Қазақ хандығының 550 жылдығына орай «Қазақ хандығы» киножобасы түсіріліп жатыр.

Сіркесуына (уксус) бір шымшым ас содасын қосып, шарды бөтелкенің аузына кигізіңіз.
Тəжирибиені жасау үшін Сізге: бір шай қасық ас содасы, лимонның суы....

Мәшһүр Жүсіп Көпеев қазақтан шыққан көрнекті ақын, тарихшы, этнограф, шежіреші, аудармашы, ауыз әдебиеті мұраларын жинаушы.

Бес жасынан бастап ауыл молдасынан дәріс алған. Жастайынан еті тірі, зерек бала Хамар Хазірет деген үлкен оқымысты молданың алдынан жеті жыл бойы сабақ алады. Молда бір ғана дін сабағын емес араб, парсы, шағатай тіліндегі кітаптарды да қатты қадағалап оқытады. Кітаптың тек қарасын танытып қоймай, ішкі мазмұн, мән-мағынасына.........

Ертең күллі оқушылар қауымының көптен күткен күні - 1 қыркүйек. Жаз бойы демалып үлгерген оқушылар, тіпті студенттер жаңа оқу жылын дұрыс бастап, сәтті өткізуді қалайды. Әрине көптен көрмеген достарының алдында жаңарған бейнемен, әдемі көрінуге тырысады. Ертең мектебіне не оқу орнына не киетінін әлі шешпеген жастарға мына мақала көмек болмақ.

Осыдан жиырма жыл бұрын адамдар «Желі ұстамай тұр», «Менің телефоныма ақша салшы», «Саған жаңа ғана телефонмен хат жібердім, алдың ба?» немесе «Телефонымды үйге қалдырып кетіппін, хабарласа алмадым» дегенді естісе, ақыл-есі ауысқан деп ойлауы мүмкін еді. Қазір ұялы телефонсыз өзімізді жалаңаш қалғандай сезінеміз. Почтаны тексеріп, чатқа шығып, баратын мекен-жайымыз туралы білуді смартфонсыз елестете алмаймыз.

Алайда, мұндай «ғажайып құрылғы» әрқашан арзан болмаған, қазіргі «трубкалар» да қымбат. Біз ұялы байланыс пен қосымша қызметтер мен қосымшаларына өзіміз байқамастан әжептәуір қаражат жұмсаймыз. Өзіміз бен айналамыздағы.....

Көпірі көп,келбеті де керемет,
Қонақжайлық құрметі де тым дара.
бірақ олай сыйлағаны не керек???
Көре алмайды көп адамды бұл қала...

Мысал үшін,қызықты ойды қуалық,
Жыр жазайын жеткенінше жай күшім,
Жүрек тулап,жүрген....

Қырда қылау.
Қызыл ала бұзау.
Жатыр жалмаң құлағы,
Қиқу қыздардың қызыл ала тырнағы.
Қызыл тырнағы қылтылдақ,
Сүйір тырнағы жылтылдақ.

АҚШ-тағы Индиана университеті Орталық Еуразияны зерттеу кафедрасының профессоры Уильям Фиерман 40 жыл бойы қазақ және өзбек тілдерін зерттей келе «шала қазақтарды» сынауға болмайды деген тұжырым жасады.

Бұл туралы «Мой городқа» сілтеме жасап, NUR.KZ хабарлады.

«Мен «шала қазақтар» деген ұғымнан хабардармын. Менің бірнеше «шала қазақ» достарым бар. Олар өз тілінде сөйлеуге тырысқан сайын, айналасындағылар саусағын шошайтып, сынға ала бастайды. Олар тығырыққа тірелген. Бір шетінен өз тілдерін үйренгісі келеді, екінші шетінен сол үшін көпшіліктің мазағына қалады. Ал мен, Америкадан келген профессор, қазақша қате сөйлеп бастасам, шала қазақ емес, керісінше, қазақша сайраған адам болып шығамын. Олай болмауы керек», — деп ағынан жарылды Фиерман сұхбатында.

Уильямның ойынша, мұндай «шала қазақтардың» қалыптасуына КСРО кезіндегі саяси қуғын-сүргін мен қазақ тілінің үш рет жазу емлесін ауыстыруы себеп болған.

«Репрессия — орыстандыру саясатының бір бөлігі болды. Бұдан бірінші кезекте....

Қашаннан елің, барша адам,
Қалдыру ұрпақ аңсаған.
Орманды болса базбіреу,
Армандап өткен қанша жан.
Жол таба білген тұманнан,
Әуелден нұрлы бұл арман.
Әулетті жалғар келінге,
Сондықтан халқың қуанған.

Тіреліп солай жол біткен,
Қараған сынай ел біткен.
Босаға аттар....