Қазақстан тарихы_10 сынып
«Қазақстан тарихы» пәнінен
жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар 10-сынып
(жаратылыстану-математикалық бағыт,
қоғамдық-гуманитарлық бағыт)
Нұр-Сұлтан, 2019 жыл
Құрметті мұғалім!
Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар мұғалімге 10-сынып білім алушыларына «Қазақстан тарихы» пәні бойынша жиынтық бағалауды жоспарлау, ұйымдастыру және өткізуге көмек құралы ретінде құрастырылған. Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар «Қазақстан тарихы» пәні бойынша оқу бағдарламасы негізінде дайындалған.
Бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалаудың тапсырмалары мұғалімге білім алушының тоқсан бойынша жоспарланған оқу мақсаттарына жету деңгейін анықтауға мүмкіндік береді.
Жиынтық бағалауға арналған әдістемелік ұсыныстар бөлім/ортақ тақырып бойынша жиынтық бағалауды өткізуге арналған бағалау критерийлері мен дескрипторлары бар тапсырмалар ұсынылған. Сондай-ақ, жинақта білім алушылардың оқу жетістіктерінің мүмкін деңгейлері (рубрикалар) сипатталған. Дескрипторлары мен балдары бар тапсырмалар ұсыныстар түрінде берілген.
Қосымша материалдарды (нұсқаулықтар, таныстырылымдар, жоспарлар және т.б.), форумдағы талқылауларды және бейне нұсқауларды сіз «Назарбаев Зияткерлік мектептері» ДББҰ smk.edu.kz ресми сайтынан таба аласыз.
Жемісті жұмыс пен шығармашылық табыс тілейміз!
Әдістемелік ұсыныстар негізгі мектеп мұғалімдеріне, әдіскерлерге, критериалды бағалау бойынша өңірлік және мектеп үйлестірушілеріне, басқа да мүдделі тұлғаларға арналған.
Әдістемелік ұсыныстар дайындау барысында ресурстар (суреттер, мәтіндер, бейне және аудио материалдар, т.б.) қолжетімді ресми интернет-сайттардан алынды. Жинақ коммерциялық емес мақсатта құрастырылған.
МАЗМҰНЫ
- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Өркениет: даму ерекшеліктері» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
-
Қазақстанның көне қалалық және далалық материалдық мәдениеті, ежелгі сәулет және көркем өнері, қолөнері, археологиясы, этнографиясының жан-жақты дамығаны белгілі. Қазір еліміздегі мұражай қоры 2 млн. 56 мыңнан астам мәдени мұралардан тұрады. Оның көбісі - Сырдария, Талас, Шу өзендері бойындағы ежелгі қалалардың, Тараз, Сайран, Сауран сияқты көшпелі елдің отырықшы орталықтары қол жеткізген мәдени жетістіктерінің дәлелі болады. Ұлы Жібек жолымен Ұлы далаға ұлы ілім де келген. Бір заманда күллі мұсылман әлемін тамсандырып, арғы-бергі аты белгілі батыс ойшыл-оқымыстыларының ірі Александрия кітап қоймасындай таңдайын қақтырған Отырар кітапханасы.
«Мен әлемдегі барлық мәдениеттердің үйіме кедергісіз енуін қалаймын, десек те мені сүріндіргенін қаламаймын» деген екен Махатма Ганди. Мәңгілік еліміздің осы бір тарихи даму тұсындағы міндет – сол ата-бабаларымыздан қалған өркениеттік және мәдени жауһар- жәдігерлерімізді қазіргі заманға сай одан әрі дамытып, жас ұрпақтың санасына сіңдіру, оны әлемдік мәдениеттің жаңашыл үрдістерімен үнемі толықтырып, жаңартып отыру.
http://e-history.kz/kz/publications/view/2238
1. |
2. |
3. |
4. «Ұлы Дала» мәдениеті – өткен мен бүгіннің сабақтастығы» берілген тұжырыммен қаншалықты келісесіз? Пікіріңізге 2 дәлел келтіріп, қорытынды жазыңыз.
Бағалау критерийі | Тапсырма № |
| Балл | |||||||||||||||
«Орталық Азия» түсінігін аймақтың тарихы мен ерекшеліктерін айтуда қолданады | 1 |
|
|
| ||||||||||||||
|
|
| «Ұлы |
|
|
| ||||||||||||
| Дала» |
|
| |||||||||||||||
2 | Қазақхандығы аумақты жазады; | алғаш | құрылған | 1 | ||||||||||||||
| хандығы |
|
| |||||||||||||||
| 1 | |||||||||||||||||
«Ұлы дала» өркениетінің | Ежелгі қазақ жеріндегі мәдениеттің | 1 | ||||||||||||||||
сабақтастығы | мен | 1-жетістігін жазады; | ||||||||||||||||
байланысын ажыратады | 3 |
|
| |||||||||||||||
| 1 | |||||||||||||||||
| 1 | |||||||||||||||||
тақырыпбойынша1-дәлел | 1 | |||||||||||||||||
4 | келтіреді; | |||||||||||||||||
| 1 | |||||||||||||||||
| 1 | |||||||||||||||||
|
| |||||||||||||||||
«Өркениет: даму ерекшеліктері» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийі |
| ||||
«Орталық Азия» түсінігін аймақтың тарихы мен ерекшеліктерін айтуда қолданады | ОрталықАзияаймағының тарихи-географиялық ерекшеліктерін сипаттауда қиналады | ОрталықАзияаймағының тарихи-географиялық ерекшеліктерінсипаттауда қателіктер жібереді | Орталық Азия аймағының тарихи- географиялық ерекшеліктерін жан-жақты сипаттайды | ||
«ҰлыДала»аймағын картадан көрсетеді | «Ұлы Дала» өркениеті бойынша берілген сұраққа жауап беріп, кескін картаға түсіруде, «Ұлы Дала» ұғымының тарихи мәнін анықтауда қиналады | «Ұлы Дала» өркениеті бойынша берілген сұраққа жауап беріп, кескін картаға түсіруде, «Ұлы Дала» ұғымының тарихи мәнін анықтауда қателіктер жібереді | «Ұлы Дала» өркениеті бойынша сұрақтарға жауап беріп, кескін картаға түсіреді, «Ұлы Дала» ұғымының тарихи мәнін анықтайды | ||
«Ұлы дала» өркениетінің сабақтастығымен байланысын ажыратады | Ежелгі қазақ даласындағы 1/2/3 мәдени жетістіктерді талдауда, «Ұлы дала» өркениетінің, бүгінгі күнмен сабақтастығына 1/2 дәлелдер келтіріп, пікірін білдіруде қиналады | Ежелгі қазақ даласындағы 1/2/3 мәдени жетістіктерді талдауда, «Ұлы дала» өркениетінің, бүгінгі күнмен сабақтастығына 1/2 дәлелдер келтіріп, пікірін білдіруде қателіктер жібереді | Ежелгі қазақ даласындағы мәдени жетістіктерді түсіндіреді, «Ұлы дала»өркениетінің, сабақтастығына 1/2 дәлелдер келтіріп, пікірін білдіреді | ||
- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Этникалық және әлеуметтік процестер» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып | Қазақстандағы этногенез және этникалық процестер. Қазақтардың ру-тайпалық құрылымы қалыптасуының тарихи шарттары Қазақтардың ру-тайпалық құрылымының ерекшеліктері |
Оқу мақсаты | 10.2.1.1 Қазақстандағы этникалық процестерді түсіндіру үшін «антропогенез», «этногенез», «этнос» ұғымдарын пайдалану 10.2.2.1 Қазақтардың этникалық құрылымын сипаттау үшін «ру», «тайпа», «жүз», «ата-жұрт», «атамекен» ұғымдарын пайдалану 10.2.2.4 Қазақ көшпелі өркениетінің ерекшеліктерін ескере отырып, туыстық принциптердің және рулық құрылымның функционалдық маңызын түсіндіру |
Бағалау критерийі | Білім алушы:
«антропогенез»,«этногенез»,«этнос»ұғымдарын қолданады
«жүз», «ата-жұрт», «атамекен» ұғымдарын қолданады
|
Ойлау дағдыларының деңгейі | Қолдану Жоғары деңгей дағдылары |
Орындау уақыты | 20 минут |
Тапсырма
- Берілген терминдердің мағынасын сипаттап, оларға мысал келтіріңіз.
Термин | Антропогенез | Этногенез | Этнос |
Терминнің мағынасы | |||
Мысал |
- Берілген ұғымдарды пайдаланып, қазақ ұлтының этникалық құрамын сипаттаңыз.
Ру | Тайпа | Жүз | Ата-жұрт | Атамекен | |
Сипаттама |
- Қазақ қоғамындағы туыстық, рулық қатынастардың ерекшелігін жазыңыз.
- «Қазақ қоғамында туыстық принциптердің және рулық құрылымның функционалдық маңызы зор» деген пікірмен қаншалықты келісесіз? Нақты дәлел келтіріп, кілт сөздерді толық пайдаланып, ойыңызды жазыңыз.
Кілт сөздер: қазақ жүздері, дәстүрлі қазақ қоғамы, ел, саяси-әлеуметтік жағдай, шежіре.
Бағалау критерийі | Тапсырма № |
| Балл | ||||||||||
Қазақжеріндегі этникалық процестерді ажыратуда «антропогенез», «этногенез»,«этнос» ұғымдарын қолданады | 1 |
|
| ||||||||||
Этникалыққұрылымды анықтауда «ру», «тайпа», «жүз»,«ата-жұрт», «атамекен»ұғымдарын қолданады | 2 |
|
| ||||||||||
Қазақ халқының туыстық принциптері мен рулық құрылымының ерекшеліктерін ажыратады | 3 |
|
| ||||||||||
4 |
|
| |||||||||||
Барлығы | 14 | ||||||||||||
«Этникалық және әлеуметтік процестер» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийі |
| ||||
Қазақжеріндегі этникалық процестерді ажыратуда «антропогенез», «этногенез»,«этнос» ұғымдарын қолданады | Қазақжеріндегіэтникалық терминдердің(антропогенез, этногенез, этнос) мағынасын сипаттап, мысал келтіруде қиналады | Қазақ жеріндегі этникалық терминдердің(антропогенез, этногенез, этнос) мағынасын сипаттап, мысал келтіруде қателіктер жібереді | Қазақ жеріндегі этникалық терминдердің(антропогенез, этногенез, этнос) мағынасын сипаттап, мысал келтіреді | ||
Этникалық құрылымды анықтауда«ру», «тайпа», «жүз», «ата- жұрт»,«атамекен» ұғымдарын қолданады | Берілген ұғымдарды пайдаланып (ру, тайпа, жүз, ата-жұрт, ата-мекен), қазақ ұлтының этникалық құрамын сипаттауда қиналады | Берілген ұғымдарды пайдаланып (ру, тайпа, жүз, ата-жұрт, ата-мекен), қазақ ұлтының этникалық құрамын сипаттауда қателіктер жібереді | Берілген ұғымдарды пайдаланып (ру, тайпа, жүз, ата-жұрт, ата- мекен), қазақ этникалық құрамын сипаттайды | ||
Қазақхалқының туыстық принциптері менрулық құрылымының ерекшеліктерін ажыратады | Қазақ халқының туыстық принциптері менрулыққұрылымының ерекшеліктерін көрсетіп, туыстық- рулық құрылымның маңызына кілт сөздерді қолданып, дәлел келтіруде, қорытынды ой жазуда қиналады | Қазақхалқыныңтуыстық принциптеріменрулық құрылымының ерекшеліктерін көрсетіп,туыстық-рулық құрылымның маңызына кілт сөздерді қолданып, дәлел келтіруде, қорытынды ой жазуда қателіктер жібереді | Қазақ халқының туыстық принциптеріменрулық құрылымының ерекшеліктерін көрсетіп,туыстық-рулық құрылымның маңызына кілт сөздерді қолданып, дәлел келтіреді, қорытынды ой жазады | ||
- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Мемлекет, соғыс және революциялар тарихынан» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Тақырып | Шыңғысхан империясы және оның мұрагерлері. Ақ Орда - Қазақ хандығының негізі. Мемлекеттік егемендікті қалпына келтіру жолындағы қазақ халқының күресі. Қазақ мемлекеттілігінің кеңестік түрі |
Оқу мақсаты | 10.3.2.5 XIII-XV ғасырлардағы мемлекеттердің геосаяси белсенділігін сипаттау арқылы, олардың Еуразиядағы тарихи процестердің барысына әсер ету дәрежесін анықтау 10.3.3.1 Ақ Орда және Қазақ хандығының тарихи сабақтастығын анықтау
пайдалану |
Бағалау критерийі | Білім алушы
|
Ойлау дағдыларының деңгейі | Қолдану Жоғары деңгей дағдылары |
Орындау уақыты | 20 минут |
Тапсырма 1. Берілген карталарды пайдалана отырып, қазақ даласындағы өзгерістердің Еуразияға әсерін берілген салалар бойынша атап көрсетіңіз. ХІІ ғасырдағыШыңғыс хан қазақ даласыұлыстары МоңғолХV ғасырдағы шапқыншылығықазақ хандығы (ХІІІ ғасыр) | |
Экономикалық | |
Саяси | |
Әлеуметтік | |
Мәдени |
- Ақ Орда мемлекеті мен Қазақ хандығының арасындағы сабақтастыққа 2 дәлел келтіріңіз.
1. |
2. |
- Түркістан және Алашорда автономияларының құрылуының маңызын түсіндіріңіз.
- Берілген ұғымдарды ретімен орналастырып, Қазақ мемлекеттілігінде әр кезеңде орын алған өзгерістерді талдаңыз.
- «Автономдық кеңес республикасы»
- «Кеңес одағы»
- «Унитарлы мемлекет»
Бағалау критерийі | Тапсырма № |
| Балл | ||||||||||||
Еуразиядағы тарихи өзгерістерге әсерін ХІІІ- ХVғасырлардағы геосаясижағдайлар арқылы көрсетеді | 1 |
|
| ||||||||||||
Ақ Орда және Қазақ хандығының тарихи сабақтастығын көрсетеді | 2 |
|
| ||||||||||||
Тұңғыш автономиялардың тарихынегізінде егемендікке қол жеткізу жолын зерттейді | 3 |
|
| ||||||||||||
«Автономдық кеңес республикасы», «кеңес одағы республикасы», «унитарлымемлекет» ұғымдарын мемлекеттіліктің кеңестік түрін көрсетуде қолданады | 4 |
|
| ||||||||||||
Барлығы | 14 | ||||||||||||||
«Мемлекет, соғыс және революциялар тарихынан» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика
Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийлері |
| ||||
Еуразиядағытарихи өзгерістерге әсерін ХІІІ- ХV ғасырлардағы геосаяси жағдайларарқылы көрсетеді | ХІІІ-ХVғасырлардағықазақ даласындаболғанөзгерістерді саяси/экономикалық/әлеуметтік/ мәдени аспектілер бойынша әсерін көрсетуде қиналады | ІІІ-ХV ғасырлардағы қазақ даласында болғанөзгерістерді саяси/экономикалық/әлеуметтік/ мәдени аспектілер бойынша әсерін көрсетуде қателіктер жібереді | ХІІІ-ХVғасырлардағықазақ даласындаболғанөзгерістерді саяси/экономикалық/әлеуметтік/ мәдениаспектілербойынша әсерін көрсетеді | ||
Ақ Орда және Қазақ хандығыныңтарихи сабақтастығын көрсетеді | Ақ Орда мемлекеті мен Қазақ хандығы арасындағы өзара сабақтастыққа 1/2 дәлел келтіруде қиналады | Ақ Орда мемлекеті мен Қазақ хандығы арасындағы өзара сабақтастыққа 1/2 дәлел келтіруде қателіктер жібереді | Ақ Орда мемлекеті мен Қазақ хандығы арасындағы өзара сабақтастыққа 1/2 дәлел келтіреді | ||
Тұңғыш автономиялардың тарихынегізінде егемендікке қол жеткізу жолын зерттейді | Алғашқыавтономиялардың (Алашорда, Түркістан) құрылуының маңызын түсіндіруде қиналады | Алғашқыавтономиялардың (Алашорда, Түркістан) құрылуының маңызын түсіндіруде қателіктер жібереді | Алғашқыавтономиялардың құрылуыныңмаңызын түсіндіреді | ||
«Автономдықкеңес республикасы», «кеңес одағы республикасы», «унитарлымемлекет» ұғымдарын мемлекеттіліктің кеңестік түрін көрсетуде қолданады | Кеңестік жүйе мен Тәуелсіздік жылдарындағы саяси жүйелерді ретімен қойып, өзгерістерді түсіндіруде қиналады | Кеңестік жүйе мен Тәуелсіздік жылдарындағы саяси жүйелерді ретімен қойып, өзгерістерді түсіндіруде қателіктер жібереді | Кеңестік жүйе мен Тәуелсіздік жылдарындағы саяси жүйелерді ретімен қойып, өзгерістерді түсіндіреді | ||
- ТОҚСАН БОЙЫНША ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУҒА АРНАЛҒАН ТАПСЫРМАЛАР
«Мәдениеттің дамуы» бөлімі бойынша жиынтық бағалау
Бөлім | Қазақ халқының әдеби және музыкалық мұрасы. Кеңестік кезеңдегі мәдениет саласындағы жетістіктер мен қайшылықтар. Мәдениеттің қазіргі кезеңдегі дамуы |
Оқу мақсаты | 10.4.1.7 Қазақ халқының мәдени мұрасындағы ауыз әдебиетінің маңызын анықтау 10.4.2.1 Кеңестік дәуірдегі Қазақстан мәдениеті саласындағы жаңа бағыттарды және жанрларды анықтау 10.4.3.3 Ұлттық мәдениет туралы білімді қорытындылау |
Бағалау критерийі | Білім алушы:
|
Ойлау дағдыларының деңгейі | Қолдану |
Орындау уақыты | 20 минут |
Тапсырма
Ғашықтық дастаныҚазақ ертегілеріБатырлар жыры Шығарма атаулары Тарих ғылымындағы маңызы, дәлел келтіру
деңгейде» пікірімен қаншалықты келісесіз? Өз көзқарасыңызға 3 дәлел келтіре отырып қорытынды жазыңыз. | |
Бағалау критерийі | Тапсырма № |
| Балл | ||||||||||
Мәдени мұралардағы халық ауыз әдебиетінің алатын орнын атап көрсетеді | 1 |
|
| ||||||||||
Кеңес үкіметі кезіндегі мәдениет саласындағы жаңалықтарды (бағыттармен жанрлар) ажыратады | 2 |
|
| ||||||||||
Ұлттық мәдениетке қатысты қорытынды жасайды | 3 |
|
| ||||||||||
Барлығы | 12 | ||||||||||||
«Мәдениеттің дамуы» бөлімі бойынша жиынтық бағалаудың нәтижесіне қатысты ата-аналарға ақпарат ұсынуға арналған рубрика Білім алушының аты-жөні
Бағалау критерийі |
| ||||
Мәдени мұралардағы халық ауыз әдебиетінің алатын орнын атап көрсетеді | Халық ауыз әдебиеті бағыттарынан (ғашықтық дастан, қазақ ертегісі, батырлық жыры) шығармалардың атын атап, тарих ғылымы үшін маңызын талдауға қиналады | алық ауыз әдебиеті бағыттарынан (ғашықтық дастан, қазақ ертегісі, батырлық жыры) шығармалардың атын атап, тарих ғылымы үшін маңызын талдауда қателіктер жібереді | Халық ауыз әдебиеті бағыттарынан (ғашықтық дастан, қазақ ертегісі, батырлық жыры) шығармалардың атын атап, тарих ғылымы үшін маңызын талдайды | ||
Кеңес үкіметі кезіндегі мәдениет саласындағы жаңалықтарды (бағыттар мен жанрлар) ажыратады | Кеңес үкіметінің кезіндегі мәдениет (әдебиет, музыка, бейнелеу өнері, кинематография)саласындағы өзгерістерді сипаттауда қиналады | Кеңес үкіметінің кезіндегі мәдениет (әдебиет, музыка, бейнелеу өнері, кинематография)саласындағы өзгерістерді сипаттауда қателіктер жібереді. | Кеңес үкіметінің кезіндегі мәдениет (әдебиет, музыка, бейнелеу өнері, кинематография) саласындағы өзгерістерді жан-жақты сипаттайды | ||
Ұлттықмәдениетке қатыстықорытынды жасайды | Берілген пікірге қатысты өз көзқарасын білдіреді, оған 1/2/3-дәлел келтіре отырып қорытынды жазуда қиналады | Берілген пікірге қатысты өз көзқарасын білдіреді, оған 1/2/3-дәлел келтіре отырып қорытынды жазуда қателіктер жібереді | Берілген пікірге қатысты өз көзқарасын білдіреді, оған 1/2/3- дәлел келтіре отырып қорытынды жазады | ||
Қарап көріңіз 👇
Пайдалы сілтемелер:
» Туған күнге 99 тілектер жинағы: өз сөзімен, қысқаша, қарапайым туған күнге тілек
» Абай Құнанбаев барлық өлеңдер жинағын жүктеу, оқу
» Дастархан батасы: дастарханға бата беру, ас қайыру