Сұрықсыз кейіптегі затқа толы сөмкесін ары да, бері де сүйреп әуежай ішінде әуреленгені сол еді - бойжеткен күткен рейсінің тағы да бір сағатқа шегерілгені турасында хабар алды. Тосын хабарламаға өкпелі түрде шекесін тыржитты да, бос көрінген орындықтың біріне жайғаса кетті.

Күйбең тіршілік күрмеуінен ағытылып, қам-қайғысыз демалысқа ағылғалы тұрған бұл арудың тежелгеніне 2 сағат өтті. Шыдамсыз мінезін әлденеше рет сынап бергендей одағай жағдайға айтар наласы зор. Мейлінше....

Таудай талап берген тағдыр, япырай,
Ең болмаса бақ бермепті тарыдай.
Өксіді өмірім, өсек-қаншық із кесіп,
Еңбекке сай сыбағама жарымай.

Өкпелеуге хақым жоқ па өмірге?!
Әлде менің жүйке жүйем......

Қожаберген Толыбайұлы шамамен 1663 жылы Солтүстік Қазақстан облысы, Жамбыл ауданы, Гүлтөбе Маманай өңірінде дүниеге келіп, 1763 жылы қайтыс болған жырау, батыр. Арғы тегі Орта жүз Ашамайлы Керйдің Көшебе руының Таузар әулеті. Жастайынан нағашысы Жалаңтөс баһадүр Сейітқұлұлы ұрпақтарының қолында өсіп, Үргеніш, Бұқара, Самарқан медреселерінде оқыған, араб, парсы тілдерін меңгерген. Он үш жасынан ақындыққа.......

Баяғыда жас бала едiң сен‚
Ойың бұзылмаған, көңiл!
Перiштеден таза едiң сен‚
Қиянат қылмаған көңiл!

Ата-анаңа махаббатың,
Бояусыз нұр....

Қырықтан соңғы иманым,
Отыз жылдай жиғаным,
Көп ғалымның сөзiнiң
Ақылға алдым сыйғанын.

Молдалардың әдiсiн,
Пайғамбардан хадисiн,
Әулиелiк....

Жапанда жалғыз жаттым елден безiп,
Жалықсам, аң қараймын тауды кезiп.
Оңашада жатқанды ұнатамын,
Елiмдi ел қылмасын....

Бостандық таңы атты, қазағым, көріңдер,
Арға ие басшының соңынан еріңдер.
Таң артынан хақиқат күн шығады,
Еріншек, жалқаулық әдеттен безіңдер.

Арамдық, аразды түбімен жойыңдар
Өтірік, өсекті біржола....

Шын ақыл,
Бiр мақұл,
Түсiрдi ой маған.
Мақсұтың,
Ындының
Еркiн ғой саған.
Жаралыстың....

Ақылдан ойға сыр тарап,
Үмiттiң шамы жанған күн,
Жар есiркеп берi қарап,
Нұрына жүрек қанған күн.
Ескi иманды отқа өртеп,
Асыл иман алған....

Ақыл құсы адаспай аспандаса,
Әлемде нәрсе болмас оған таса,
Жетi көк жерден оңай басқыш болып,
Ғарышқа қол жетедi қармаласа.
Жанның бәрi мендей жар табар едi,
Терең ой, сау ақылмен шамаласа,
Өлiм маған өмiрден....