі дамыған компьютерлік технология көмегімен автоматтандырылған түрде басқару, яғни деканат жұмысын автоматтандыру.
Автоматтандырылған басқару жүйесінің (АБЖ) шешімді дәлелдеу және жобалау процестерін автоматизацияландыру деңгейіне қарай Жоғарғы Оқу Орнында ақпараттық кеңес беретін және ақпараттарды анықтамалық түрдке басқару болып табылады. Ақпараттық кеңес беретін АБЖ таңдалған үлгі мен әдіске сәйкес шешімді өңдеп, және осы мәселеге шешім шығаратын тұлғалармен бекітіледі. Басқару автоматизациясының ең төменгі деңгейі ақпарттық-анықтамалық жүйенің құрам бөліктерімен іске асады. Жоғары оқу орнындағы АБЖ негізінен ақпараттық-анықтамалық класына жатады. Ол басқарылу шешімдерін құрастыру және негіздеу секілді проблемалық жағдайларды анализлдеуге жетекшілер пайдаланатын есеп беру құжаттарын алу автоматизациясы үшін қажет. Оның құрамына тәрбие істері, ғылыми зерттеу, мамандар даярлау, әкімшілік-шаруашылық, қаржы комплекстері секілді бірнеше топтар кіреді. Жоғары оқу орнында басқару жүйесінің негізгі бөлігі ретінде деканатты келтіруге болады. Қазіргі кезде деканаттағы АБЖ-да оқу-тәрбие істерін басқарумен байланысты алғашқы жүйе көрсеткіштерінің типтік құрамы анықталған, ақпараттық базалар құрылған, ал бағдарламалық қамтамасыз ету ретінде мәліметтер базачсын басқару жүйесі пайдаланылады. Осы ақпараттық базаларды пайдалана отырып, қолджанбалы бағдарламалардың әр түрлі түрлерін құрастыра алады. Осы айтылғанның бәрі деканаттағы шешім шығару және есеп беру тапсырмаларын автоматизациялаудың алғышарты болып табылады. Деканаттағы оқу және ғылыми басқару жүйелірін іске асыру үшін оқу жоспарлары құрастырылады. Кафедра мен оқытушылар арасындағы тапсырмаларды бөлісу, аудиторлық қорды бөлу, абитуриенттерді топтарға бөлу, оқу процестерінің статистикалық анализдеудің міндеттері, ғылыми-іздену жұмыстарының тапсырыс портфельдерін құрастыру, т.б. жұмыстар атқарылады. Деканаттың әртүрлі тарауларын бақылап тексеру үшін және оқыту және ғылыми процестерін басқару әдістерін бағалау, тексеру үшін деканатты басқарудың имитациялық модельдері құрастырылады. Әдетте әлі күнге дейін мұндай тапсырмаларға жауап бере алатын методология жоқ болуда. Басқару шешімдерін құрастыру және шығару-әртүрлі этаптардан тұрады: проблемалық жағдай анализі, басқару жүйесін іске асырудың мақсаттарын таңдау, өте саналы альтернативтерді және критерийлерді анықтау, сапалы шешімдерді таңдау, альтернативаны анализдеу және баға беру, шешімнің орындалуын бақылау және есепке алу. Бұл этаптардың реті олардың іске асырылуының автоматтандырылған немесе автоматтандырылмағандығына тәуелді емес. Басқару автоматизациясы басқарудың технологиялық схемасын жүзеге асыратын әдістерге қойылатын қосымша талаптарды ұсынады. Жүйеге жаңа элементтер енгізеді. Және сонымен бірге, басқару аппаратының мүмкіндіктерін көбейтеді. ....

Есептеу желілеріндегі программалық және аппараттық байланыстар әлсіз, ал байланыстар одан да әлсіз.
Комьпютерлер арасындағы байланыстар байланыс арналары бойымен қосылған арнайы сыртқы құрылымдар – желілікадаптерлер арқылы орнатылады. Әрбір компьютер өзінің жеке операциялық жүйесінің басқаруымен жұмыс істейді. Желінің компьютерлері арасындағы жұмысты бөлетін қандай да бір «ортақ» операциялық жүйе мұнда жоқ. Желінің компьютерлері желілік адаптерлер және байланыс арналары арқылы бір-бірімен хабарламалар алмасу арқылы өзара байланысады. Осы хабарламалардың көмегімен көбінесе бір компьютер екіншісінің жергілікті ресурстарын пайдалануға рұқсат сұрайды. Ондай ресурстар ретінде дискіде сақталған деректер, принтерлер, модемдер, факс аппараттар сияқты әр түрлі сыртқы құрылымдар болуы мүмкін. Желідегі әрбір компьютердің жергілікті ресурстарын қолданушылар арасында бөліп, ортақ пайдалану – есептеу желілерін құрудағы негізгі мақсат.
Тұжырымдар
Есептеу желілері – компьютерлік технологиялардың даму эволюциясының нәтижесі.
Есептеу желілері дегеніміз – байланыс жолдарымен қосылған компьютерлер тобы. Байланыс жолдары кабельдер, желілік адаптерлер және басқа коммуникациялық жабдықтар арқылы қолданылады. Барлық желілік жабдықтар жүйелік және қолданбалы программалық жабдықпен басқарылады.
Желінің негізгі мақсаты – желідегі қолданушылар үшін ондағы барлық компьютерлердің ресурстарын ортақ пайдалануға мүмкіндік жасау.
Есептеу желілері – бөлшектенген жүйелердің бір түрі, олардың артықшылығы есептеулерді параллель орындауды қамтамасыз ету, ал оның өзі жүйенің өнімділігін және орнықтылығын арттырады.
Желілердің дамуының маңызды кезеңі - әр түрлі текті компьютерді тез және тиімді қосуға мүмкіндік беретін Интернет сияқты стандартты технологиялардың пайда болуы.
Есептеу желілері пайдалану өнеркәсібі үшін келесі мүмкіндіктерге қол жеткізуге жағдай жасайды:
құны жоғары ресурстарды бөліп қолдану;
коммуникацияларды жетілдіру; ....

Жоғары оқу орындарын басқарудың автоматтандырылған жүйесі – IBM компьютері үшін жазылған MS DOS операциялық жүйесімен басқару арқылы жүргізілетін бағдарлама комплексі. Оперативтік жады – 450 кБайттан аспауы керек және міндетті түрде қатты диск болуы керек. Автоматтандыру құравмына келесі жүйелер енеді:
1. «Талапкер» - талапкер жайлы мәліметті және оқұға тусер алдындағы емтихан нәтижелерін автоматтандыруға арналған программа. Талапкерлер анкетасы бастапқы мәлімет болып табылады. Автоматтандырылған өңдеуге анкеталық деректерді енгізу және түзету, емтихан тапсыру және тестілеулерге арналған ведомость дайындау, әртүрлі белгілер бойынша талапкерлер тізімін жіктеу, есепке қосу, оларды баспаға шығару, сонюай-ақ сәйкес статистикалық мәліметтерді баспаға шығарулар жатады.....

Желілік операциялық жүйе-бағыттауға қажетті топтық ағыммен станциялық жүйелерде маңызы орасан зор.Ол осы жүйелерде барлық жұмыстарды орындауға мүмкіндік береді,мысалға алғанда станцияларда,бөлшектік желілік дискіде немесе принтерлерде,көбінесе желілік жүйе станциялық жүйеде қосылмаған.
Көбінесе компьютрлік желілерде белгіленген автономдық комьютерлер бар, ол тек ғана файлдық серверлерде қолданылады.Осындай жүйені ЛВС файлдық серверлер деп аталады.Кейбір ЛВС жүйелерінде,жұмыс уақытындағы станцияларда барлық уақытта функциялдық файлдық серверлермен жұмыс істеуге болады.Бұл бірлікрангілік ЛВС.
Компоненттік желілік операциялық жүйеде жүмыстағы станцияларда жэне файлдық серверлерде өзара бірлесіп бір-бірінің көмегімен орындалатын тіл,хаттама деп аталады.....

Ғылыми техникалық прогрестің жетістіктері нәтижесінде пайда болған және ақпаратты алмасудағы қажеттіліктермен түсіндірелетін территориялық компьютерлік желілер мемлекет аралық бағдарламаларын құрудың айнымас бөлігіне айналды.Қазіргі уақытта ғылыми және білім беру мақсатында қолданылатын,бизнесте,финанстқ—эканомикалық қызметерде,бірлескен ғылыми-техникалық бағдарламаларды жүзеге асыру үшін және т.б мақсаттарда қолданылатын көптеген компьютерлікжелілер жұмыс істейді.Алдын ала көптеген басқа желілерді біріктіретін және әлем жиынына енуге мүмкіндік беретін глобальді желі INTERNET-ті ерекшелген жөн.Internet қолданушыларғамүлдем шексіз ақпараттық ресурстарды ұсынады.
Кез келген дамыған елде желілік құрылым сипаттамасының дамуы ГСЖ жалпы әлемдік тенденциялардың дамуында көрніс табады.Олардың бірі әлемнің кез келген нүктесінде орналасқан компьютермен қолданушыларға байланыс мүмкіндігін ұсынатын түрлі желілікқұрылымдар формаларының бірігу тенденциясы. ....

Компьютерлік желі дегеніміз – диск, принтр коммуникациялық құрылғыларды тиімді пайдалану мақсатында бір – бірімен байланыстырылған компьютерлер тізбегі.
Желілер масштабы мен мүмкіндігі бойынша ерекшеленеді.Ең шағын желілер жергілікті деп аталады да, бірнеше компьютерлерді біріктіру үшін қолданылады.Мұндай желілер ортақ, дискіжетек, принтр, сканер және тағы басқа қымбат құрылғыларды тиімді пайдалану мақсатында құрылады.Компьютер желіге желілік тақша, модем, немесе жоғарғы жылдамдықты сандық – телефондық қызмет торабы арқылы қосылады.
Екі және одан көп компьютерлер заттай қосылғанда компьютерлік желі пайда пайда болады.Компьютерлік желі аумақтық жағынан бытыраңқы орналасқан пайдаланушыларғабірдей программаларды, жалпы ақпараттық ресурстарды қолдануда өзара ақпарат алмасуға мүмкіндік береді.....

Екі және одан көп компьютерлер заттай қосылғанда компьютерлік желі пайда болады. Компьютерлік желі аумақтық жағынан батыраңқы орналасқан пайдаланушыларға бірдей программаларды, жалпы ақпараттық және ақпараттық ресурстарды қолдануда өзара апарат алмасуға мүмкіндік береді.
Компьютерлік желі бір-бірімен қатынаса алатындай арнаға қосылған, компьютерлік және басқа электронды жабдықтарды іске қосуға қажетті барлық ақпараттық және программалық қамтамасыз ету кіреді. Желі басқа құрылғылармен өзара әрекеттесетін құрылғылар станциялар, тораптар немесе желілік құрылғылар деп аталады. Тетіктер саны екіден бастап мыңдаған санға жетеді.
Бір рангілі желілер. Желі тораптары бірдей коммуникациялық функцияларды орындауда, олар тең деп аталады. Осындай тораптар арасындағы қатынастар әдетте бір рангілік деп аталады. Бір рангілік жүйелердің маңызды ерекшелігі бар. Олар арнайы программалық қамтамасыз етуге мұқтаж.
Оларға қарама-қайшы жұмыс станциялары немесе клиенттер деп аталатын көптеген компьютерден тұратын желілер болады, олар іс жүзінде сервер деп аталатын бір немесе бірнеше компьютермен ғана айырбасталады.
Сервер – басқа компьютер-клиентке (жұмыс станциясына) қызметін ұсынатын компьютер. Сервердің көмегімен басқа компьютерлер серверге қосылған принтерлерге, факстарға, серверде тұрған мәліметтер базасына жетеді. ....

Ғылыми - техникалық прогресс әртүрлі есептеу машиналарын құруға себеп болды. Олар өздерінің арнаулы және функционалдық мүмкіндіктеріне қарай үлкен ЭЕМ-дерге, мини-ЭЕМ-дерге, макро-ЭЕМ-дерге және дербес комьпютерлерге (ДК) бөлінеді.
Үлкен ЭЕМ - дер – бұл өте қуатты компьютерлер, олар
ірі мекемелерге, кәсіпорындарға немесе халық шаруашылығының тұтастай салаларына жұмыс істеу үшін қолданылады. Үлкен ЭЕМ - дерді пайдалану үшін көптеген қызметкерлері бар есептеу орталықтары құрылады. Үлкен ЭЕМ - дер қызмет көрсетуі мен құрал - жабдықтарының құнының қымбаттығымен ерекшеленеді. Олар бірнеше міндеттерді қатар шешіп, пайдаланушымен қатар жұмыс істей алады.
Мини ЭЕМ-дердің үлкен ЭЕМ-дерге қарағанда, өлшемдері шағын және өнімділігі мен құны төмен. Мини ЭЕМ-дер өндірістік процестерді басқаруда, ғылыми мекемелерде, ғылыми жұмыстарды оқу ісімен үйлестіретін жоғары оқу орындарында қолданылады. Мини ЭЕМ-дердің жұмысын ұйымдастыру үшін де арнайы шағын есептеу орталығы қажет.
Микро ЭЕМ-дердің өнімділігі үлкен ЭЕМ-дерге қарағанда төмен және олар негізінде деректер дайындау, програмалық қамтамассыз етуін жетілдіру бойынша көмекші операциялар орындайды. Микро ЭЕМ-дер үшін құрамында бірнеше адамы бар шағын лаборатория да жеткілікті.
Дербес компьютерлер соңғы 20 жылда қарқынды дамып келеді. Олар пайданушылар деп аталатын бір адамның жұмыс істеуіне арналған. Дербес компьютермен жұмыс істегенде пайдаланушының арнайы программалау тілін білу қажет емес. Кәдімгі ДК көлемі шағын, құны жоғары емес бола тұрып, 70-жылдардың үлкен ЭЕМ-деріне, 80-жылдардың мини ЭЕМ-деріне және 90 - жылдардың бірінші жартысының микро ЭЕМ-деріне қарағанда, өнімділігі жоғары. Қазіргі кезде дербес компьютерлер саны әрекетінің барлық салаларына қолданылады.
Есептеуіш машина түрлерінің көптігінен қарамастан, олардың ең маңызды сипаттамалары:
• Машина уақыт бірлігінде орындайтын операцияларының орташа мөлшерімен өлшенетін шапшандығы – MIPS;
• ЭЕМ операция орындайтын сандардың берілу түрі мен разрядтылығы;
• Жадтайтын (еске сақтайтын) құрылғылардың сыйымдылығы мен шапшаңдығы
Осы параметрлер бойынша есептеуіш машиналарды төмендегідей бөлуге болады.
Дербес компьютер пайдаланушымен диалогтік режимді жеке жұмыс істеу үшін арналған. ДК негізінен қарапайым қарапайым құжаттардан бастап, баспа беттеуіне дейін әр түрлі мәтін дайындау, есептеулерді орындау, деректер базасын жасау, ақпарат іздеу және т.с.с. жұмыстарға арналған.....