Кіріспе
Әр мемлекеттің тағдырында негізгі рольды жер ойнайды, ол өзінің пайда болу және қызмет көрсету мүмкіндігін анықтайтын фактор болып табылады.
Эффектілікте көтеру және мемлекеттік басқару сапасы, т.с.с. ұлттық ресурстар біріккен ақпараттық жүйемен бірге ортамемлекеттік басқару жүйесін құру, «Қазақстан-2030» стратегиясының ұзақмерзімді приоритеті болып табылады.
«Қазақстандықтардың көңілін алатын сұрақ-жер туралы сұрақ. Онымен елдің салт-дәстүрлері және адам тағдырлары байланысқан, олардың келешек ұрпақ алдында жауапкершілігі»,- ҚР-ның Президентінің Н.А.Назарбаев өз үндеуінде ерекшелеп айтты.
ҚР-сы дүние жүзіндегі жермен қамтамасыздандырылған елдердің бірі болып табылады. Біздің ел дүние жүзінде тоғызыншы орында, ал бұрынғы одақтан Ресей Федерациясына ғана жол береді. Республиканың жер қоры 271287мың га-ды құрайды. Ауыл шаруашылығына арналған жердің ауданы 201099,5мың га, бұл барлық жер қорының 74 пайызын құрайды.
Елде өткізіліп жатқан реформалар нәтижесінде қоғамдық-экономикалық формацияның ауысу процесі, жаңа жер сабы және оған қатысты жер қатынастарының құрылуы жүріп жатыр. Цивилизациялы жер қатынастарын құру және жылжымайтын мүлікті басқару жүйелері-нарықтық экономиканың негізгі құралы, бүкіл дамыған елдердің кілттік мәселелерінің бірі болып табылады. ....

Кіріспе
Еуропа жер бедері қалыптасуының күрделі тарихы оның табиғатының барлық компоненттеріне әсерін тигізді. Еуропа үшін жер шарындағы белгілі тектоникалық құрылымдардың және рельеф типтерінің болуы тән.
Қазіргі материктің құрамына кіретін платформалық облыстардың дүние бөлігінің қалыптасуы мен дамуы процесінде Жердің ең зор контитентінің негізін құрған ежелгі Шығыс Еуропа және Сібір платформалары. Солардың төңірегінде Еуразия құрлығының онан әрі ұлғаюы байқалды, олар осы уақытқа дейін өзінің тұтастығын және дамуының платформалық типін сақтаған. Олардың рельефінің қалыптасуында, сондай-ақ көтеріңкі рельеф құруға жеткізген, тектоникалық процестер үлкен роль атқарған.
Европа платформасы Европа жерінде Скандинавия түбегінің шығысын және Финляндияны алып жатқан Балтық қалқанынан және негізгі бөлігі ТМД елдері жерінде жатқан плитаның батыс шетінен тұрады. Рельефі жөнінде оларға Швеция мен Финляндияның жазықтары мен таулы үстірттері, сондай-ак Ютлан¬дия, Дат аралдары, Польша, ГФР солтүстік бөліктері және Нидерланд территориясын түгелдей қамтитын Орта Европа қат-қабатты жазығы сай келеді.....

Кіріспе
Тірі және өлі табиғатта жүретін түрлі процестер мен құбылыстардың адам тіршілігіне жұмсалатын заттардың ішінде судың маңызы зор. Мұздарды, батпақтарды қосып есептегенде, жер бетінің 77,5% - ын су алып жатыр. Су қорларына – мұхиттар, теңіз, өзен, көл, жер асты сулары, мұздықтар, атмосферадағы ылғал кіреді. Су адамдар мен жануарлардың организміне еніп, онда болатын зат және энергия айналымына тікелей қатысады. Көптеген процестер тек сулы ортада ғана жүре алады. Белок суда пайда болған және осы ортада дами алады, ал белок тірі клетканың негізі болып табылады. Жер бетіндегі биологиялық өнімдердің 43% - ын, ал оттегінің 50% - дан көбін мұхиттар мен теңіздер береді.
Су қоры – халық байлығы, өкінішке орай жер бетіндегі тұщы судың қоры өте аз. өзендер мен көлдердегі тұщы сулардың қоры, гидросфера ресурсының бір пайызына да жетпейді екен. Құрлық бетінің әр түрлі жерлеріндегі тұщы сулардың қорлары әр түрлі. Мысалы, Аляскада 1 адамға 2 миллион м3, Жаңа Зеландияда 100 мың м3, бұрыңғы Кеңестер Одағында 18,3 мың м3, ал Қазақстан Республикасы тұщы су қоры тапшы мемлекеттер қатарына жатады. Қазақстанда 1987 жылы халық шаруашылығына жұмсалған судың жалпы мөлшері 38 км3-ге жетті. ....

Кіріспе
Жер асты сулары деп жер қыртысында кезігетін барлық физикалық күйдегі суларды айтамыз. Қоректену көздері белгілі болған жағдайда жер қыртысындағы су көздері негізінен алаптық геологиялық құрылысымен анықталады.Жер қыртысында су өткізетін және су өткізбейтін қабаттардың кезектесіп келіп отыруы әдетте, су өткізбейтін қабаттың үстіне орналасқан су өткізетін топырақ қабаттарында бос сұйық сулардың жиналуына жағдай жасайды.
Жер қыртысындағы барлық қуыстарында су толық жиналатын топырақ-жер қабатын сулы қабат,ал оның астына орналасқан су өткізбейтін қабат – сутірегіш деп аталады.
Егер сулы қабатты бұрғылау жолымен немесе құдық қазу арқылы ашқан,ондағы судың деңгейі өзгеріссіз қалса,онда жер асты суларын тегеурінсіз, ал деңгейді-жер асты суларының деңгейі дейді.
Жер қыртысындағы асты-үстін бірдей өткізбейтін қабат алып жатқан сулы қабатты ашқанда,скважинадағы судың деңгейі үстіңгі су өткізбейтін қабаттан орнығуы мүмкін еді. Бұл жағдайда сулы қабаттағы сулар гидростатикалық тегеуріннің әсерінде болады, ал сулы қабат тегеурінді сулы қабат деп аталады.....

Кіріспе.
«Жалпы жертану»-біртұтас жүйе болып табылатын географиялық қабықша туралы теория,материяның дамуы туралы географиялық және басқа ақпараттардың негізі.Сондықтан «Жалпы жертанудың » теориялық тұжырымдары салалық географиялық талдаудың методологиялық негізі болып табылады.
Болашақ мамандардың географиялық дүние-танымына негіз қалайды. «Жалпы жертану» пәніндегі географиялық дүние-таным біртұтастығымен сипатталады :табиғи құбылыстар мен процестер бір-бірімен ғана емес Қоршаған ортамен де тығыз жүйелік байланыста қарастырылады.
«Жалпы жертану» глобальды экологиның теориялық базасы болып табылады, өйткені тірі организмдер мен адам баласы өмір сүріп отырған ортаның экологиялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету мақсатында географиялық қабықшаның қазіргі күйін , оның болашақта өзгеру бағытын анықтауға ат салысады. Глобальды өзгерістерді зерттеудегі негігі мақсат: Жер системасының дамуына әсер ететін физикалық , химиялық және биолгиялық процестердің қарым-қатынасын анықтау, оған ғылыми тұрғыдан баға беру.
Біртұтас жүйе –географиялық қабықша (комплекстік геосфера , эпигиосфера ) ілімі соңғы уақытта космостық ізденістердің , эволюциялық географияның , Палеогеографияның мәліметтерімен толығуда.....

Осы тақырып бойынша безгек паразитті мен поземаның дамуы жағдайы мен құрлымымен танысу барысында өлке тану материалдарын кенінен нәтижелі қолдану мүмкіндігі туындайды. Қарапайымдыларды оқу кезіңдегі оқушыларға, Қазақстан Республикасы егемендік алғаннан кейінгі жылдары.
Зоология сабағында жергілікті жердегі кейбір төменгі сатыдағы жануарларды оқушыларға таныстыру.
Келесі тақырыпта маллюскалар тобының өкілдері — бауыраяқтылар мен екі жармалылар, Ғылым және білім беру министрлігі басқармасы бауыраяқтылармен таныстыру барысында үлкен прудовикті мысалы келтіреді Қазақстан жеріңдегі кездесетін дала ұлуы мен шырышты ұлу құрылымы талқыланады. Малюскалардың бұл түрлері мақтаға, жоңышқаға басқа және басқа ауыл шаруашылық өсімдіктеріне зиян, сондықтан оқушыларды өмір сүру мен құрлымымен танысуы мен тек танымдық ғана емес сонымен қатар тәжірбиелік маңызы зор. Оқушылар маллюскалардың ішкі құрылысының ерекшеліктерін танып олармен күресу жолдарын біледі.
Екі жармалы тобымен танысуы барысында, Қазақстан Республикасында аумағындағы қолдар мен ағысы жай өзендерінде кездесетін тәрізділер мысалға алынды. Осы маллюскаларды оқу кезінде, шығу тегі бір екендігі және орналасу өзгешелігің анықтау мақсатында басқа түрлері мен салыстырылады. Буынаяқтылар тобында оның түрлері өте көп. Бағдарлама оның мына үш тобын ұсынады.
Шаян тәрізділер, өрмекші тәрізділер және шыбын-шіркейлер. Шаян тәрізділерді оқу кезінде, Қазақстанның су қоймалары мен өзендерінде кездесетін өзен шаяны мысалға алынады, Оның ішкі және сыртқы құрылысы талқыланады. Сонымен қатар кәсіпшілік маңызы бар басқа да ірі және ұсақ шаян тәрізділерге де түсініктеме беріледі.
Зоологиялық курсында, Қазақстанның балық шаруашылығында жем ретінде кеңінен қолданылатын ұсақ шаян мен циклопқа тоқталып өткен жөн.
Ғылым және Білім беру Министрлігінің бағдарламасы, өрмекші тәрізділерге тоқталғанда өрмекші ала бүйір мысалға алынуды ұсынады. Дегенмен өрмекші ала бүйір Қазақстан аумағында көп кездеспейді, бізде кездесетін түрлері; шаян, қарақұрт және бүйір. Бұл шаян тәріздестер Қазақстан территориясында көп кездеседі, сондықтан оларды көптеген оқушылар біледі. Бұл шаян тәріздестердің ұлы аңдарға, адамдарға өте қауіпті, сондықтан да бұлар жайлы оқушылардың білуі өте қажет. Әсіресе шаян тәріздестер шаққан алғашқы сәтте көмек безгек ауруының алдын - алу, болдырмауы іс-шаралары жүргізілгеңдіктен айтып кеткен жөн. Республиканың оңтүстік аумағындағы ыстық климаты жағдайында, дизинтерия амебсы сияқты, іш ауруын қоздырушылардың адам организімінде енуіне жол бермеу үшін, жеке және қоғамдық гигиена талаптарын орындау өте маңызды. Оқушыларға міндетті түрде. Қайнатылмаған әсіресе жабық шағын суаттардан алынған суды пайдалану....

Кіріспе
Халық шаруашылығының кез-келген саласының тау-кен өндірісінің өнімімен жеткілікті қамтамасыз етілмеген жерде үдей дамып, өркендей өсіп кету мүмкін емес. Сондықтан да,өскелең өнер кәсібіміз тау-кен өндірісінде жеделдете дамытып ,ондағы еңбек өнімділігін арттыруды талап етеді.Минералдық шикізат өнімінің деңгейін өсіре түсу, тау-кен өндірісін ғылыммен техника талапы тұрғысында кен қазудың озық технологиясың үнемі іздестіруде, өндірістік негізгі процестерге пәрменділігі жоғары еңбек өнімділігін арттырып, ауыр жұмысты жеңілдететін маркшейдерлік құралдарда әрдайым жетілдіріп, өндіріске енгізіп отыуды талап етеді. Кен қазу жүйелерінің конструкциялық элементтерін өзгертуге себепкер болатын негізгі технологиялық процестерге пайдаланатын жабдықтардың артықшылығы техника-экономикалық тұрғыдан есептеліп, сараптану нәтижелерінде қабылайтын инженерлік бірден-бір дұрыс шешімге негіз болмақ. Жобаланатын кеніш, ”Қазақмыс корпорациясы” акционерлік қоғамның қарамағында және кең байтақ республикамыздың мыс өндірісінің шикізатпен жабдықтаушысы болып табылады.
1 Геология
1.1Географиялық жағдайлар
Жезқазған кенорны Орталық Қазақстанның оңтүстік батысында Қарағанды
облысының Жезқазған қаласынан батысқа қарай 20 км қашықтықта орналасқан. Кенорнының аумағы 20 км2 және 67°22 - 67°32 шығыстық байлық және 47°50 - 47°55 солтүстік ендікте жатыр.
Жезқазған кенорны темір жолдармен Жарық, Жезқазған, Сәтбаев, Жезді қалашығымен байланысқан.
Ауданының климаты континенттік шөлейтті және құрғақ далаға тән. Қаңтар-ақпан айларының төменгі температурасы –41 –42, шілде-тамыз айларында +38 +48 С. Орташа жылдық ылғалдылық 120 - 200 мм болады. Топырақтың мұздау тереңдігі 2 м-ге жетеді.
Шығыс, солтүстік-шығыс, солтүстік бағыттағы жел басым. Желдің жылдық орташа жылдамдығы 4,3 м/с-ке тең.
Гидрографиялық торабы нашар дамыған, кішірек өзендерінің режимі жыл мезгілімен тығыз байланысты.
Сейсмикалық жағынан тұрақты, жерсілкіну 6 баллға дейін болуы мүмкін. Кенорын орналасқан жерде өсімдік қабаты өт жұқа.
АҚ “Қазақмыс” кәсіпорындары екі негізгі алаңда орналасқан:
1) жер асты және ашық әдіспен кеніштер, қызмет көрсетуші кәсіпорындар,
№3 байыту фабрикасы орналасқан алаң;
2) кеніш алаңынан 20км қашықтықта орналасқан Жезқазған қаласы. Алаңда №1 және №2 байыту фабрикалары, мыс қорыту зауыты, ЖЭО, қоймалар, базалар және басқа қызмет көрсетуші кәсіпорындар бар.
Жезқазған және кеніш алаңдары өзара темір жол және автомобиль
жолдарымен байланысқан....

Кіріспе
Барлық деңгейдегі – мемлекеттік, республикалық, жергілікті бюджеттердің қаржылық қамтамасыз етуілуі мемлекеттің әр түрлі кірістері есебінен жүргізіледі. Мемлекеттің кірістерінің негізгі түрі болып бізге белгілідей салықтар табылады, өйткені олар мемлекеттік қазынаға түсетін ақша қаражаттарының көп бөлігін құрайды. Нарық экономикасының барлық елдерінде салық бюджеттің кіріс бөлігінің негізгі қайнар көзі болып табылады. Осыған қоса олар экономикаға мемлекеттің әсер етуші тұтқасы
ретінде болады.
Әлемнің кез-келген мемлекеті көп салық алуға мүдделі, бірақ әр қайсысы тепе-теңдікті қадағалайды, және көп табатын мемлекет бай емес, дұрыс есептейтін мемлекет бай болып саналады.
Кез – келген мемлекеттің нарықтық дамуы салық саясатын әсіресе экономиканың жағымсыз реттеушісі ретінде кеңінен пайдалануды болжайды. Нарыққа көшу жағдайында экономикалық реформалардың негізгі міндеттерінің бірі- әр деңгейдегі бюджеттің ұлғаюы мен жекелеген субъектілердің ықпал етуі және экономикалық жалпы дамуы мәселелерін шешуге мүмкіндік беретін тиімді салық механизмін қалыптастыру.
Салықтар өздеріне тән ерекше әдістерімен әсер етуді іске асырады. Мемлекет салық мөлшерлемелерін көтеріп, жеңілдіктерді тарылтып болашағы жоқ өндірістердің қызметін шектей алады.
Ал ынталандыруды мысалы: « кері немесе кері қаржыландыру» деп шартты атауға болатын әдісті пайдалану арқылы жүзеге асыруға болады. Оның мәні салық төлеуші қосымша қаржы ресурстарын сырттан емес, өз меншік табысынан және қаржыларынан алуында.
Қазақстан Республикасының салық саясатын салықтық реттеудің құралы ретінде пайдалану барған сайын ашық саяси және әлеуметтік сипатқа ие болуда. Оның дұрыс және тиімді қызмет етуінен тек экономикалық сипаттағы мәселелер ғана емес, сонымен қатар азаматтардың тыныштықтарының сақталуы, саяси тұрақтылық , мемлекеттің егемендігі мен тәуелсіздігінің нығаюы да тәуелді болады.
Салық реформаларын республика халқының тұрмысын жақсарту перспективалары әсіресе халықтың әлеуметік әлсіз топтарына нарыққа көшу кезеңі кезіндегі қиындықтармен байланысқандай болмасын қақтығыстарды жоятын жағдай жасаумен байланысты.
Мемлеекттің тіршілік етуі оның бюджетерінің кіріс бөлігіне салықтар мен алымдар ретінде түсетін ақша қаражаттарынсыз мүмкін емес. Салық төлеушілер үшін оларды төлеу жауапкершілік қана емес, сонымен қатар ол- қажеттілік. Салық төлеушілер есебінен мемлекет аппараты және оның құрылымы қамтамасыз етіледі, өз кезегінде сол мемлеект өздерінің салық төлеушілерн- мемлеект азаматтарын өркениетті қоғамда белгіленген тәртіп сақтау бойынша көптеген шараларды іске асыру мен қорғауды іске асырады. Қоғамның және мемлекеттің дұрыс қызмет етуіне қажет дін, ғылым, медицина, тәртіп сақтау мен басқа көптеген қызметтер мемлекеттің салық түрінде алатын қаржылары есебінен қаржыландырылады. Нарықтық экономика жағдайында қоғамда болатын әлеуметтік және экономикалық процестерге ықпал ету құралы ретінде мемлеект оларды пайдаланады. Салық туралы неғұрлым көп білу керек, өйткені олармен адам өмірі үзіліссіз байланыста болады. Салықтың шауашылық субъектілері мен жұмыс істеуші халықтардың алғашқы табыстарын мемлекеттің пайдасына объективті қажет екені білімді және заңға бағынушы қоғам мүшесіне ешқандай күмән туғызбайды. Мемлекетке жиналатын қаржылар оның өзінің қызметерін іске асыруға қажет, салықтарды жоюды талап ету қоғамды жоюды талап етуді білдірер еді.
Халықтың меншігіне салынатын салықтар жергілікті, тура нақты салықтарға жатады. Халықтан алынатын салықтарды оқу бізге азаматтарға салық салу салыстырмалы теңеледі деген тұжырым жасауға мүмкіндік береді.
Олардың біріншісі- әрбір азаматың мемлекеті көтеруге өз табыстарының бөлігін беруге міндетті түрде қатысуы, екіншісі- мемлекеттің халықты белгіленген «бөлінбейтін құндылықтарымен» қамтамасыз етуі. Бұл әдіс тепе-теңдіктің мемлекет тарапынан бұзылуы, азаматтардың салық төлеуге тілегін және өз табыстарын жасыруға алып келеді. Мемлекет өз төлеушілерін қорғауы керек, өйткені оларды ешкіммен ауыстыруға болмайды. Басқаша айтқанда төлеушіні төлеу қабілетінен айыруға болмайды. Мемлеект пен азаматардың арасындағы салық қатынастарында философиялық бірлік заңымен қарым- қатынастар күресі едәуір айқын көрінеді.
Сондықтан мемлеект фикалды қажеттіліктерді қанағатандыру мақсатындағы әрекеттерді міндеті түрде олардың әлеуметтік салдарының болмауына талдау жасауы қажет.
Халықтан алынатын салық ставкаларын көтеру бюджеттің табысын тек бір салық кезеңіне ғана өсіреді, өйткені келесіден оларды төлеу базасы күрт қысқаруы мүмкін. Салықтарды төмендету болса халықтың табысының өсуін ынталандырады, тұтынудуң көбейюіне, тауарлар мен қызметтер өндірісінің өсуіне, және одан кейін барлық салық түсімдерінң ұлғаюына алып келеді.
Тақырыптың маңыздылығы . Жер және жер ресурстары экономикада өз мағынасы бойынша терең тамыр мен үлкен мәнге ие.
Жер кез- келген мемлекеттің негізгі байлығы, ал Қазақстан Республикасы жағдайында ол ерекше орын алады. Жерді ақысыз пайдалану оның ауыл шаруашылығында, өнеркәсіп пен құрылыста тиімсіз пайдаланудың бірден бір себебі болуда.....

КIРIСПЕ
Мемлекеттік реттеу қажеттілігінің объективті негіздерін қарастыруға кіріспестен бұрын, ең алдымен осы түсініктің өзіне ғылыми анықтама беру қажет. Себебі білімнің кез келген саласы оның тәжірибемен дәлелденген бастапқы аксиомалары жасалып, құрастырылғаннан кейін ғана ғылым саласына айналады . Біздің ойымызша, экономиканы мемлекеттік реттеу әлеуметтік-шаруашылық процестеріне олардың тиімді теңгермешілігі мен макроэкономикалық тұрақтылығын қамтамасыз ету мақсатында мемлекеттің әкімшілік-экономикалық және ұйымдық-құқықтық негізде араласуын білдіреді.
Адамзат тарихы мемлекеттердің пайда болуы мен даму барысы, сондай-ақ, олардың арақатынасы бейбіт іс-әрекеттермен қатар, күштеу жолымен де анықталатындығын айқын көрсетіп отыр. Соңғы жағдай, яғни күштеу іс-әрекеттері объективті түрде белгілі бір материалдық-техникалық және интеллектуалдық қорларды елдің қорғаныс кабілетін қажетті деңгейде қамтамасыз ету үшін бөлуіне мемлекетті мәжбүр етті. Оған қоғамның барлық мүшесі де мүдделі. Сондықтан олар мемлекет тарапынан шетелдік қол сұғушылықтан қорғау жөніндегі шараларға бірыңғай ие бола отырып, жоғарыда аталған қорларды жасауға (пайдалануға) арналған мажбүрлі салықты төлеуге түсіністікпен қарайды. Өйткені бұл қорларды тұтыну, жекелеген сұраныс жиынтығын анықтау арқылы емес, ұжымдық түрде жүзеге асырылады, ал бұл нарықтық механизмді шектейді және қоғамдық тауар (қызмет) көрсеткіштерін қалыптастырады. Мүндай тауарлар қатарына мемлекетті басқару ісін, азаматтардың занды құқын қорғау мен қоғамдық тәртіпті сақтауды, күрделі ғылыми зерттеулер жүргізу мен нәтижелерін қолдануды ұйымдастыруды, түтастай энергетикалық жүйені құру мен пайдалануды, экономикалық жүйені құру мен пайдалануды, жалпы-мемлекеттік табиғатты қорғау шараларының әсерін, төтенше жағдайларды алдын ала ескертуді және т.б. жатқызуға болады.
Мемлекеттік бюджет үкімет қолындағы ақша ресурстарының орталықтанған қоры. Бұл қаражат мемлекеттік аппаратты, қарулы күштерді қаржыландыруға және әлеуметтік-экономикалық қызметтерді атқаруға жұмсалады. Қазіргі жагдайда бюджет экономиканы мемлекеттік реттеудің, шаруашылық коньюнктураға ықпал етудің, дағдарысқа қарсы шараларды жүзеге асырудың аса күшті құралы. Қазіргі мемлекеттік бюджет оның сан түрлі қызметін көрсететін күрделі де көп қырлы құжат. Ең алдымен бюджетте мемлекеттің кірісі мен шығысының құрылымы бейнеленеді.
Мемлекеттiк бюджет – ол өте күрделi механизм болып саналады. Бюджет деп- мемлекеттiң өз мiндеттерiн жүзеге асыруға арналған және тиiстi заңдарға сәйкес белгiленген салықтар мен өзгеде кiрiс көздерiнiң және түсiмдерiнiң есебiнен құрылатын орталықтандырылған қаржы бөлiгiн айтады. Қысқаша айтқанда мемлекеттiк бюджет деп - қаржылау жоспары бойынша құрылған және мемлекет тарапынан жұмсауға, пайдалануға арналған ақша қоры. Жалпы алғанда мемлекеттiк бюджет бұл ақша түрiнде қоғамдық өнiмнiң бөлiнуiн және оның экономика салаларымен халықты қамтамасыз ету үшiн қолданылатын ақша бөлiгi. Қоғамызда мемлекет бюджет республикалық және жергiлiктi бюджет болып бөлiнедi.
Жергiлiктi бюджет – облыстық, қалалық әкiмшiлiктен тұрады. Ал республикалық бюджет мұнда негiзiнен жалпы мемлекеттiк салықтар есебiнен қалыптастырылады және Қазақстан Республика Үкiметiнен парламентiнiң актiлерiнен жүктелген мiндеттердi атқаруға бөлiнген және жалпы бағдарды, шараларды қамтамасыз ету үшiн арнайы орталықтандырылған түрде ақша қоырының бөлiнуi жатады. Бұл далпы iшкi өнiмнiң өзгеруiне байланысты өзгеретiндiгi. Яғни мемлекеттiмiз бойынша жалпы iшкi өнiм өскен сайын мемлекеттiк бюджеттiң де артатындығы.
Тақырыптың өзектiлiгi: қазiргi кезде мемлекеттiк бюджеттiң керектiгiн мынадан көруге болады. Өнiм өндiру үшiн орталықтандырылған ресурстарының құрылуы тиiс және сол арқылы экономика салалары тоқтаусыз жұмыс атқарулары керек. Мемлекетке орталықтандырылған түрде қаржының керектiгi және сол арқылы халыққа қызмет көрсету, әлеуметтiк мәдени жұмыстарды жүргiзу, қоғанысты күшейту бiлiм саласын көтеру, халықтың денсаулығын сақтау мәдениет пен өнердi дамыту, ақпарат көздерiн және оның сапалылығын арттыру болып табылады. Яғни халықтың тұрмыстық әл-ауқатының артқы мемлекеттiк бюджетке тiкелей байланысты, яғни оның атқаратын рөлi өте жоғары.
Жұмыстың мақсаты бюджет туралы түсiнiкке тоқталып деректер менен сандар бойынша оның экономикадағы маңыздылығын дәлелдеу болып табылады. Ол үшiн мынадай мiндеттемелер алға қойылып тұр:
• мемлекеттiк бюджет туралы түсiнiк
• мемлекеттiк бюджеттiң экономикалық маңызын белгiлеу
• бюдет принциптерiне сипаттама беру
• бюджеттiң атқарылу тәртiбiн анықтау
• бюджеттiң қазынашылық ролiн сипаттау
• Қызылорда облысының бюджеттiк кiрiстер мен шығыстар материалдары бойынша талдау жүргiзу
• Бюджеттiң орындалу жөнiнде ұсыныстар мен дамыту жолдарын ұсыну
Дипломдық жұмыс кiрiспеден, үш тараудан, қорытынды мен әдебиеттер тiзiмiнен тұрады.....

Кіріспе
Бюджеттік құралдардың қалыптасу ,бөлісу және пайдалану процестерін басқару бюджеттік жоспарлау мен болжамдау арқылы іске асырылады. Бюджеттік жоспарлау мен болжамдаудың рөлі мен мәні бюджеттік құралдарды қалыптастыру мен оларды негізгі мақсаттарда,яғни әлеуметтік реформаларды дамыту мен оларды негізгі мақсаттарда, әрі қарай тереңдетуге,білім мен денсаулық сақтауды дамытуға ,индустралды-инновациялық дамуға, аграрлық сектордың дамуына, пайдаланудағы мемлекеттің мүмкіншіліктерін анықтайтын адресті қаржылық жоспар-бюджетті құрғанда көрінеді.
Бюджеттік жоспарлаудың экономикалық мағынасы барлық қаржылық жүйенің әр түрлі буындары арасында қоғамдық өнім құны мен ұлттық табысты орталықтандырылған түрде бөлісу мен қайта бөлісу бойынша мәнерленеді және әр деңгейдегі бюджеттерді жасау мен атқару процестерінде көрінеді.Бюджеттік жоспарлаудың негізі болып елдің мемлекеттік әлеуметті-экономикалық даму бағдарламасы табылады.
Бүгінгі таңда Қазақстан өз тәуелсіздігін алғаннан бастап тәуелсіз еліміздің әлеуметтік экономикалық жағдайын өсірудің бірден бір саласы бюджет екеніне көз жеткізе түсінгендей болып отыр, десекте сол бюджеттің нарық талабына сай қызмет етуіне баса назар аударып жетілдіру үстінде. Қазақстан бюджетін дамыту жүйесін қолға алып әлемдік дамыған мемлекеттердің даму деңгейіне сүйене отырып, мемлекеттік бюджеттің экономиканы реттеудегі рөлі зор екендігіне баса назар аударуда.
Нарықтық экономика жағдайындағы Қазақтан Республикасының бюджет жүйесі мен салық жұйесінің жылдан жылға жаңаруы, бюджет кодексі мен салық кодексіне жаңа өзгерістер мен толықтырулар енгізілуіне себеп болып отыр. Ол дегеніміз мемлекетіміз бір орында тұрмай экономиканың бір ыңғай немесе үнемі қозғалыста болғанының белгісі, экономикамыз іштей және сырттай дамуы ол халқымыздың әл ауқатының түзелуі мен мемлекетіміздің тыныштығы деп білем.....