Әдебиет | Алғашқы шығарылған қазақ газеттерінің тарихы

Кез келген әдебиет бір күннің төңірегінде өрбитін немесе белгілі бір тарихи кезеңнің оқиғасын баяндайтын тар ұғымды дүние емес. Мәдениеті бай елдердің әдебиеті де қаз тұрып, қалыптасқанша қоғамның дамуы секілді толып жатқан өзгерістерді қорытындылай келіп, алдымен өз халқының, кейін жалпы адамзаттың ортақ игілігіне айналды. Бұл заңды құбылыс.
Тамырын тереңнен тартқан тарихымен қоса мәдениеті өркендеген қазақ халқы басында өткерген ұлы оқиғалар мен әлеуметтік жолдарымен ауыз әдебиеті эпостық жырлар, тарихи аңыз әңгімелер арқылы ұрпақтан –ұрпаққа жеткізді. Алғашқы газет журналдар да басылды. Кейінірек осының барлығы кітап болып жарық көрді.
Тарихи-мәдени, әдеби дүниелерін кезінде қағаз бетіне түсіріп отырмаған қазақ халқының тасқа басылып, хатқа түскен ескерткіштерінің ішіндегі революциядан бұрынғы газет -журналдарда басылған нұсқаларының алар орны ерекше. Олардан рухани мұралардың бай көріністерімен қатар туған әдебиетіміздің тарихын жете білуге және оны халық тарихымен біртұтас зерттеумізге де мүмкіндік береді. [3]
Қазақ баспасөзі XIX- ғасырдың екінші жартысында, яғни Қазақстанның Россияға қосылуының нәтижесінде пайда болды. Оның даму тарихы әлі толық зерттеліп, бір жүйеге келтірілген жоқ. [9]
Бұл саладағы ең алғашқы сөз, бізге белгілі дерек бойынша 1925 жылы айтылған екен. Осы жылы жазғы тұрым Ташкентте «Ақжол» газетінің ұйымдастырумен жалпы қазақстандық баспасөз тілшілерінің съезі өткізілген. Съезде Байтасұлы «Қазақ баспасөзінің тарихы туралы» деген тақырыпта баяндама жасаған. ....
Рефераттар
Толық

Жапалақтап алғашқы қар жауып тұр

Ұйымдастырылған оқу іс әрекетінің технологиялық картасы
Топ. II екінші кіші топ
Білім беру саласы: Шығармашылық
Бөлімі: Сурет салу
Тақырыбы: Жапалақтап алғашқы қар жауып тұр.
Мақсаты: Балаларға жыл мезгілдерінің өзгеруіне көңіл бөлуге, қоршаған ортадағы – үйлерге, ағаштарға, жерге қардың қалай жаутындығын бақылату. Түстердің үйлесімдігіне назар аударуды үйрету. Таяқшаларды пайдаланып қар салуды үйрету. Табиғаттың тіршілігіне және қоршаған ортаны қорғауға деген жоғарғы адамгершілік сезімдері мен жауапкершілігін дамыту. .....
Мектепалды дайындық сабақ жоспары
Толық

Алғашқы тамшылар

Мақсаты: Балаларды судың қасиеттерімен таныстыру (дәмі, иісі, түсі, аққыштығы). Бүкіл тіршілік ететіндерге судың маңыздылығын нақтылау. Адамның өміріндегі, табиғаттағы судың маңыздылығы туралы түсінік беру.
Ойлау қабілетін, байқампаздығын, тілдерін, білуге құмарлықтарын дамыту. Белсенді сөздік қорларын кеңейтіп, сұйықтық, түссіз, дәмсіз, мөлдір деген сөздерді енгізу.
Суға деген ұқыптылық қатынастарын тәрбиелеу.
Қолданатын көрнекі құралдар:
1. «Кімге су керек» атты панно
2. Тәжірибеге арналған құралдар: сауыттар сумен (балалардың санына қарай), бос сауыттар, тұз, қант, зеленка, марганцовка, қасықтар, сүт; өзен, жылға, теңіз, мұхит бейнеленген суреттер.
3. «Қолыңды жудың ба – шүмекті жабуға ұмытпа» атты танымбелгі.
4. Тамшы қуыршағы.
5. Тамшылар маскалары (балалардың санын қарай).
6. Бұлттың маскасы (тәрбиешіге).
7. Шырын (балалардың санына қарай).

Сөздік жұмыс: сұйықтық, түссіз, дәмсіз, мөлдір; жылға – өзеннен кішірек, жіңішке су ағыны; тәжірибе – заттың сапасын немесе қасиетін анықтауға өткізілетін іс - әрекеттер.
Билингвальдық компонент: мөлдір – прозрачная, сұйықтық – жидкость, жылға – ручеек. .....
Балабақша сабақ жоспары
Толық

Алғашқы бәйшешектер

Күні, айы, жылы: 18.04.2018ж
Білім беру саласы: «Шығармашылық», «Коммуникация»
Ұйымдастырылған оқу қызметі: Сурет салу, сөйлеуді дамыту.
Тақырыбы: «Алғашқы бәйшешектер»
Мақсаты: Заттардың үлгі бойынша пішінін, түсін ескере отырып салады. Балаларға көктем туралы, гүлдер жайлы түсініктерін қалыптастыру. Балалардың сурет салуға деген қызығушылығын арттыру. Сурет салудың әдіс-тәсілдерін меңгерту.
Көрнекілігі: мультфильм, видеоролик, бәйшешек алаңқайы, гүлдер суреті, үлгі, витражды бояу, сүрткіш, шыны, түрлі түсті құм, ермексаз, ақ қағаз.
Әдіс-тәсіл: сұрақ-жауап,түсіндіру, әңгімелеу, ойын.
Технология түрі: ойын, АҚТ технологиясы
Билингвалды компонент: көктем – весна-spring, құстар-птицый –birds, ағаш- дерево –tree ,гүл цветок-flower, бәйшешек – подснежник-snowdrop
Барысы:
Балалар үш тілде сәлемдеседі. .....
Балабақша сабақ жоспары
Толық

География | Үндістандағы алғашқы теңіз жолдарының ашылуы

Кіріспе
Зерттеудің өзектілігі: Ұлы географиялық ашылымдар — феодалдық қоғамның өндіргіш күштерінің дамуының феодалдық өндірістік қатынастар системасын ірітіп-шірітуші товар-ақша қатынастарының үнемі өсуінің, европалық елдердің Шығыс елдерімен сауда-саттық қарым-қатынастарының ұлғаюының нәтижесі болып табылды.Товар-ақша қатынастарының ұдайы өсе беруіне байланысты ақша орасан зор маңызға ие болды. Ақша мейлінше арта түскен қа-жеттіліктерді қанағаттандырудың бірден-бір құралына және байлық-тың ең басты түріне айнала бастады.
Зерттеудің мақсаты: Алтынға құнығушылық металл ақшаның санын барынша көбірек талап еткен сауданың өріс алуына байланысты мейлінше күшейе түсті. Оның үстіне ақшаның көбі Европадан тысқары жерлерге шы-ғыстан әкелінетін товарларға төлеуге кетіп жатты. Оларды әкелу үнемі ұлғая берді. Осының нәтижесінде асыл металлдың жетіспеуші-лігі күш санап күштірек сезіле бастады. Европада алтынға деген мұқтаждықты қанағаттандырарлық мүмкіншілік болмады. Бірақ оның есесіне европалықтардың ұғымы бойынша, Европадан сыртқы жерлерде байлықтың сарқылмайтын қайнар көзі жатқандай болып көрінді.....
Курстық жұмыстар
Толық

Әрбір үйге қажетті дәрілер және алғашқы амалдар

1. Егер жарақат алып қалған жағдайда - иод, зеленка, перекись водорода;
2. Күйіп қалған жағдайда - бепантен, пантенол;
3. Түрлі жарақаттарға - мақта, бинт, лейкопластыр, эластикалық жгут;
4. Ауырсынуды басатын - Но-шпа, темпалгин;
5. Дене қызуын түсіретін - физиологиялық жолмен арақпен дененің лимфа түйіндер орналасқан аймақтарын ысқылау. Егер түспесе парацетамол, терафлю сияқты түрлі дәрілер, бірақ ескеретін нарсе парацетамол, терафлю сияқты дәрілерді қабаттасып қабылдай беруге болмайды. Себебі асқазанға ауырлық түсіп кері әсерін тигізеді. Дене қызуы себепсіз көтерілмейді, ол ауруға деген иммунитеттің жауабы, сол себепті кешіктірмей дәрігерге қаралыңыз. Дәрігер негізгі ауру көзін анықтап, емін тағайындайды; ......
Кеңестер
Толық

Әрбір үйге қажетті дәрілер және алғашқы амалдар және алғашқы көмек

1. Егер жарақат алып қалған жағдайда - иод, зеленка, перекись водорода;
3. Күйіп қалған жағдайда - бепантен, пантенол;
4. Түрлі жарақаттарға - мақта, бинт, лейкопластыр, эластикалық жгут;
5. Ауырсынуды басатын - Но-шпа, темпалгин;
6. Дене қызуын түсіретін - физиологиялық жолмен арақпен дененің лимфа түйіндер орналасқан аймақтарын ысқылау. Егер түспесе парацетамол, терафлю сияқты түрлі дәрілер, бірақ ескеретін нарсе парацетамол, терафлю сияқты дәрілерді қабаттасып қабылдай беруге болмайды. Себебі асқазанға ауырлық түсіп кері әсерін тигізеді. Дене қызуы себепсіз көтерілмейді, ол ауруға деген иммунитеттің жауабы, сол себепті кешіктірмей дәрігерге қаралыңыз. Дәрігер негізгі ауру көзін анықтап, емін тағайындайды; ......
Кеңестер
Толық

Инсульттің алғашқы белгілері

Инсульт – мидағы қан тамырларының қызметінің кенеттен бұзылып, миға қанның құйылуы. Оның әсерінен мидың қан тамыршалары бітеледі, ал бұл қанның ұюына әкеп соқтырады. Жыл сайын миға қан құйылуы салдарынан миллиондаған адам қаза табады. Инсульт алған адамды дереу құтқармаса, салданып (паралич) қалуы мүмкін. Және құтқаруға сіздің үш-ақ сағат уақытыңыз бар.

Бүгінгі жазбамыздан инсульттің алғашқы белгілерімен таныс боласыздар. Инсультпен ауырып тұрған адамның күйін мынадай 4 қарапайым белгіcі арқылы тануға болады. ......
Кеңестер
Толық

Медицина | Қазақстан аумағындағы алғашқы мемлекеттер

Жұқпалы аурулар және олардың алдын алу
Қазақстан аймағының эпидемиологиялық жағдайы. Қазақстанның кең-байтақ территориясында әр түрлі климатты географиялық сипаттамасында обаның, туляремияның табиғи ошақтарының болуына, көптеген елді мекендерде тазалық жағдайларының жетілмеуіне байланысты эпидемия (аурулар індеті) түріндегі өте қауіпті және басқа да жұқпалы аурулардың пайда болуының барлық алғышарттары бар. Одан бөтенде олардың туындауына халықаралық байланыстардың кеңеюі, қанағаттанғысыз санитарлық-тазалық жағдайлар мен тұрғындардын қалаға шоғырлануы себеп болуда. Халықтың көшіп-қонуы медициналық дәрі-дәрмекті, құрал-жабдықтарды уақытылы жеткізуге мүмкіндік бермейтін көршілес елдер арасындағы экономикалық байланыстардың тұрақсыздығы да себеп болады.
Қазақстанда іш сүзегі, дизентерия секілді іш аурулары, грипп басқа да жұқпалы инфекциялар, дифтерия, қызылша, көкжөтел, полиомелит, эпидемиялық паротит, туберкулез, құтырыну," бруцеллез, кене энцефалиті, безгек, оба, жұқпалы сары ауру, тырыспай, түйнеме (сибирь язвасы) тіркелген.....
Курстық жұмыстар
Толық

Қазақ тілі | Сөздерді таптастыру жайлы алғашқы ұғым және оның қалыптасуы

Кіріспе
Жұмыстың жалпы сипаттамасы
Жұмыстың өзектілігі. Қазақ тіл білімінің бастан өткізген тарихи белестерін жан-жақты айқындап, бүгінгі жай-күйімен сабақтастығын ашып көрсету(негізгі міндеттердің бірі болып табылады. Өткенді безбендемей, алға басу жоқ. Морфологияның өзекті мәселесінің бірі – тілдегі сөздерді түрлі семантика-құрылымдық топтарға жіктеу теориясы да тіл білімі тарихын айқындауда өзіндік орны, салмағы бар мәселе екені анық. Бүгінгі таңда да жекелеген тіл білімдерінде (қазақ тіл білімінде) сөз таптастыру межелеуіштерінің (критерий) жетекшілік мәні, өзіндік маңызды сипаттары толық айқындалды деп айта алмаймыз. Осы тұрғыдан бұл теориялық ілімнің проблема ретінде қазақ тіл білімінде алғаш қойылып, пайда болуынан бастап, оның қалыптасу, даму процессін жан-жақты зерделеудің, осы даму барысындағы әр бағыт, әр кезеңнің өзіндік жетістік, кемшілігін нақты талдаудың қажеттілігі жұмыстың өзектілігін анықтады.
Зерттеу обьектісі. Қазақ тіл біліміндегі сөздердi таптастыру теориясының пайда болуы, дамуы, қалыптасуы.
Жұмыстың мақсаты мен міндеттері. Тіл біліміндегі әрбір теориялық ілімнің пайда болу, даму, қалыптасу жолдарын айқындау, осы арқылы дәстүр жалғастығын ашу, болашақ зерттеулерге бағыт-бағдар нұсқау – маңызды іс болып табылады. Осы қағиданы меже ете отырып, жұмыста қазақ тіл біліміндегі сөз таптастыру теориясының пайда болу кезеңінен бастап, бүгінгі күнге дейінгі даму тарихын, бүгінгі жайын саралауды басты мақсат етіп қойдық. Негізгі мақсаттан төмендегі міндеттер туындайды:
─ Әлемдік тіл біліміндегі, түркологиядағы сөз таптастыру проблемасының тарихымен, бүгінгі жай-күйімен байланыстыра отырып, сөз таптастыру теориясының қазақ тіл біліміндегі дамуын ғылыми тұрғыдан кезеңдерге бөлу;
─ Қазақ тіл біліміндегі сөздерді семантика - құрылымдық топтарға жіктеу барысында болған бағыттарды, олардың негізгі қағидасын анықтау;
─ Сөз таптастыру теориясының қазақ тіл біліміндегі бүгінгі жайына баға беріп, осы мәселеге қатысты әлі түйіні шешілмеген проблемаларды бөліп шығару.
Жұмыстың ғылыми жаңалығы.
─ Сөздерді семантика-құрылымдық топтарға бөлудің күрделі теориялық ілім ретінде қазақ тіл білімінде алғаш пайда болуынан бастап, оның даму жолы таразыланды. Осы даму жолында кездескен түрлі ағымдар анықталып, олардың негізгі қағидалары белгіленді, ағым өкілдерінің ой-тұжырымдарына нақты талдау жасалып, баға берілді.
─ Қазақ тіл біліміндегі сөз таптастыру теориясының өткен жолын таразылаумен қатар бүгінгі жайы да сөз етіле отырып, оның жетістігі мен кемшілік тұстары да айқындалды. Қазақ тіл білімінің бүгінгі жетістігі тұрғысынан сөз таптарының семантикалық, морфологиялық, синтаксистік принциптеріне анықтама берілді.
Жұмыс нәтижесінде сөз таптастыру проблемасына қатысты бірқатар қосымша жаңалық, ұсыныстар енгізілді. Олар: а) модаль сөздерді жеке сөз табы ретінде танудың негізі жасалды; ә) сөз табы ретінде белгілі одағайды синтаксистік категория  оқшау сөздер құрамында қыстырма, қаратпа сөздермен бір қатарда қарауға болмайтындығы айқындалды; б) сөз таптастырудың синтаксистік принципі аясында сөздердің тіркесімділік қабілетін ескеру керектігі дәлелденді.
Жұмыстың теориялық және практикалық маңызы. Сөз таптастыру теориясының қазақ тіл біліміндегі алғаш пайда болу, даму, қалыптасу жолын саралау арқылы түрлі бағыт, ағымдар болғанын, олардың негізгі қағидаларын анықтау, сөз таптастырудың бүгінгі күнгі жайын зерделеу арқылы түйіні шешілмеген ірілі-ұсақты проблемаларды бөліп шығару – қазақ тіл біліміндегі морфологияның бұл өзекті мәселесінің болашақ дамуына оң ықпал тигізетіні сөзсіз.....
Дипломдық жұмыстар
Толық